Het is een serieuze uitdaging voor ouders in de opvoeding op dit moment. Hoeveel schermtijd geef je je kind? Een recent grootschalig onderzoek van Multiscope laat zien dat ouders het buitengewoon lastig vinden om de schermtijd van hun kinderen te beperken. Tegenwoordig doen we bijna alles op onze smartphone. Onbewust zitten we zelf soms uren per dag op onze smartphone en zijn hierdoor onbedoeld vaak een slecht voorbeeld voor onze kinderen. Wat wordt precies bedoelt met schermtijd en hoeveel is acceptabel? Je leest er in dit artikel alles over, zodat je een goede keuze voor je kind kunt maken.
Wat is schermtijd?
Schermtijd is de tijd die je kind doorbrengt achter een scherm, gemeten in minuten of uren. Met een scherm worden niet alleen smartphones en tablets bedoeld, maar ook tv en computerschermen. Af en toe tijd achter een scherm doorbrengen is geen probleem. Het kan soms ook heel educatief zijn. En op sommige momenten zoals tijdens spitsuur, bij ziekte, op vakantie of wanneer je als ouder even iets moet regelen is het ook best handig. Maar er is zit een groot verschil in wat je kind doet tijdens de schermtijd. Urenlang zappen op tv of video’s op YouTube kijken is natuurlijk iets anders dan een educatief spel doen. Hier zullen de meeste kinderen slecht op reageren. De ene wordt sloom, de ander onuitstaanbaar. Kijk dus ook goed naar je kind wanneer je gaat bepalen hoeveel schermtijd voor jullie acceptabel is.
Hoe meet je je schermtijd?
Omdat je door het vele gebruik van je smartphone vaak langer dan je wilt achter een scherm zit, is het goed om te weten hoeveel tijd je eigenlijk op je smartphone besteed. Meten is namelijk weten waardoor je je gedrag aan zou kunnen passen. Afhankelijk van het merk toestel dat je gebruikt kun je via de instellingen vaak gemakkelijk achterhalen hoeveel tijd je op je telefoon besteed. Vaak is dit ook nog gespecificeerd in de verschillende apps. Je kunt zelf limieten instellen zodat je je schermtijd kunt bewaken. Het is niet bij alle toestellen mogelijk via instellingen de schermtijd te bekijken. Wellicht dat je hiervoor een app moet downloaden.
Apps om schermtijd te verminderen
Zowel voor je kind als voor jezelf is het goed kritisch te kijken naar de schermtijd. Jij bent zelf namelijk het voorbeeld voor je kind en zal waarschijnlijk ook de schermtijd van je kind reguleren. Er zijn inmiddels verschillende apps te downloaden die je hierbij kunnen helpen. Hiernaast kun je vaak via je eigen smartphone of tablet limieten instellen op de apparaten van je kinderen onder het kopje ‘family sharing’ op je telefoon.
- Freedom – Met deze app blokkeer je gekozen apps voor een bepaalde tijd. Als deze apps ook op je computer of tablet staan, worden ze hier ook automatisch geblokkeerd na een bepaalde tijd
- Forest – Deze app helpt om gefocust te blijven. Je kunt deze app aanzetten. Wanneer je 30 minuten ononderbroken hebt gewerkt en ondertussen geen andere apps zoals Whatsapp of NU.nl hebt geopend, dan groeit je boom. Word je toch afgeleid, dan gaat je boom dood. Het leuke is dat je coins verdient waarmee je echt een boom kunt planten.
- Quality time – Omdat niet alle smartphones voldoende inzicht in je schermtijd geven, is dit een handige app om te downloaden. De app geeft aan hoe vaak je je telefoon oppakt, welke verschillende apps je gebruikt en je kunt limieten instellen.
Hoeveel schermtijd voor je kind?
Er zijn geen algemeen geldende regels die aangeven hoeveel schermtijd je kind per dag mag, toch zijn er wel richtlijnen want teveel schermtijd kan echt schadelijk zijn voor je kind.
- 0 – 2 jaar: je kind heeft op deze leeftijd absoluut nog niks aan een schermpje en je moet ook vooral proberen te vermijden dat je een scherm gebruikt als entertainment voor je kind.
- 2 – 4 jaar: je kind begint te begrijpen wat zich op een scherm afspeelt en het kan dan ook educatief zijn om af en toe iets te kijken. Beperk deze tijd wel tot maximaal een half uur per dag.
- 4 – 6 jaar: naarmate je kind wat ouder wordt zal de schermtijd automatisch wat verlengen. Tussen de 4 en 6 jaar is het het beste om je kind maximaal een uur per dag schermtijd te geven. Dit kun je uiteraard verdelen over twee keer een half uur of 4 keer 15 minuten.
- 6 – 8 jaar: het advies is om ook op deze leeftijd de maximale beeldschermtijd te houden op een uur.
- 8 -10 jaar: misschien krijgt je kind een eigen tablet of smartphone. Toch wordt er geadviseerd om kinderen tussen de 8 en 10 jaar maar 1,5 uur beeldschermtijd te geven.
- 10 – 12 jaar: het advies is maximaal 2 uur per dag.
- 12 jaar en ouder: Kinderen ouder dan 12 jaar wordt geadviseerd om maximaal drie uur per dag achter een scherm door te brengen. Uiteraard verdeeld over verschillende blokken.
Gevolgen teveel schermtijd en handige tips
- Slechte ogen: teveel tijd achter een scherm kan bijziendheid veroorzaken. Hiervoor is de 20-20-2 regel opgesteld. Na 20 minuten schermtijd, moet je kind minstens 20 seconden in de verte kijken. De twee staat voor minimaal twee uur buitenspelen per dag
TIP→ Stel timers in op de apparaten van je kinderen of zet zelf een alarm om de 20-20-2 regel na te kunnen leven
- Slechte houding: kinderen in de groei kunnen makkelijk een verkeerde houding ontwikkelen door teveel schermtijd. De ruggenwervel kan verkeerd groeien waardoor levenslang een slechte houding kan ontstaan.
TIP → Zorg dat je kind rechtop zit wanneer het naar een scherm kijkt. Ook de afstand tot het scherm is hierbij erg belangrijk.
- Overgewicht: meer schermtijd betekent automatisch minder lichaamsbeweging. Hierdoor kan sneller overgewicht ontstaan bij kinderen.
TIP → Zorg dat je kind minimaal twee uur per dag buiten speelt of een sport beoefent. Soms kan het helpen je kind een stappenteller om te doen.
- Asociaal gedrag: wanneer je kind teveel achter een scherm zit, kan het zijn dat hij hierdoor minder met andere kinderen speelt. Ook kan een kind zo ‘in het scherm gezogen’ worden, dat contact maken met je kind lastig is.
TIP → Laat je kind niet naar een scherm kijken wanneer er een vriendje te spelen is. Spel is ontzettend belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen.
- Concentratieproblemen: je hersenen hebben behoorlijk wat te verwerken wanneer je naar een beeldscherm kijkt. Het lijkt misschien ontspannend voor je kind om even naar een filmpje te kijken, maar vaak zijn ze hierna alleen nog maar meer vermoeid. Het is lastig om je hierna bijvoorbeeld nog op huiswerk te concentreren.
TIP → Laat je kind pas achter een scherm wanneer belangrijke taken als huiswerk afgerond zijn.
- Slaapproblemen: veel apparaten stralen led-licht uit. Dit is niet alleen slecht voor jonge ogen maar onderdrukt ook de aanmaak van melatonine. Dit hormoon zorgt ervoor dat je slaperig wordt. Wanneer een kind vlak voor het naar bed gaan nog naar een scherm kijkt, kan dit ervoor zorgen dat hij minder makkelijk in slaap valt.
TIP → Maak afspraken met je kind dat hij minimaal een uur voor het slapen gaan, niet meer op een scherm mag.
Meer informatie
In dit artikel staan algemene richtlijnen voor het gebruik van schermtijd. Wil je meer inzicht en informatie dan geven we je hier nog een paar tips.
Toolbox
Het Nederlands Centrum voor Jeugdgezondheid heeft online toolboxen samengesteld om ouders te helpen bij het mediagebruik en de schermtijd van hun kinderen. Bekijk de verschillende toolboxen hier.
Handig boek
De Schermwijzer van Peter Nikken en Dian de Vries is een wetenschappelijk onderbouwd handboek over digitale opvoeding en schermtijd. Het boek staat vol praktische adviezen en tips.
Bronnen: United Consumers, Flow Magazine, Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, Speelkeuze
