Het is een situatie waar je liever niet aan denkt, maar die wel kan voorkomen. Je wilt gaan scheiden en je bent zwanger. Op het moment dat je zwanger bent, verandert er veel omdat er een vader in het spel is. De scheiding gaat niet meer alleen over jullie, maar ook over het te verwachten kindje. Wat moet je allemaal regelen als je wilt scheiden en je bent zwanger? We leggen hieronder alles stap voor stap uit zodat je weet wat je kunt verwachten en hoe je de scheiding het best kunt regelen.
Zwanger en scheiden: erkenning of ontkenning
Voor de gevolgen van jullie scheiding is het belangrijk of de vader jullie kind wel of niet erkend. Hieronder leggen we de verschillen uit.
Erkenning
Wanneer je niet getrouwd bent, moet de vader in principe het kind erkennen. De vader kan dit doen bij de gemeente. Als de moeder niet mee gaat naar het gemeenteloket, heeft de vader schriftelijk toestemming van de moeder nodig. Het is veruit het gemakkelijkste om het kind voor de geboorte te erkennen. Het is ook na de geboorte nog mogelijk op het moment van de geboorteaangifte. Is het niet gelukt om het kind tijdens de zwangerschap of tijdens het moment van geboorteaangifte te erkennen, dan kan het ook nog tot het kind 12 jaar is. Er is dan toestemming van de moeder nodig. Wanneer het kind erkend wordt tussen de 12 en 16 jaar is er zowel toestemming van de moeder als van het kind nodig.
Het is belangrijk om je bewust te zijn van de gevolgen van erkenning van je kind op het moment dat je wilt gaan scheiden. Hieronder hebben we deze gevolgen kort opgesomd:
- De vader moet kinderalimentatie betalen
- De vader heeft recht op omgang met het kind
- Het kind is erfgenaam van de vader
- De vader is erfgenaam van het kind.
- Het is mogelijk om het kind de achternaam van de vader aan te laten nemen
- Het kind krijgt de Nederlandse nationaliteit als de vader Nederlander is.
Let op! Uiteraard is de man de vader van het kind wanneer hij getrouwd was terwijl het kind er was en hij het kind heeft erkend. Echter is de man ook de vader van het kind als de moeder binnen 306 dagen na de scheiding bevalt van het kind. Als de bevalling later is, of de moeder is inmiddels hertrouwd, dan is de man uit de eerste relatie niet automatisch de vader.
Ontkenning
Het is natuurlijk ook mogelijk om het vaderschap van het kind juist te ontkennen. Dit verzoek kan zowel van de vader als moeder afkomen. Dit verzoek kan de moeder tot een jaar na de geboorte van het kind indienen. De vader kan het verzoek indienen tot een jaar vanaf het moment dat hij weet dat hij mogelijk niet de biologische vader is. Een reden van ontkenning kan bijvoorbeeld zijn omdat de vader geen alimentatie wil betalen of de moeder wil dat de vader geen omgang met het kind heeft.
Zwanger en scheiden: de alimentatie
Wanneer de vader het kind erkent heeft, moet hij automatisch alimentatie betalen. De hoogte van de alimentatie wordt vastgesteld door de rechter. De rechter doet dit op basis van de behoeften van het kind. Alimentatie bestaat uit de kosten voor verzorging, opvoeding, levensonderhoud en studie van het kind. Ouders zijn verplicht om te voorzien in deze kosten wanneer de kinderen minderjarig zijn. Studiekosten en kosten voor het levensonderhoud kunnen zelfs betaald worden tot het kind 20 jaar of ouder is. Na een scheiding noem je deze vorm van alimentatie kinderalimentatie.
De achternaam van het kind
Als je gescheiden bent voordat het kind geboren wordt, dan krijgt het kind automatisch de achternaam van de moeder. Dit betekent, dat wanneer je niks doet, het kind deze naam krijgt. Je kunt het kind wel de achternaam van de vader aan laten nemen wanneer je hiervoor kiest. Hiervoor moet de vader het kind wel erkend hebben. Bij de erkenning kun je aangeven welke achternaam het kind krijgt. De moeder moet hier persoonlijk of schriftelijk toestemming voor geven bij de burgerlijke stand.
Aan welke praktische zaken moet je denken?
Nu jullie alle juridische zaken geregeld hebben, is het belangrijk om over de praktische zaken na te denken. Als jullie willen scheiden en wel allebei voor jullie kind willen zorgen dan moeten de afspraken hierover heel duidelijk zijn. Een pasgeboren baby heeft namelijk heel veel zorg nodig. Het is daarom belangrijk om over onderstaande punten heel goed na te denken en samen duidelijk een plan op te stellen.
- De behoeften van jullie baby – Bij iedere scheiding waar kinderen bij betrokken zijn, is het belangrijk om bij alle afspraken naar de behoeften van het kind te kijken. Bij een baby zijn deze behoeften extra sterk. Denk bijvoorbeeld na over de voedingen, het slaapritme van de baby en de opvang. Voor de ontwikkeling van een baby is een stabiele leefomgeving essentieel. Probeer dit dus met name goed te regelen.
- Het opgroeien van jullie baby – De afspraken die jullie maken moeten ook rekening houden met jullie baby die opgroeit. Waar willen jullie bijvoorbeeld dat jullie kind naar school gaat? Net als veranderingen in het leven van jullie kind, zal jullie eigen leven ook veranderen. Het is belangrijk om in de afspraken die jullie maken hier ook naar te kijken. Natuurlijk heb je geen glazen bol maar kijk wel hoe jullie omgaan met veranderingen.
- De opvang – Het is goed mogelijk dat jullie na de scheiding juist meer opvang nodig hebben omdat één van de ouders niet meer in kan springen. Welke opties hebben jullie voor opvang? Dit kunnen bijvoorbeeld grootouders zijn. Het is dan belangrijk om te kijken waar jullie gaan wonen na de scheiding. Als de omgang minder soepel verloopt, is het belangrijk hier ook afspraken over te maken. Mag de vader of de moeder bijvoorbeeld naar jullie kind als het bij de oppas is?
- De kosten – De kosten van een baby kunnen erg uiteen lopen. Dit hangt er vooral vanaf of jullie kiezen voor borstvoeding of flesvoeding en voor welke vorm van opvang jullie kiezen. Probeer een zo gedetailleerd mogelijk overzicht te maken van de te verwachten kosten. Op deze manier komen jullie niet voor verrassingen te staan en kunnen jullie goede en eerlijke afspraken maken.
- Het ouderschapsplan – Veel van bovenstaande punten kunnen jullie vastleggen in een ouderschapsplan. In dit plan komen bijvoorbeeld ook afspraken over de omgangsregeling. Het opstellen van een ouderschapsplan is verplicht als je getrouwd bent en wilt gaan scheiden. De rechter zal het ouderschapsplan beoordelen.
Bronnen: LegalSpot, Juridisch Loket, Rijksoverheid