Ik zie mezelf nog zitten. Uren rondjes lopen met onze baby op mijn armen, fietsen met de beentjes, warme kruikjes, masseren van het buikje maar niets leek echt te helpen. Help, onze baby poept niet! Gelukkig leerde ik dat een baby niet iedere dag hoeft te poepen en het meestal onschuldig is. Het kan je als ouder echter wel flink veel zorgen geven als je baby niet (veel) poept en daar last van lijkt te hebben. Daarom delen we in dit artikel alle tips en informatie rondom obstipatie bij je baby.
Wat is obstipatie?
Obstipatie is een veel voorkomende kwaal bij baby´s en meestal niet iets om je meteen zorgen over te maken. Obstipatie wordt ook wel constipatie of verstopping genoemd en betekent dat harde en droge ontlasting zich ophoopt in de darmen. Normaal gesproken nemen de darmen alle voedingsstoffen en vocht uit het voedsel en blijft ontlasting over. Wanneer dit te lang in de darmen blijft zitten wordt het harder en droger waardoor het lastiger is om het eruit te krijgen en je baby hier last of zelfs pijn van kan ondervinden.
Symptomen van obstipatie
Het aantal keer dat je baby ontlasting heeft kan een symptoom zijn maar is niet altijd een graadmeter of je baby last heeft van obstipatie. Met name borstgevoede baby´s kunnen dagen geen ontlasting hebben omdat het lichaam eigenlijk alle voeding opneemt. Wanneer je baby eerst heel regelmatig ontlasting had en er opeens veel meer tijd tussen gaat zitten kan dit een teken zijn dat je baby last heeft van obstipatie. De volgende symptomen kunnen daarnaast ook wijzen op obstipatie:
- Het kost je baby veel moeite om te poepen. Het hoofdje kan rood aanlopen
- Het poepen doet pijn en je baby heeft veel last van krampjes. Dit kun je herkennen als je baby opeens moet huilen, veel windjes laat, de beentjes optrekt of gebalde vuistjes heeft. Lees ook het artikel over darmkrampjes.
- Wanneer je baby poept dan is dit een grote hoeveelheid.
- De buik is erg bol. Bij onderzoek door een arts kan hij of zij de ontlasting voelen zitten
- De ontlasting is dik of hard.
- Je baby drinkt slecht of wil juist veel drinken. De zuigbehoefte vermindert de pijn door de aanmaak van endorfine.
- Je baby huilt veel en is hangerig.
- Je baby poept minder dan twee keer per week (let op bij een borstgevoede baby kan dit geen kwaad).
Borstvoeding versus kunstvoeding
De ontlasting van je baby kan erg verschillen op basis van de voeding die hij krijgt. Baby’s die borstvoeding krijgen hebben vaak een onregelmatiger poepritme. Dit kan variëren van tien keer per dag tot één keer in de tien dagen. Een groot verschil dus! Ook de consistentie en de kleur van de ontlasting zal veel wisselender zijn bij baby’s die borstvoeding krijgen. Van waterig naar juist dik en van lichtgeel naar bruin of zelfs groenig. Allemaal helemaal normaal en niets om je zorgen over te maken. Als je baby de fles krijgt is de ontlasting vaak een stuk regelmatiger en van dezelfde ‘soort’. Omdat je baby meestal om dezelfde tijd de fles krijgt en dezelfde hoeveelheid met precies dezelfde soort melk zal de ontlasting dit patroon ook laten zien. Wanneer je overstapt van borstvoeding op kunstvoeding of wisselt van merk kunstvoeding kan het voorkomen dat je baby hier wat last van heeft en er obstipatie ontstaat.
Oorzaken
Een grote geruststelling is dat er maar zelden een lichamelijke oorzaak is waardoor obstipatie ontstaat. Vaak is obstipatie van tijdelijke aard. Omdat er meestal geen duidelijke lichamelijke oorzaak is kunnen er een aantal andere oorzaken zijn. Het is belangrijk om je te realiseren dat de darmen nog niet volledig volgroeid zijn wanneer je baby met 9 maanden geboren wordt. De darmen groeien nog zo’n drie maanden verder. Hierdoor hebben de meeste baby’s ook last van darmkrampjes in de eerste maanden. In de buik drinkt je baby alleen maar vruchtwater. Na de geboorte krijgt je baby opeens melk, en ook al is dat in het geval van moedermelk een lichaamseigen vloeistof, het maag-darmstelsel van je baby moet er toch aan wennen. Dit is de meest voorkomende oorzaak van obstipatie en eigenlijk gaan alle baby’s wel even door een periode van iets meer krampjes en andere ontlasting. Dit hoeft niet meteen obstipatie te zijn.
Een andere mogelijke oorzaak is wanneer je baby niet voldoende vocht binnenkrijgt of teveel vocht verliest. Als er niet voldoende vocht in het lichaam aanwezig is dan haalt je lichaam het vocht uit de darmen waardoor de ontlasting harder en droger wordt. Hierdoor is het lastiger om te poepen. Op warme dagen moet je extra goed opletten dat je baby meer drinkt omdat je baby dan door transpireren meer vocht verliest. Lees ook: voorkom oververhitting en uitdroging bij je baby.
Wanneer je baby last heeft van obstipatie kan dit een teken zijn van een voedselallergie. Vaak gaat dit gepaard met eczeem of een andere huiduitslag. Wanneer je dit idee hebt is het raadzaam om even langs de huisarts te gaan.
Ten slotte draagt een slecht slaapritme niet bij aan een goede stoelgang. Tijdens je slaap krijgen je darmen extra bloed en zuurstof zodat ze optimaal kunnen functioneren. Wanneer je baby te weinig of slecht slaapt kan dit een mogelijke oorzaak zijn. Meestal is een slecht slaapritme niet de hoofdoorzaak maar kan het de obstipatie wel verergeren.
Tips tegen obstipatie
De meeste moeders om je heen zullen herkennen dat hun baby wel eens last heeft gehad van zijn ontlasting. Je zult dan ook veel adviezen krijgen. Let er echter op dat sommige dingen juist niet helpen. Geef je baby geen laxeermiddelen, olie of extra water. Dit kan het ontlastingsproces juist alleen maar verstoren. Soms wordt er ook wel eens geadviseerd om met een thermometer de ontlasting wat los te maken. Ook dit kun je beter niet doen omdat de kans op beschadiging van de anus aanwezig is en dan heb je twee problemen.
Wat kun je wel doen?
- Draag je baby op je onderarm waardoor je tegendruk geeft op de buik. In deze video wordt uitgelegd op welke manier je je baby kunt dragen.
- In bovenstaande video wordt ook uitgelegd op welke manier je een babymassage kunt geven zodat je de darmen van je baby stimuleert. Je kunt bijvoorbeeld met de klok mee over het buikje van je baby wrijven of fietsbewegingen met de beentjes maken.
- Houdt de juiste dosering aan wanneer je flesvoeding geeft.
- Laat je baby zuigen op een speen of je pink.
- Rustig drinken is heel belangrijk. Als je baby tussen het drinken door veel lucht binnenkrijgt kan dit ook voor obstipatie zorgen. Geef je baby daarom na de voeding ook altijd de gelegenheid een boertje te laten.
- Zorg dat je baby voldoende slaapt zodat de darmen optimaal hun werk kunnen doen
Wanneer je na het lezen van dit artikel toch nog veel twijfels hebt is het altijd verstandig het consultatiebureau of je huisarts te raadplegen.
Bronnen: thuisarts en het nederlands centum jeugdgezondheid