Ieder kind heeft wel eens koorts. Vaak is dit onschuldig en is het kinderlichaam bezig om een virus op te ruimen. Toch is koorts niet leuk en wil je het je kind natuurlijk zo comfortabel mogelijk maken. Wat doe je als je kind koorts heeft? Wanneer trek je wel aan de bel en hoe zorg je ervoor dat de koorts minder wordt? Al deze vragen gaan we in dit artikel beantwoorden.
Wanneer heeft je kind koorts?
Een normale lichaamstemperatuur ligt tussen de 36,5 en 37,5 °C. Als de lichaamstemperatuur boven de 38 °C komt, heeft je kind koorts. Koorts betekent dus een verhoogde lichaamstemperatuur en is het gevolg van een virus of bacterie dat het lichaam in wil dringen. Het is een goede en natuurlijke reactie van het lichaam om een infectie tegen te gaan. Door een hogere temperatuur kan je lichaam meer afweerstoffen aanmaken en zo het virus of de bacterie onschadelijk maken.
Hyperthermie
Naast een verhoogde lichaamstemperatuur als reactie op een binnenkomend virus of bacterie, kan een kind ook te warm worden wanneer het zijn warmte niet goed kwijt kan. De balans tussen de warmteproductie en het warmteverlies is dan verstoort. Dit noemen we hyperthermie. Hyperthermie ontstaat wanneer je kind te dik is aangekleed, of zijn warmte niet kwijt kan onder te veel dekens. Een lichaamstemperatuur boven de 41 °C komt vrijwel nooit alleen door koorts en is dan een combinatie van koorts en hyperthermie. Het is daarom extreem belangrijk om ervoor te zorgen dat je kind niet te warm wordt. Het is niet gek als je kind 41 °C verhoging heeft. Stijgt de temperatuur echter boven de 42 °C dan wordt het gevaarlijk en kan je kind buiten bewust zijn raken. Het is dan belangrijk om zo snel mogelijk een arts in te schakelen.
Wat zijn de oorzaken van koorts?
- Een bacterie- of virusinfectie – Verhoging kan al ontstaan bij een onschuldige virusinfectie zoals een verkoudheid. De koorts kan ervoor zorgen dat de virusinfectie sneller overgaat.
- Na een vaccinatie – Sommige kinderen krijgen verhoging na een vaccinatie omdat er door een vaccinatie een klein beetje virus in het lichaam gespoten wordt. Het is een natuurlijke reactie van het lichaam om hier direct afweerstoffen tegen te maken. Hierdoor wordt immuniteit tegen het virus opgebouwd.
- Ernstige infectie – Het komt minder vaak voor dat verhoging een teken is van een ernstigere infectie zoals long- of hersenvliesontsteking, maar dit kan natuurlijk wel.
Hoe meet je koorts?
Er zijn veel verschillende thermometers te koop. Toch is de ouderwetse thermometer die de temperatuur in de anus meet nog steeds het meest betrouwbaar. Een oorthermometer is minder betrouwbaar en kan bij kinderen onder de drie maanden ook niet gebruikt worden. Je kunt de temperatuur het best in de ochtend meten. De lichaamstemperatuur stijgt ’s avonds altijd een beetje. Je zult dan ook zien dat de koorts ’s avonds vaak wat hoger is. Als een kind niet heel erg ziek is, is het voldoende om de koorts één keer per dag te meten. Als je twijfelt en het idee hebt dat de koorts erger wordt, is het natuurlijk goed om meerdere keren gedurende de dag te meten.
Hoe lang mag een kind koorts hebben?
Koorts houdt meestal enkele dagen aan. Na vier dagen is de koorts in de helft van de gevallen gezakt. Na een week is in 75% van de gevallen de koorts weg. Koorts kan echter langer duren. De koorts daalt pas wanneer het lichaam de infectie heeft overwonnen.
Wat doen als je kind hoge koorts heeft?
Omdat koorts een natuurlijke reactie van het lichaam is, hoef je je vaak niet direct zorgen te maken. Toch is het fijn dat je iets kunt doen wanneer je kind koorts heeft om het zo comfortabel mogelijk te maken voor je kind. Daarom hier een aantal tips die je kunt toepassen.
- Meer drinken – de belangrijkste tip is om je kind extra drinken te geven. Het grootste gevaar van koorts is uitdroging doordat je kind meer vocht verliest door de koorts en zweten. Een baby kun je vaker aan de borst leggen. Als een kind het lastig vindt om te drinken, kun je ook een waterijsje geven. Het is belangrijker om veel te drinken dan te eten.
- Slapen – Slapen is het beste medicijn. Rust is ontzettend belangrijk wanneer je kind koorts heeft. Het lichaam is hard aan het werk om het virus of de bacterie onschadelijk te maken en raakt hierdoor veel energie kwijt. Als je kind niet kan slapen, zorg dan dat het voldoende rust krijgt.
- Dunne kleding – Zoals te lezen onder het kopje hypothermie, is het belangrijk dat het lichaam zijn warmte kwijt kan. Let er daarom op dat je je kind niet te dik aankleedt en in bed alleen een lakentje gebruikt. Als je kind het echt koud heeft, kun je wel een dekentje gebruiken, maar let er altijd op dat dit losjes over je kind ligt. Koelen met koude kompressen wordt niet aangeraden.
- Controle – Een kind met koorts hoeft niet altijd een zieke indruk te maken. Toch is het belangrijk om als ouder in de buurt te blijven wanneer je kind koorts heeft. De situatie kan snel veranderen en dan is het belangrijk om in te grijpen.
- Naar buiten – een kind met koorts mag gewoon naar buiten. Vaak is een klein wandelingetje juist goed voor het immuunsysteem. Let er echter wel op dat dit niet te veel energie kost.
Moet je je kind medicijnen geven bij koorts?
Het advies is om de koorts niet te behandelen met medicijnen. Het lichaam heeft koorts nodig om de infectie te verslaan. Als je kind naast koorts ook pijn heeft, kun je paracetamol geven. Paracetamol werkt pijnstillend en meestal gaat de koorts ook wat omlaag.
Wanneer bel je de dokter?
Ook al is koorts in veel gevallen onschuldig, toch zijn er een aantal redenen wanneer het wel belangrijk is om direct contact met je huisarts op te nemen. Dit doe je wanneer:
- Je baby jonger is dan drie maanden.
- Je kind een onderliggende ziekte zoals diabetes of een hart- of longziekte heeft.
- Jullie in de afgelopen periode in de tropen zijn geweest. Er is dan kans op malaria.
- Als je kind al minder weerstand heeft door medicijnen of het syndroom van down.
- Als de koorts langer dan een week aanhoudt.
- Wanneer je kind suf is en moeilijk wakker te krijgen.
- Er andere symptomen zijn zoals een bleke, grauwe of vlekkerige huidskleur, rode vlekjes op de huid of blauwe lippen.
- Het ziekteverloop snel erger wordt.
- Je vermoed dat je kind uitdroogt doordat hij een halve dag niet heeft geplast en veel minder drinkt dan normaal.
- Wanneer je kind het benauwd heeft of anders ademt.
- Als je kind een koortsstuip heeft.
Bronnen: Thuisarts, HKN huisarten, Arts en zorg,
