Sommige baby’s spannen langdurig hun strekspieren aan. Ze overstrekken zich. Dat voelt vervelend en vaak gaat je baby ervan huilen. Waarom overstrekt je baby zich dan? En wat kun je als ouder doen om overstrekken te voorkomen?
Wat is overstrekken?
Als je baby zijn strekspieren heel sterk aanspant, strekken de beentjes naar achteren en legt je baby zijn hoofd in zijn nek. Je baby kan zich hierdoor moeilijk ontspannen. Het overstrekken voelt voor je baby erg vervelend. Je baby doet dit niet bewust en wil dit ook helemaal niet, maar weet niet hoe hij de beweging kan veranderen. Door het overstrekken kan je baby veel gaan huilen.
Hoe ontstaat het?
De spieren van je baby worden vanuit de hersenen aangestuurd. In de hersenen komt een prikkel binnen, waar je baby op reageert. Hij ziet bijvoorbeeld jouw vingers (= binnenkomende prikkel in de hersenen), waardoor je baby met zijn handje je vingers vastpakt.
Bij negatieve prikkels, zoals stress of pijn, geven de hersenen van je baby soms ook een signaal af om de spieren aan te spannen. Dit gebeurt zonder dat je baby zich daarvan bewust is. De strekspieren in het lichaam van je baby zijn veel sterker dan de buigspieren. Als je baby alle spieren aanspant, winnen de strekspieren het dus van de buigspieren. Het resultaat is dat je baby zichzelf overstrekt.
Overstrekken komt vaak door te veel prikkels
Baby’s die snel geprikkeld raken, hebben sneller de neiging om zich te overstrekken. Je herkent overprikkeling bijvoorbeeld aan:
- Veel huilen of jengelen, waarbij je baby soms ook moeilijk te troosten is
- Overactief of onrustig gedrag
- Snel van emotie wisselen
- Last hebben van darmkrampjes
- Spugen
Je kindje kan onrustig worden van veel verschillende dingen, waaronder:
- Te veel prikkels tegelijk, bijvoorbeeld van geluid van radio of tv, fel of knipperend licht of te koude of te warme temperatuur.
- Te veel speelgoed in de buurt
- Te veel en te snel oppakken en weer neerleggen
- Snelle veranderingen in het algemeen, bijvoorbeeld als je baby steeds wordt doorgegeven van schoot naar schoot als er veel visite is. Of wanneer je je baby in korte tijd steeds in een andere houding legt als je hem vasthoudt.
Gevolgen van overstrekken voor je baby
Als je baby zich vaak overstrekt, heeft dit een negatieve invloed op de ontwikkeling. Je baby bouwt veel spierspanning op in spieren die eigenlijk nog helemaal niet zo sterk horen te zijn. Hij traint dus eigenlijk de verkeerde spieren.
Je baby kan lastig eten in een overstrekte houding. Om goed te kunnen slikken, moet het hoofd namelijk naar voren gebogen zijn. Of op zijn minst rechtop. Zelf kun je ook moeilijk slikken met je hoofd achterover gebogen.
Als je baby zich veel overstrekt, wordt slapen een stuk lastiger. Want in overstrekte houding in slaap komen is zo vervelend dat het voor jou en voor je baby waarschijnlijk een slapeloze nacht wordt.
Hoe weet ik of mijn baby overstrekt?
Als je je baby vaak in een strekhouding ziet, is het verstandig om advies in te winnen bij het consultatiebureau of bij de huisarts. Deze kan kijken of het overstrekken een onderliggende oorzaak heeft. Als er geen onderliggende oorzaak is, krijg je vaak houdingsadviezen en tips om ervoor te zorgen dat je baby minder snel overstrekt.
Tips om je kindje minder prikkels te geven
Verzorg je baby in een rustig tempo
Als je baby toch gaat overstrekken, probeer dit dan zo snel mogelijk te doorbreken. Dit doe je door hem in een buighouding te leggen. Het inzepen tijdens het in bad gaan vinden baby’s vaak niet fijn. Je kunt ook zeepvrije wasgel gebruiken. Deze doe je van tevoren in het badwater. Bij het aan- en uitkleden helpt het om ruime kleertjes aan te doen. Deze gaan makkelijk over het hoofd.
Zorg voor een rustige omgeving tijdens de voedingsmomenten
Bij borstvoeding kun je je baby het beste vasthouden met zijn benen gebogen en zijn rug rond. Hi is dan minder geneigd om zichzelf te overstrekken. Neem de tijd om rustig te voeden. Als je flesvoeding geeft, haal dan de fles uit de mond als je baby zijn hoofd wegdraait. Je baby geeft vanzelf aan wanneer hij nog meer wil drinken.
Breng je baby op tijd naar bed
Oververmoeidheid kan ook overstrekken tot gevolg hebben. Iedere baby geeft op zijn eigen manier aan wanneer hij moe is. Bijvoorbeeld door te gapen, in de ogen te wrijven of te jengelen. Als je de slaapsignalen van je baby herkent, weet je sneller wanneer het bedtijd is.
Buighoudingen voorkomen overstrekken
Je kunt je baby rustiger maken door hem op bepaalde manieren vast te houden. Deze adviezen zorgen er ook voor dat je baby vaker een buighouding heeft. In een buighouding zal je baby zich minder snel overstrekken. Een buighouding is in principe elke houding waarin de beentjes of heupjes van je baby gebogen zijn. Enkele voorbeelden:
Laat je baby zelf een buigbeweging maken
Het is prettig voor je baby als dit spelenderwijs gebeurt. Dat kan bijvoorbeeld door een speeltje of knuffel op zijn buik te leggen. Je baby moet dan een buigbeweging maken om het speeltje te pakken.
Leg je baby in een hangmat of op en aankleedkussen
In een hangmat ligt je baby al snel gebogen, omdat de hangmat ook een ronding heeft. Het heen en weer wiegen helpt hem om te ontspannen. Als je een hangmatje gebruikt, hang deze dan zo dicht mogelijk boven de bodem van de box of het bedje. Blijf altijd in de buurt als je baby in de hangmat ligt. Je kunt hem ook in een kuiltje in een zitzak leggen. Of leg je baby eens dwars op het aankleedkussen. Het kussen heeft dan een licht ronde vorm, waardoor de beentjes en de rug al een beetje gebogen zijn.
Help je baby te ontspannen
Als je baby zijn vuistjes strak dicht heeft, kun je rustig over de rugzijde van het handje of de vingertjes strijken. Dit helpt hem om zijn handje te ontspannen. Als hij zijn voetjes strekt en zijn tenen kromt, probeer dan eens over de bovenkant van de voetjes heen te strijken.
Verschillende lighoudingen
Draag je baby in buikligging tegen je aan. Hij ligt met zijn rug naar je toe, waarbij het hoofdje op je onderarm rust. Je ene arm steunt de borst van je baby. De andere arm ondersteunt de buik, tussen de benen door. Je houdt je handen tegen elkaar aan.
Andere houdingen die je kunt proberen:
- Leg je baby op zijn rug op je benen, waarbij de benen van je kleine tegen jouw buik aanliggen. De heupjes van je baby zijn op deze manier gebogen.
- Laat je baby ‘rechtop’ zitten tegen jouw arm aan. Zo houd je zijn heupjes ook gebogen.
- Draag je baby tegen je schouder aan, met de beentjes gebogen. Zijn billetjes steunen dan op je arm. Het hoofdje ligt zoveel mogelijk op je schouder.
Bronnen:
Ommelander Ziekenhuis – Voorkeurshouding en overstrekken bij baby’s
Consultatiebureau voor kind en jeugd Zuid-Holland west – Overstrekken: zo helpt u uw baby ontspannenZuyderland – Houdingsadviezen voor kinderen met strekgedrag
