Sinterklaas komt uit Spanje en de pieten klimmen ‘s nachts over de daken. Er zijn weinig kinderen die hieraan twijfelen. Maar op een dag komen de vragen en komen er langzaam deukjes in het Sinterklaas verhaal. Als ouder heb je een grote rol hierin omdat jij ook degene bent die de mythe hooghoudt. Voor sommige kinderen is het een enorme schok dat Sinterklaas niet bestaat en voor anderen is het juist een bevestiging van hun twijfels. Wat is nu het goede moment om je kind te vertellen dat Sinterklaas niet bestaat en hoe doe je dat op een goede manier?
Wanneer vertel je dat Sinterklaas niet bestaat?
Meestal komen kinderen er zelf achter dat Sinterklaas niet bestaat en gaat dit proces redelijk gemoedelijk. Kinderen beginnen te twijfelen en vriendjes, vriendinnetjes of oudere broers en zussen vertellen hoe het zit. In 2013 deed een student aan de Marnix academie in Utrecht een onderzoek naar de leeftijd waarop kinderen niet meer in Sinterklaas geloven. Uit zijn onderzoek bleek dat de meeste kinderen tot ongeveer acht jaar nog in Sinterklaas geloven. De reden dat kinderen zo lang in het Sinterklaas verhaal geloven is omdat het een jaarlijks terugkerend verhaal is. Daarnaast willen kinderen het ook graag blijven geloven. Inmiddels zakt deze leeftijd en beginnen de meeste kinderen rond hun zesde al te twijfelen.
Veel basisscholen starten in de bovenbouw met het maken van surprises voor elkaar. Dit is echt het moment dat kinderen weten dat Sinterklaas niet bestaat. Gelooft je kind nog steeds in Sinterklaas als hij naar groep 6 gaat? Dan is dit een goed moment om het gesprek aan te gaan. Je wilt natuurlijk niet dat je kind op school verrast wordt zonder dat hij enig idee heeft. De meeste ouders vertellen hun kinderen in de zomer dat Sinterklaas niet bestaat. En dus niet vlak voordat de Sint in ons land arriveert. Als je kind al helemaal in Sinterklaas sferen is, is het niet zo tactisch om het dan te vertellen.
Hoe vertel je dat Sinterklaas niet bestaat?
Er zijn natuurlijk tientallen manieren hoe je je kind kunt vertellen dat Sinterklaas niet bestaat. De belangrijkste regel is echter wel om vanaf het moment dat je het vertelt, echt eerlijk te zijn. Sommige kinderen kunnen erg boos worden en zich bedrogen voelen omdat je als ouder gelogen hebt. De timing is daarom erg belangrijk. Merk je dat je kind vragen gaat stellen, dan is dat een goed moment om hem uitleg te geven. Het is niet slim om krampachtig vast te houden aan het verhaal. Ga niet allerlei antwoorden verzinnen op de vragen van je kind. Wanneer je kind zelf gaat twijfelen, is het eraan toe om te weten hoe het zit.
Als je kind helemaal geen vragen stelt of als je het idee hebt dat je kind nog helemaal niet twijfelt, is het lastiger om te vertellen dat Sinterklaas niet bestaat. Het beste is om je kind het gevoel te geven dat hij nu ook bij de grote mensen hoort die het geheim kennen. Vaak voelen kinderen zich dan opeens heel stoer als ze weten hoe het zit. Helemaal als er nog jongere broertjes of zusjes zijn, is het vaak extra leuk voor een kind om nu met papa en mama in het complot te zitten. Leg goed uit dat er helemaal niks verandert aan de manier waarop jullie Sinterklaas vieren, want vaak is dit de grootste angst voor kinderen. Veel kinderen denken letterlijk dat ze geen cadeautjes meer krijgen als ze niet meer in Sinterklaas geloven. Als je deze angel uit hun gedachten hebt gehaald, wordt het vaak alleen maar leuker.
Tip: Het boek Sinterklaas voor grote kinderen legt op hele mooie, zachte manier uit wat het echte Sinterklaasverhaal is. Het verhaal krijgt hierdoor juist nog meer betekenis in plaats van dat kinderen teleurgesteld kunnen zijn.
Hoe ga je om met de emoties van je kind?
Sinterklaas is voor sommige ouders en kinderen niet alleen een leuke maar soms ook zeer stressvolle tijd. Kinderen kunnen echt last hebben van de grote mythe rond het Sinterklaasfeest en hierdoor spanningen ontwikkelen. Het is dan juist goed om het Sinterklaasverhaal iets te temperen. Aan de hand van onderstaande tips van orthopedagoog Rian Meddens, haal je de grootste spanning weg bij je kind.
- Luister naar je kind – Je kunt veel stress bij je kind wegnemen door erachter te komen waar de angst zit. Als je kind het bijvoorbeeld een heel eng idee vindt dat er ‘s avonds iemand het huis binnenkomt, kun je kijken naar een andere oplossing. Misschien kunnen jullie dan een schoentje zetten in de tuin.
- Voorspel wat er gaat gebeuren – De grootste angst zit hem vaak in het onbekende. Door je kind duidelijk te vertellen wanneer jullie bijvoorbeeld je schoen zetten en op welke dag jullie pakjesavond vieren, neem je al veel spanning weg. Wat goed helpt, is het maken van een aftelkalender zodat je kind weet waar hij aan toe is.
- Neem angsten weg – Wuif de angst van je kinderen niet weg maar neem het serieus. Dwing je kind bijvoorbeeld nooit om bij Sinterklaas op schoot te gaan zitten of Piet een handje te geven. Als je kind eraan toe is zal hij dit vanzelf doen.
- Zorg voor rust en ontspanning – De hele decembermaand lijkt soms wel een marathon van hoogtepunten. Zorg er daarom voor dat je in deze periode voldoende rust en ontspanning inbouwt. Dit kun je doen door lekker samen de natuur in te gaan. En natuurlijk is voldoende nachtrust, helemaal in deze periode van korte dagen, heel belangrijk.
- Begrijp lastig gedrag – Het lijkt wel of je kinderen in deze periode extra druk zijn en dat is natuurlijk ook niet zo vreemd. Er komt nogal wat binnen en dan doen ouders ook nog eens zo geheimzinnig. Dit kan voor kinderen verwarrend zijn en hierdoor kunnen ze negatief gedrag vertonen. Heb begrip voor dit gedrag want je weet waar het vandaan komt. Vaak zorgt dit begrip er al voor dat het negatieve gedrag afneemt.
Eerlijk over Sinterklaas
Ik ben zelf opgevoed met het ‘eerlijke’ verhaal over Sinterklaas en heb dus nooit in Sinterklaas gelooft. Ook onze kinderen weten al van jongs af aan hoe het echt zit. Hebben we hierdoor een minder leuke Sinterklaas? Zeker niet! Net zo goed spelen we Sinterklaas en Piet, maken we een stoomboot, zetten onze schoen en vieren pakjesavond. Wij zien het Sinterklaas verhaal als een heel mooi sprookje waarin je leert om dankbaar te zijn en hoe leuk het is wanneer iemand iets speciaal voor jou koopt.
Vanaf een heel jonge leeftijd, kopen onze kinderen dan ook al cadeautjes voor ons, de opa’s en oma en eventueel andere broertjes of zusjes. Zo ervaren ze hoe leuk het is om iets te geven en dat geven eigenlijk net zo leuk is als iets krijgen. Op pakjesavond vieren we de verjaardag van Sinterklaas, een man die vroeger geleefd heeft en veel goede dingen heeft gedaan.
Natuurlijk weten onze kinderen dat sommige van hun vriendjes en vriendinnetjes wel in het Sinterklaas verhaal geloven. Het is ook niet aan hen om geheim van Sinterklaas uit te doeken te doen en dus houden ze het sprookje enthousiast levend.
Bronnen:Trouw: Onderzoek student Marnix Academie,Kiind, Algemene Onderwijs Bond, happy hooggevoelige kids, Psychogoed