Je baby wordt (meestal) geboren zonder tanden, maar al na een paar maanden is het zo ver: een héél klein hard wit puntje voor in de onderkaak: het eerste doorkomende tandje! Soms gaat dat gepaard met flink wat overlast. Lees verder hoe het precies zit, waaraan je kunt merken dat er een tandje doorkomt en wat je kunt doen aan jeuk of pijn.
Doorkomen melkgebit
Het melkgebit bestaat uit 20 melktanden en -kiezen. Die melktanden werden al voor de geboorte, met 7 weken zwangerschap aangemaakt, maar zitten bij de geboorte over het algemeen nog diep weggestopt in de kaak: ze moeten nog door het tandvlees heen groeien of “doorkomen”.
Wanneer komt de eerste melktand door?
Hoewel de ene baby hier sneller mee is dan de andere, breekt gemiddeld het eerste tandje door tussen de 6 en de 9 maanden. Een van de twee onderste voortanden komt waarschijnlijk als eerste. Na de twee onderste snijtanden volgen de twee boventanden. Als de in totaal 8 snijtanden (boven 4 en onder 4) zijn doorgekomen heeft je baby even rust. De kiezen komen wat later. (Ook hier geldt: bij de meeste kinderen komen de tandjes in deze volgorde, maar in sommige gevallen gaat het ook wel eens anders.)
Melkkiezen
Rond de 12 tot 15 maanden komen de eerste kiezen van het melkgebit door. Omdat kiezen iets groter zijn dan tandjes levert dat wel weer wat meer pijn en last op. Daarna volgen de hoektanden. De laatste 4 kiezen komen gemiddeld door als de baby 20 tot 24 maanden is. Met een jaar of 3 hebben de meeste kinderen hun melkgebit compleet.
Symptomen van doorkomende tandjes
Hoe merk je als ouder dat er tandjes doorkomen? Voordat de tandjes doorkomen is het tandvlees rood en gezwollen, je voelt zelf met je vinger misschien al een hard puntje. Maar het is lastig aan het tandvlees te zien of er tandjes doorkomen: de witte puntjes die je in het tandvlees ziet zijn geen tandjes maar talgkliertjes.
Mogelijke symptomen op een rijtje:
- pijn en jeuk, en dus veel huilen en zeuren, slecht slapen, onrustig zijn
- op speelgoed kauwen, vingers in het mondje steken
- veel kwijlen
- diarree (de zogenaamde “spuitluiers”)
- het weigeren van (vast) eten omdat het kauwen pijnlijk is
- lichte koorts
- over de wangen wrijven
- rode wangetjes
Pas op, een kind dat hangerig is en naar zijn oortjes grijpt kan natuurlijk ook gewoon ziek zijn. Omdat de keelholte in verbinding staat met het oor is er een verhoogd risico op oorontstekingen. Heeft je baby echt wat hogere koorts, gaan de klachten niet weg als het tandje is doorgekomen of vermoed je dat er meer speelt, neem dan contact met je huisarts op.
Pijn bij doorkomende tandjes verlichten
Wat kun je doen om de pijn te verlichten? Hieronder wat tips:
- Geef een bijtring, liefst gekoeld in de koelkast (niet in het vriesvak!);
- Een koud, nat washandje werkt ook;
- Als je kleine het zelf nog niet kan, masseer zijn tandvlees zachtjes met je vinger;
- Pijnstillende middelen;
- Troosten bij pijn en verdriet helpt altijd!
Verzorging van de nieuwe tandjes
Vroeger dacht met dat het melkgebit niet zo belangrijk was, tegenwoordig denkt men daar anders over. Let er dus goed op dat ook deze tijdelijke tandjes goed verzorgd worden. Het is ook het behoud van het uiteindelijke vaste gebit.
Het consultatiebureau adviseert om zodra het eerste tandje door is eenmaal per dag te gaan poetsen met speciale peutertandpasta en babytandenborstel . Tot een jaar of vijf kunnen kinderen nog niet goed spoelen en tandpasta uitspugen. Deze peutertandpasta is zo gemaakt dat het niet erg is als kinderen niet naspoelen en de tandpasta doorslikken. Er zit minder fluoride in dan in gewone tandpasta en bovendien zit er een speciaal smaakje aan dat kinderen niet vies vinden.
Lees hier meer over de verzorging van het gebit van je peuter.
Vanaf een jaar of 5, 6 gaat het eerste melktandje weer loszitten en begint het wisselen van het melkgebit en komen de definitieve tanden en kiezen door.
