Veel kinderziekten gaan gepaard met vlekjes en bultjes. Zo ook de zesde ziekte. Wat is deze ziekte, hoe krijg je het en is het gevaarlijk? Mag je kind gewoon naar de opvang of school? En stel dat je kind dit heeft en jij zwanger bent: moet je dan extra voorzichtig zijn?
Wat is de zesde ziekte?
De zesde ziekte is een herpesvirus, zoals diverse andere ziekten. Waterpokken, bijvoorbeeld, valt ook onder herpesvirussen, net als de bekende koortslip en gordelroos. Bij de zesde ziekte gaat het om type 6 en 7. De officiële benaming is Roseola Infantum of Exanthema Subitum. Na een infectie zal het virus in het lichaam aanwezig blijven. Is je kind besmet met het virus dan zal er zo’n 5 tot 14 dagen overheen gaan tot je kind ziekteverschijnselen vertoont. De meeste kinderen lopen het virus al jong op, namelijk tussen een half en anderhalf jaar oud. Men gaat ervan uit dat de meerderheid van de kinderen de ziekte al heeft opgelopen voordat ze twee jaar zijn. Dat neemt niet weg dat de zesde ziekte wel degelijk voor kan komen bij volwassenen. Hoewel dit wel zeldzaam is.
Waarom heet het de zesde ziekte?
Op zich klinkt het natuurlijk een beetje vreemd om een ziekte een getal te geven. Dit heeft alles te maken met de vlekjesziekten die er bestaan. Er werden vroeger 6 vlekjesziekten beschreven, namelijk:
- Mazelen
- Roodvonk
- Rodehond
- Ziekte van Filatov-Dukes
- Erythema Infectiosum (de vijfde ziekte)
- Exanthema Subitum (de zesde ziekte)
Nummer vier bleek uiteindelijk gerelateerd te zijn aan de Rodehond, de andere twee werden voor het gemak in de volksmond met nummer 5 en 6 aangeduid. En dat doen we dus nog steeds…
Symptomen en klachten bij de zesde ziekte
De zesde ziekte gaat meestal gepaard met hoge koorts en zonder overige klachten. De koorts is daarna vrij snel weer gezakt en pas daarna zullen er roze vlekjes en bultjes in het gezicht en op de romp ontstaan. Welke zich daarna kunnen uitbreiden naar de armen en nek. Het is mogelijk dat er een luchtweginfectie ontstaat, maar deze zal meestal vrij mild van aard zijn. Ook een middenoorontsteking kan door dit virus ontstaan, net als opgezette lymfeklieren in de hals.
Wat is de oorzaak van de zesde ziekte
De oorzaak van de zesde ziekte is dus een herpesvirus. Herpesvirussen zijn zeer divers van aard, maar blijven eigenlijk altijd aanwezig in het lichaam. Bij een periode van mindere weerstand kan het virus dan weer voor klachten zorgen. Een bekend voorbeeld hiervan is de koortslip. Maar ook de SOA Herpes Genitalis. Toch zal dit opvlammen bij de zesde ziekte praktisch nooit gebeuren. Of anders alleen als de weerstand echt heel laag is, bijvoorbeeld door kanker of een orgaantransplantatie.
Besmettelijkheid: mag mijn kind naar de opvang?
Door in contact te komen met de aerosols of het inademen van kleine druppeltjes afkomstig uit de keel of de neus van een besmet persoon, kan het virus overgedragen worden. Met andere woorden: iemand kan besmet worden door het hoesten, lachen of bijvoorbeeld praten van een besmet persoon. Eveneens het aanraken van voorwerpen waarop virusdeeltjes zijn terechtgekomen kunnen je besmetten. Maar het virus kan bijvoorbeeld ook doorgegeven worden door een bloedtransfusie, orgaandonatie, of via de placenta. Hoe lang iemand de besmetting door kan geven is eigenlijk niet echt bekend. Er wordt aangenomen dat het wel lang zal zijn, omdat het virus immers aanwezig blijft in het lichaam. In ieder geval is je kind besmettelijk zolang de vlekjes er nog zijn. Op zich mag je kind gewoon naar de kinderopvang (en school) als het zich daar goed genoeg voor voelt. Uiteraard is voldoende rust wel belangrijk voor je kind! Geef wel even door aan de leiding dat je kind de zesde ziekte heeft. Omdat de meeste jonge kinderen de ziekte al gehad hebben of het anders toch snel zullen krijgen, is er geen noodzaak om thuis te blijven.
De behandeling en medicatie
De zesde ziekte kan op zich niet behandeld worden, maar daar staat tegenover dat dit ook niet echt nodig is. De milde klachten gaan vanzelf weer over. Helaas kan de hoge koorts soms wel voor problemen zorgen en komt het wel voor dat kinderen hierdoor een koortsstuip krijgen. Symptoombestrijding kan natuurlijk wel, maar is ook niet direct nodig. Eventueel kun je namelijk paracetamol gebruiken als je kind echt ziek is en/of slecht wil drinken. In principe zal je kind zich na een dag of vier weer beter gaan voelen, maar dit kan ook een week duren.
Tips om je kind te verzorgen
Je kind heeft van de milde klachten waarschijnlijk niet zo heel veel last. Maar het is natuurlijk altijd fijn als je ziek bent om lekker vertroeteld te worden door je ouders. Zorg voor voldoende rust zodat je kind toch sneller opknapt en dat hij of zij genoeg drinkt. Heeft je kind (hoge) koorts, kleed het luchtig, zodat hij de overtollige warmte goed kwijt kan. Ook kun je je kind met hoge koorts helpen door hem met lauw water te douchen of te deppen met bijvoorbeeld een spons. Omdat hoge koorts koortsstuipen met zich mee kan brengen, kan dit een aanrader zijn.
Wanneer ga je naar de dokter
In principe hoef je niet naar de dokter bij de zesde ziekte. De verschijnselen zullen vanzelf weer verdwijnen en de klachten zijn over het algemeen mild van aard. Is je kind jonger dan drie maanden, dan bel je direct de huisarts! Uiteraard bel je ook direct met de arts als je het niet vertrouwt, je kind steeds zieker wordt en bijvoorbeeld symptomen heeft als steeds overgeven, suf zijn of te weinig wil drinken. Blijft je kind huilen, gaat het kreunen, heeft het een akelige huidskleur of moeite met de ademhaling dan bel je ook direct de arts.
De zesde ziekte en zwangerschap
De zesde ziekte is niet gevaarlijk bij een zwangerschap. Zowel de moeder als de baby lopen geen gevaar. Is je baby geboren en krijgt hij de zesde ziekte voordat hij drie maanden is, bel dan wel direct de huisarts.
Bronnen: RIVM, Thuisarts, Dijklander ziekenhuis, Huidziekten.nl
