Over het algemeen geven kinderen sneller over dan volwassen en vaak is er niets ernstigs aan de hand wanneer je kind moet braken. Toch ziet het er heel vervelend uit en kan je kind zich een moment goed ziek voelen. Logisch dat je als ouder schrikt en natuurlijk wil je dat je kind zich zo snel mogelijk weer goed voelt. Om beter te weten wat er aan de hand kan zijn wanneer je kind moet braken of erg misselijk is, hebben we in dit artikel de meest bekende oorzaken op een rijtje gezet evenals tips om de misselijkheid tegen te gaan.
Kenmerken misselijkheid
Als je kind erg wit ziet en zegt dat het niet lekker is, dan is je kind meestal misselijk. Vaak moeten kinderen die misselijk zijn ook overgeven. Meestal knapt je kind hierna weer snel op. Normaal gesproken gaat het eten via de maag naar de darmen, als een kind moet braken gaat het voedsel niet naar de darmen, maar komt het via de slokdarm en de mond weer naar buiten. Dit gebeurt door sterke samentrekkingen van de buikspieren en darmen. Vaak zie je dan ook dat het hele lijf meebeweegt wanneer een kind moet overgeven. Niet willen eten of drinken en het hebben van buikpijn zijn andere kenmerken die erop duiden dat je kind misselijk is. Vaak moet je kind al een aantal keren kokhalzen en heeft het meer last van speeksel. Dan is het tijd om heel snel een emmer te halen!
Oorzaken misselijkheid
Misselijkheid en overgeven kan door vele oorzaken ontstaan. De oorzaak zorgt ervoor dat het braakcentrum, een plek in de hersenen geprikkeld wordt en vervolgens het signaal aan de maag geeft om de maaginhoud te legen. Hieronder een lijst met de meest voorkomende oorzaken van braken.
- Infectie: een infectie wordt meestal veroorzaakt door een virus of bacterie in de darmen.
- Voedselvergiftiging: door besmet water te drinken of bedorven voedsel te eten kun je een vergiftiging krijgen die je lichaam er zo snel mogelijk probeert uit te werken. Vaak gaat dit ook gepaard met diarree.
- Voedselovergevoeligheid: het kan zijn dat je kind een overgevoeligheid of allergie voor bepaalde voedingsmiddelen heeft. Dit ontdek je meestal snel genoeg wanneer je kind steeds na het eten van een bepaald product misselijk wordt.
- Maag-darmstoornissen: irritaties en ontstekingen van maag, darmen, galblaas of een darmafsluiting kunnen allemaal leiden tot misselijkheid en braken.
- Ontsteking: een ontsteking ergens anders in het lichaam zoals een oorinfectie, urineweginfectie of hersenvliesontsteking, kunnen ook zorgen voor braken en misselijkheid.
- Angst: heeft je kind angst of stress dan kan dit leiden tot misselijkheid. Meestal heeft dit geen braken tot gevolg.
- Bijwerkingen: sommige medicijnen hebben misselijkheid als bijwerking.
- Reisziekte: veel kinderen hebben last van reisziekte en worden misselijk in een auto, vliegtuig of boot
- Migraine: erge hoofdpijn als gevolg van migraine of een hersenschudding kunnen ook zorgen voor een misselijk gevoel.
- Zonnesteek: in de zon kan een kinderlichaam snel te warm en te droog worden. Braken is dan een van de verschijnselen.
- Coeliakie: in enkele gevallen kan het zo zijn dat je kind last heeft van een glutenintolerantie. Dit is een auto-immuunziekte waarbij je lichaam het eten van gluten niet tolereert. De darmcellen kunnen hierdoor beschadigd raken en ook kunnen misselijkheid en braken een gevolg zijn.
Reflux
Bij baby’s is een veelvoorkomende oorzaak van braken, reflux. Maar liefst 12 procent van de baby’s heeft hier last van. Bij reflux stroomt de maaginhoud terug de slokdarm in doordat de maagklep nog niet goed sluit. Baby’s die last hebben van reflux zijn vaak erg onrustig, huilen veel en weigeren soms zelfs voedsel. Wanneer je kind niet braakt, kan het evengoed last hebben van reflux. Het eten komt dan wel omhoog maar je baby spuugt het eten niet uit. Je baby kan hier wel erg misselijk van worden. Als je baby last heeft van reflux helpt de wet van de zwaartekracht het best en moet je je baby proberen zoveel mogelijk rechtop te houden door hem bijvoorbeeld te dragen in een draagzak in plaats van je baby in een kinderwagen te leggen. Ook helpt het om iets vaker te voeden en minder grote porties te geven.
Tips bij braken en misselijkheid
Het allerbest is om gewoon te wachten totdat de maag weer tot rust gekomen is. Braken is namelijk vaak een teken van je lichaam dat er iets uit moet. Meest belangrijk is om goed te blijven drinken zodat je voorkomt dat je kind uitdroogt. Iedere vijf tot tien minuten een slokje water of thee is zeker bij herhaaldelijk overgeven belangrijk.
- Voedsel → Wacht even met het geven van voedsel totdat de maag gekalmeerd is of totdat je kind aangeeft dat het weer honger heeft. Meestal is dit na enkele uren het geval. Als je je kind weer eten geeft, zorg dan dat het makkelijk verteerbaar voedsel is zoals een cracker of wat droge witte rijst. Vermijd producten die veel vetten of zuivel bevatten. Ook pittig eten of eten dat erg zout of gekruid is kan beter vermeden worden.
- ORS → Als je kind herhaaldelijk braakt gedurende een wat langere periode (enkele uren), dan kun je proberen je kind wat ORS of een kopje bouillon te geven. ORS staat voor oral hydratation solution en is een zout-suiker oplossing. Natuurlijk kun je zelf ook wat zout en suiker in wat water oplossen.
- Medicijnen → Geef je kind nooit zelf medicijnen zonder dat je hiervoor eerst een arts geraadpleegd hebt.
Uitdroging
Uitdroging is het grootste gevaar bij herhaaldelijk braken. Wees hier dus alert op. Als je kind gewoon voldoende plast en genoeg drinkt hoef je je geen zorgen over uitdroging te maken. Uitdrogingsverschijnselen zijn de volgende:
- Sufheid of niet gemakkelijk wakker te krijgen
- Meer dan de helft van de dag geen natte luiers (of niet op de wc geplast)
- Je kind drinkt veel minder dan dat het normaal drinkt
- Je kind heeft een droge mond en veel dorst
- Huilen zonder tranen
- De adem en hartslag zijn sneller
- De ogen liggen dieper
- Armen en benen voelen kouder aan
- Wanneer je een huidplooitje tussen twee vingers pakt en deze even blijft staan
De huisarts bellen
Gelukkig is braken meestal onschuldig en een natuurlijke reactie van het lichaam om iets eruit te krijgen wat er niet hoort. Ook kun je vaak zelf wel achterhalen wat de oorzaak is. Toch kunnen er ook situaties zijn waarin het wel belangrijk is om contact op te nemen met je huisarts. Onderstaande signalen zijn een teken om zo snel mogelijk contact op te nemen.
- Wanneer je pasgeboren baby spuugt, maar nog nooit heeft gepoept
- Als je baby langer dan vier uur spuugt
- Wanneer je kind ontroostbaar blijft huilen en erge buikpijn heeft
- Als je kind suf is of anders reageert dan je gewend bent
- Wanneer er bloed in het braaksel of de ontlasting zit
- Als je kind moet braken na een val of klap op het hoofd
- Wanneer je kind niet wil drinken of heel weinig drinkt
- Als je kind meer dan een halve dag niet heeft geplast
- Als je kind naast braken ook last heeft van diarree en koorts
Bronnen: Thuisarts, Gezondheidenwetenschap België
