Constitutioneel eczeem of dauwworm is een chronische huidaandoening die al op jonge leeftijd kan ontstaan, soms al voor het eerste levensjaar. Vervelend voor het kind, op zijn minst. Wat is het en wat kun je er aan doen?
Symptomen van eczeem
Kinderen met constitutioneel eczeem hebben vaak een (over)gevoelige en droge huid. De huid vertoont rode plekken, bultjes, (vocht)blaasjes, vochtafscheiding, schilfers en kloofjes. Het ziet er niet zo mooi uit, maar vooral ook geeft het je kind veel last van jeuk.
Omdat bij hele jonge kinderen de vochtige plekken vaak het belangrijkste symptoom zijn, wordt het ook wel dauwworm genoemd. “Dauw” omdat de plekken wat op dauwdruppels lijken, “worm” omdat het om ringvormige plekken gaat.
Hoe lang duurt eczeem?
Veel mensen met constitutioneel eczeem hebben jeuk, maar niet zo erg dat het dwingt tot krabben. In tijden waarin het eczeem erger is, wordt de jeuk heviger. Deze jeuk treedt dan vaak in aanvallen op en is niet of heel moeilijk te weerstaan. Binnen enkele minuten breidt de jeuk zich over bepaalde lichaamsdelen of het hele lichaam uit. Dit soort aanvallen duurt meestal een half uur tot een uur. Het is niet te voorspellen wanneer de volgende aanval intreedt. Soms is dat dezelfde dag nog, soms na enkele dagen of pas na enkele weken of maanden.
De aandoening kan enkele maanden klachten geven, maar het kan ook jaren duren. Perioden zonder klachten wisselen dan vaak af met perioden waarin het eczeem ernstig is. Gewoonlijk blijft het eczeem gedurende enkele jaren bestaan om dan weer te verdwijnen, soms voor het verdere leven. Het kind is er dan “overheen gegroeid”.
Een kleine groep (25%) houdt veel langer last van het eczeem en heeft er na zijn twintigste verjaardag nog steeds last van. Maar ook bij deze groep neemt de ernst van het eczeem meestal af bij het ouder worden.
Is eczeem erfelijk
Waarom het ene kind (constitutioneel) eczeem krijgt en het andere niet is nog niet helemaal duidelijk. Meerdere factoren spelen een rol, maar wel is duidelijk dat erfelijke aanleg een belangrijke factor is.
Andere factoren die een rol spelen bij eczeem zijn bijvoorbeeld stress, overgevoeligheid voor bepaalde stoffen (bijv. zeep, nylon kleding) of allergien (bijv. pollen, haren van huisdieren). In de praktijk blijkt dat met name bij jonge kinderen voeding een rol kan spelen bij eczeem.
Veel huisartsen zijn echter terughoudend in het doen van allergietesten bij kleine kinderen, omdat de test in veel gevallen voor zo’n kleintje ingrijpender is dan de last die ze van de eczeem hebben. Pas als het eczeem niet onder controle is te krijgen met (cortisone)cremes wordt er eventueel getest. Overleg met je eigen huisarts wat het beste is in jullie geval.
Behandeling van eczeem
Het belangrijkste is de huid te verzorgen. Dagelijks insmeren met een creme die de droge huid verzorgt zoals koelzalf of vaseline. Sla niet over, ook niet als er even wat minder last lijkt te zijn.
Soms wordt door de huisarts een zogenaamde hormoonzalf voorgeschreven, ook wel corticosteroïdzalf of cortisonezalf genoemd. In deze zalf zit een stof die is afgeleid van het natuurlijk horoom cortisol. Corticosteroïden werken op de huid als een afweeronderdrukker. Deze zalven zijn er in verschillende sterktes. Veel mensen staan huiverachtig tegenover cortisone, maar jarenlange ervaring heeft geleerd dat het mits gebruikt in de juiste dosering geen nevenwerkingen heeft.
Huis tuin en keuken tips om de jeuk te verminderen:
- Bad en douche drogen de huid nog verder uit. Stop je kind dus niet elke dag in bad als dat niet nodig is. Voor een baby is eens in de twee dagen echt genoeg.
- Gebruik overvette zeep of badolie.
- Zorg voor korte en schone nageltjes. Dit voorkomt dat je kind de huid al te zeer beschadigt en infecteert als het krabt.
- Warmte of kan de jeuk verergeren. Let op met zon en centrale verwarming. Kort lauw douchen of met de ventilator op de jeukende plekken blazen kan verlichting brengen.
- Stress is een factor die eczeem verergert, zorg dus voor ontspanning en afleiding.
- Draag katoenen kleding en gebruik ongeparfumeerde babyolie en zeep en vermijd wasverzachter.
- Liever geen huisdieren. Katten, honden of vogels kunnen eczeem verergeren.
- Kies voor een harde vloer in plaats van tapijt of vloerkleden, zeker op de slaapkamer van het kind.
Eerste hulp bij eczeem: niet krabben!
Krabben bij jeuk is een soort reflex, en dus moeilijk tegen te houden, zeker bij kleine kinderen. Maar het is niet goed voor de huid en op de lange duur verergert het het eczeem alleen maar. Krabben beschadigt de huid nog meer waardoor nieuwe irritatie, beschadigingen en infecties optreden die het eczeem en de jeuk verergeren. Je komt zo in een vicieuze cirkel terecht.
Bron: www.kinderallergologie.nl de site van het Wilhelmina kinderziekenhuis in Utrecht voor meer info.