Tips van de verloskundige: waar moet je op letten tijdens de zwangerschap

Waar moet je tijdens de zwangerschap op letten? De belangrijkste 27 tips van de verloskundige op een rijtje.

In dit artikel

Blijf in beweging!

De eerste tip van de verloskundige is: beweging. Het is verstandig om minimaal een half uur per dag te bewegen als je zwanger bent. Doe je aan een bepaalde sport? Dan kan je dit prima blijven doen, maar blijft wel goed naar je lichaam luisteren. Breng je trainer, coach of begeleider ook op de hoogte van je zwangerschap. Merk je tijdens het sporten dat je klachten krijgt of dat je erna doodmoe bent, doe het dan rustiger aan of stop. Probeer liever niet méér te gaan sporten dan je voorheen deed. Deed je nog geen sport en wil je graag beginnen? Er zijn speciale sportprogramma’s voor zwangere vrouwen onder professionele begeleiding.

Eet voldoende fruit en groente

Je hebt dagelijks twee ons groenten en twee stuks fruit nodig om voldoende vitamine C, A, foliumzuur, vezels en kalium binnen te krijgen. Was rauwe groenten en fruit goed voordat je het opeet. En varieer zoveel mogelijk tussen de verschillende soorten groenten en fruit.

Lees hier meer over de voeding die je nodig hebt tijdens je zwangerschap.

Last van ochtendmisselijkheid?

Eet voordat je opstaat al iets lichts zoals een beschuitje en kom dan rustig overeind.
Drink geen cafeïnehoudende dranken zoals koffie of cola.
Eet geen voedsel waar veel vet, gas (kool) of zout in zit.
Verdeel je eetmomenten over de dag. Eet elke keer kleine beetjes. Je merkt zelf welk voedsel je het beste verdraagt.

Zwanger en vegetariër?

Let er op dat je voldoende vitamine B en ijzer binnenkrijgt. Vitamine B vind je in volkoren producten, peulvruchten, eieren, zuivel en aardappelen. Vleesvervangers, eieren en peulvruchten zijn ook een belangrijke bron van ijzer.

Eet voldoende, maar niet te veel!

Een andere belangrijke tip van de verloskundige is: je hoeft niet voor twee te eten. Maar het is ook niet verstandig om met een kindje in je buik te gaan lijnen. De schadelijke stoffen die in je vetweefsel zitten opgeslagen, komen dan vrij. Deze kunnen ongezond zijn voor je kindje.

Wil je weten wat in jouw geval een gezond zwanger gewicht is? Dat is namelijk niet voor iedere vrouw hetzelfde! Bereken hoeveel jij mag aankomen in de zwangerschap.

Alcohol in kleine hoeveelheden is al schadelijk!

Zelfs in kleine hoeveelheden kan alcohol schadelijk zijn voor je ongeboren baby. Ook wordt de kans op een miskraam groter. Je kunt beter tijdens de gehele zwangerschap en in de periode dat je borstvoeding geeft geen alcohol drinken.

Lees ook: do’s en dont’s in de zwangerschap

Roken én meeroken is gevaarlijk!

Zelf roken tijdens je zwangerschap verhoogd de kans op allerlei complicaties tijdens de zwangerschap en de geboorte. Je kindje groeit minder goed en heeft o.a. kans op een nicotineverslaving. Maar ook meeroken kan deze effecten al veroorzaken.

Mijd tijdens je zwangerschap dus plekken waar veel wordt gerookt!

Blijf goed poetsen

Nog een tip van de verloskundige is: blijf goed poetsen. Tijdens de zwangerschap heb je een grotere kans op een ontsteking aan je tandvlees. Dit komt door de hormonale veranderingen in je lichaam. Andersom kun je ook stellen dat een tandvleesontsteking waarbij ook het bot is aangetast (parodontitis) een oorzaak kan zijn voor een prematuur of te vroeg geboren baby omdat zo’n ontsteking het hormoon verhoogt dat de weeën opwekt. Zaak om dit te voorkomen dus! Lees ook ons artikel over mondverzorging tijdens de zwangerschap.

Poets je tanden dus twee keer per dag, floss en gebruik tandenstokers en ga netjes twee keer per jaar naar de tandarts!

Kijk naar je medicijngebruik

Sommige medicijnen kunnen schadelijk zijn voor de kleine in je buik. Bespreek dus met je huisarts en apotheker welke medicatie je wel en niet kunt gebruiken tijdens je zwangerschap. Het is ook verstandig hier met je verloskundige over te praten. Samen kunnen jullie bekijken op welke manieren je je eventuele klachten zonder (extra) medicatiegebruik onder controle kunt houden.

Blijf water drinken

Zorg (met name tijdens het sporten) dat je voldoende water drinkt. Sporten als fietsen, zwemmen en fitness kun je prima tot het eind van je zwangerschap blijven doen. Duiken met zuurstofflessen wordt wel afgeraden. Ook sporten waarbij je tegen anderen aan botst of waarbij je gemakkelijk kunt vallen, kun je beter niet tot het eind van je zwangerschap blijven beoefenen.

Drink elke dag 1,5 – 2 liter vocht.
Drink niet meer dan één kop koffie (of andere cafeïne-houdende drank) per dag.

Seks mag zeker

Iedere vrouw beleeft de intimiteit en seksualiteit tijdens de zwangerschap anders. Bij een normaal verlopende zwangerschap is er niets wat niet mag of niet kan ten aanzien van seks. Seks kan geen miskraam of beschadiging aan je baby veroorzaken. Die zit namelijk volledig beschermd in jouw buik. Je kindje wiebelt hoogstens wat heen en weer. Als je klaarkomt, kan je kindje dit wel merken. De ritmische samentrekkingen van de baarmoeder kan een reactie uitlokken. Ook masturbatie kan geen kwaad. Het kan juist zorgen voor de nodige ontspanning.

Laat het legen van de kattenbak aan een ander over

In de uitwerpselen van katten komt een parasiet voor die toxoplasmose kan veroorzaken. Dit kan schadelijk zijn voor je ongeboren baby. De verloskundige geeft daarom de tip om bij het verschonen van de kattenbak en het werken in de tuin handschoenen te dragen of laat iemand anders de kattenbak verschonen. Als je eerder toxoplasmose hebt gehad, ben je ertegen beschermd. Ook in een zandbak kan deze parasiet voorkomen. Katten houden nu eenmaal van zand.

Wat doe je met straling?

Röntgenstraling kan schadelijk zijn voor je baby. Bij een röntgenonderzoek moet je daarom aangeven dat je zwanger bent. Als het onderzoek noodzakelijk is, kan de baarmoeder worden afgeschermd. Misschien kan het onderzoek wel wachten tot na de bevalling. Bij een MRI-scan loopt de baby geen enkel risico. Ook van de straling van beeldschermen en magnetrons zijn geen schadelijke effecten bekend.

Vakantieplannen?

Wil je nog naar een ver land op vakantie tijdens je zwangerschap? Overleg dit dan met je arts of verloskundige. Neem ook van tevoren contact op met de GGD voor een reizigersadvies en eventuele inentingen. Geef daarbij duidelijk aan dat je zwanger bent. In principe mag je vliegen, maar de meeste vliegtuigmaatschappijen nemen geen zwangere vrouwen mee die >32 weken zwanger zijn. Op een bevalling tijdens de vlucht zit namelijk niemand te wachten. Neem ook altijd een kopie van je zwangerschapskaart mee en het telefoonnummer van je verloskundige. Dan heb je de gegevens bij de hand als je hulp nodig hebt.

Bloedverlies tijdens de zwangerschap

In de eerste drie maanden van de zwangerschap treedt er vaak bloedverlies op. Hiervoor zijn verschillende oorzaken. Meestal gebeurt het als de vrucht zich nestelt zich in de baarmoeder. Ook kun je een wondje hebben op de baarmoedermond. Soms betekent bloedverlies dat je een miskraam hebt. Lees verder over bloedverlies tijdens de zwangerschap .

Harde buiken

Af en toe voel je tijdens de zwangerschap de spieren van je baarmoeder samentrekken. Dit zijn ‘harde buiken’. Deze geven geen ontsluiting. Je kunt er vaker last van krijgen naarmate je dichter bij je bevalling komt. Ze worden dan ook steeds gevoeliger. Zeker in de laatste weken zijn harde buiken vrij normaal en ze kunnen geen kwaad. Ze zijn zelfs bevorderlijk voor de hersenontwikkeling van je kindje. Als je erg vaak last hebt van harde buiken, kan dit een teken zijn dat je rustiger aan moet doen. Neem dan contact op met je verloskundige.

Lees meer over zwangerschapskwalen en zwangerschapsklachten en wat hier aan te doen

Onzekerheid en twijfels

Na een positieve zwangerschapstest ga je waarschijnlijk vroeg of laat twijfelen. Dat is niet zo vreemd, want jouw leven en dat van je partner verandert straks compleet. Die twijfels zorgen ervoor dat je vast gaat nadenken over de toekomst. Het bereid je voor op je rol als moeder. Deel deze twijfels met je partner, je moeder, je vriendinnen of je verloskundige.

Zorgen en stress

Als zwangere vrouw kun je je zorgen maken, bijvoorbeeld over de bevalling, de gezondheid van je baby of lichamelijke veranderingen tijdens de zwangerschap. Die zorgen kunnen stress veroorzaken. Je kunt tijdens de zwangerschap meer stress ervaren dan op andere momenten in je leven. Sneller huilen, minder geduld hebben en het gevoel hebben de controle te verliezen hoort daar allemaal bij. Het is belangrijk om hulp te vragen als je dit nodig hebt en om manieren te vinden om te ontspannen.

Zoek ontspannende activiteiten.
Probeer veel rustmomenten in te plannen en voldoende te slapen.
Breng tijd door met mensen bij wie je je prettig voelt.
Doe elke dag iets waar je plezier aan beleeft.

Zwangerschapsdepressie

Elke zwangere vrouw heeft wel eens last van onzekerheid, twijfels of sombere gevoelens. Meestal zijn deze gevoelens tijdelijk. Ongeveer tien tot vijftien procent van alle zwangere vrouwen heeft echter last van psychische problemen.

Als je vaak moet huilen, je heel ellendig voelt en regelmatig afvraagt of het leven nog wel zin heeft, is het verstandig om dit te delen. Ook als je geen plezier meer beleeft aan dingen, geen zin hebt om te eten en alleen maar aan sombere dingen kunt denken is het tijd om hulp te zoeken. Je kunt altijd terecht bij je verloskundige of huisarts.

Vaak naar de wc

Doordat je steeds groter wordende baarmoeder op de blaas drukt, moet je vaker plassen. Ook is de blaaswand wat slapper en staan de urineleiders wijder open. Het is dus niet vreemd dat je vaker dan normaal naar het toilet moet. Als je echter heel vaak moet plassen en als het plassen pijnlijk is, kan het zijn dat je een blaasontsteking hebt. Denk je dat je een blaasontsteking hebt? Neem dan contact op met je huisarts.

Vocht vasthouden

Vrijwel elke zwanger vrouw houdt meer vocht vast. Gemiddeld wel twee tot drie liter! Dit merk je met name in de laatste maand van de zwangerschap aan gezwollen handen, dikke voeten en je gezicht. In principe kan dit geen kwaad, zolang je bloeddruk maar normaal blijft. Om het vocht af te voeren is het belangrijk dat je: