In Nederland wordt de ontwikkeling van elk kind goed in de gaten gehouden. Je kleine wordt vanaf de geboorte tot en met zijn vierde levensjaar gewogen, gemeten en gevaccineerd op het consultatiebureau. In totaal ga je 13 keer met je baby op bezoek bij het consultatiebureau. In de eerste en de tweede week na de bevalling komt de jeugdverpleegkundige bij je thuis. Wat gebeurt er nou tijdens zo’n bezoek? Welke controles vinden er plaats? En hoe weet je wanneer je baby erheen moet?
Wat doet het consultatiebureau?
Op het consultatiebureau voert de jeugdverpleegkundige of de jeugdarts verschillende controles uit. Zodra je aangifte hebt gedaan bij de gemeente van de geboorte van je kindje, krijgt het consultatiebureau hier bericht over. Je hoeft je dus niet aan te melden. Bij elk bezoek wordt o.a. de algemene ontwikkeling, de groei en de algemene gezondheid van je kleine gecontroleerd. Ook krijgt je baby tijdens deze bezoeken de vaccinaties volgens het Rijksvaccinatieprogramma. De jeugdverpleegkundige bespreekt de voeding, de dagelijkse verzorging en het gedrag van je kindje met je. De jeugdarts richt zich vooral op de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling. Ze zijn er natuurlijk niet alleen om je kindje te onderzoeken, maar ook om jou als ouder te ondersteunen. Als je vragen hebt over de gezondheid of ontwikkeling van je kleine, kun je ze altijd stellen. Ook buiten de reguliere afspraken om.
Wanneer moet je naar het consultatiebureau?
De momenten waarop je met je kleine naar het consultatiebureau gaat, staan vooraf al vast. Dit is afhankelijk van de leeftijd van je baby. In totaal staan er twee huisbezoeken en dertien afspraken op het consultatiebureau op de planning.
Eerste huisbezoek: screening na de geboorte
In de eerste week na je bevalling komt de jeugdverpleegkundige bij je thuis voor de gehoortest en de hielprik. Bij de hielprik wordt wat bloed afgenomen, om je baby te testen op zeventien verschillende aandoeningen. Als je kindje gezond is, hoor je daar verder niets over. Anders krijg je binnen drie weken bericht van je huisarts. Bij de gehoortest kijkt de jeugdverpleegkundige of je kindje eventuele gehoorafwijkingen hebt. Als dit op vroege leeftijd wordt vastgesteld, kan er eerder iets aan worden gedaan. Als je in het ziekenhuis bevalt en je baby mag nog niet gelijk naar huis, dan worden deze testen in het ziekenhuis uitgevoerd.
Tweede huisbezoek: kennismaking en groeiboekje
In de tweede week plant het consultatiebureau een huisbezoek in. De jeugdverpleegkundige komt dan vertellen bij jou thuis vertellen wat het consultatiebureau allemaal doet. Je krijgt een groeiboekje, waarin de ontwikkeling van je kindje wordt bijgehouden. De gegevens van het eerste onderzoek dat de jeugdverpleegkundige tijdens dit huisbezoek doet, worden ook in dit boekje ingevuld. Bij sommige consultatiebureaus worden de gegevens via een app of via een website bijgehouden. Ook bespreekt de jeugdverpleegkundige met je of er eventuele afwijkingen in de familie voorkomen en hoe de bevalling en de zwangerschap zijn verlopen.
Een maand oud: eerste bezoek aan het consultatiebureau
Je baby is een maand oud. Het is tijd voor het eerste bezoek aan het consultatiebureau. De jeugdarts controleert de algemene gezondheid van je baby. Ook kijkt hij hoe het met de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling gaat. Dit eerste bezoek is een goed moment om je eventuele vragen over het ouderschap te stellen.
Wat neem je mee naar het consultatiebureau?
- Het groeiboekje
- Je baby moet voor de onderzoeken worden uitgekleed tot op de luier. Om te voorkomen dat je kindje afkoelt tussen de onderzoeken door dien je een badjasje of, nog handiger, een zachte warme wikkeldoek mee te nemen.
- Neem voor de zekerheid wat extra verschoningsmateriaal mee
- Denk ook aan (fles)voeding of speentje. Soms lopen de afspraken uit en voor je het weet is je kind weer aan een voeding toe.
Twee maanden oud: de eerste inentingen
Bij het tweede bezoek kijkt de jeugdverpleegkundige naar de fysieke en emotionele ontwikkeling van je kleine. Naast deze algemene gezondheidscheck is het ook tijd voor de eerste inentingen. Deze zijn voor DKTP en HIB. Je baby krijgt twee prikken, die herhaald worden als je baby drie, vier en elf maanden oud is.
Ook interessant: mijlpalen in de motoriek van je baby
Drie maanden oud: de groeicurve krijgt vorm
Na drie bezoeken kun je op de groeicurve al aardig zien of je kindje een snelle of langzame groeier is. De jeugdarts meet tijdens dit bezoek niet alleen de lengte en het gewicht (bmi), maar geeft ook de tweede inenting. En natuurlijk doet hij de standaard gezondheidscheck. Al die informatie wordt netjes in het groeiboekje opgeschreven.
Vier maanden oud: alweer een prik
Als je baby vier maanden oud is, krijgt deze zijn derde inenting. Dit is voorlopig de laatste, want de volgende inenting vindt pas plaats als je baby elf maanden oud is. De jeugdverpleegkundige voert natuurlijk ook weer de gezondheidscontrole uit en kijkt of je kind nog steeds op schema loopt met de ontwikkeling.
Een half jaar oud: een gesprek over bijvoeding
Na zes maanden heeft je baby niet meer voldoende aan de voedingsstoffen die je met borstvoeding kunt geven. De jeugdarts zal daarom een gesprek met je aangaan over bijvoeding. Ook spreken jullie over de veiligheid in en om het huis. Het zal namelijk niet lang meer duren voor je baby rond begint te kruipen!
Zevenenhalve maand oud: de eerste tandjes
Zodra je baby ongeveer zevenenhalve maand oud is, komen de eerste tandjes. De jeugdverpleegkundige bespreekt met je hoe je de tandjes het beste kunt poetsen. Het gesprek gaat ook over vaste voeding. Je kleine krijgt namelijk door die tandjes de mogelijkheid om te gaan kauwen. De melkfles moet langzaamaan plaatsmaken voor vast voedsel.
Negen maanden oud: een begin met praten
Rond de negen maanden breng je weer een bezoek aan het consultatiebureau. De jeugdarts vertelt je dit keer over taalontwikkeling. Je kleine brabbelt misschien al wat, maar die woordenschat moet nog flink worden uitgebreid. De jeugdarts kijkt hoe het staat met de taalontwikkeling van je kind en geeft tips en advies om die ontwikkeling te stimuleren.
Elf maanden oud: alweer een inenting
Als je baby elf maanden oud is, geeft de jeugdverpleegkundige weer een inenting. Deze DKTP- en HIB-inenting wordt voor de laatste keer herhaald als je kind vier jaar is. Ook voert de jeugdverpleegkundige, zoals tijdens elk bezoek, de gezondheidscheck uit en kijkt naar de fysieke en emotionele ontwikkeling.
Veertien maanden oud: wat gaat het hard!
Met veertien maanden is je kleine allang niet meer zo klein. Je kunt je niet meer voorstellen dat zoiets in je buik heeft gepast! Het is tijd voor de Meningococcen- en BMR-vaccinatie. Als je kind negen jaar oud is, wordt de BMR-vaccinatie herhaald. Ook kijkt de jeugdarts weer naar de motorische en geestelijke ontwikkeling van je kind. Mocht er sprake zijn van een achterstand, dan verwijst de jeugdarts je door.
Anderhalf jaar oud: tijd voor spelletjes
Het is alweer het tiende bezoek aan het consultatiebureau. De jeugdverpleegkundige doet een aantal spelletjes met je kind om zijn kennis te testen en de motoriek van je dreumes in kaart te brengen. Daarnaast is er natuurlijk tijd voor vragen en worden de meetgegevens weer opgeschreven in het groeiboekje.
Twee jaar alweer: tijd voor zelfverzorging
De onderwerpen die tijdens het elfde bezoek aan bod komen, zijn o.a. het tandenpoetsen tweemaal per dag en het stoppen met de speen en de fles. Bovendien begint je kindje rond deze leeftijd al korte zinnetjes te maken. De jeugdarts kijkt weer hoe het staat met de taalontwikkeling. Meestal kunnen kinderen van een jaar of twee al zinnetjes maken met twee woorden. Ook is het tijd om te beginnen met het zindelijk worden.
Drie jaar oud: een ogentest
Het vorige bezoek aan het consultatiebureau is alweer een jaar geleden. Nu is het tijd voor een ogentest. De jeugdverpleegkundige kijkt of je kindje goed kan zien. Als je kindje slecht scoort, is er een aanvullend oogonderzoek nodig. Daaruit blijkt dan of je kind eventueel een bril of contactlenzen nodig heeft. Soms zijn alleen visuele oefeningen al voldoende.
Bekijk ook deze grappige ogentest voor je kind die je eenvoudig zelf thuis kan doen. Dit is geen vervanging voor de test op het consultatiebureau!
Drie jaar en tien maanden: het laatste bezoek
Op deze leeftijd bezoek je samen met je kind voor de laatste keer het consultatiebureau. De jeugdarts doet de laatste gezondheidscontrole en draagt dit daarna over aan de schoolarts. Je kind krijgt nog een vaccinatie, dit is een van de laatste inentingen. Met negen jaar krijgt je kind nog een inenting. Meisjes kunnen rond hun twaalfde nog een inenting tegen het HPV-virus krijgen. De jeugdarts doet ook nogmaals een ogentest. Het zicht van je kind kan namelijk, zonder dat jij of je kind dit in de gaten heeft, veranderen.
