Tijdens je zwangerschap kan je te maken krijgen met een zwangerschapsvergiftiging. Er zit dan niet echt gif in je lichaam, maar je hebt dan een te hoge bloeddruk. Er bestaan verschillende soorten: pre-eclampsie, HELPP-syndroom, eclampsie en zwangerschapshypertensie. In dit artikel zullen we toelichten wanneer er sprake is van een zwangerschapshypertensie, wat hiervan de oorzaak is en wat je zelf kan doen als je last hebt van een hoge bloeddruk.
Wanneer heb je een hoge bloeddruk in de zwangerschap?
Als je je bloeddruk opmeet, dan meet je eigenlijk de druk in je bloedvaten. Zodra je hart samentrekt stroomt het bloed door je lichaam. Je kan je voorstellen dat dan de druk in je bloedvaten het hoogste is. Dat wordt de bovendruk genoemd. Na de samentrekking ontspant je hart weer. De druk in de vaten neemt dan weer af. Dat noem je de onderdruk. In een normale situatie is je bloeddruk 120/80 mmHg. Hierbij is 120 de bovendruk en 80 de onderdruk.
Je bloeddruk is overigens altijd een momentopname. Als je gaat sporten, moet je hart natuurlijk harder werken en neemt je bloeddruk toe. Ook als je zwanger bent kan je een hogere bloeddruk krijgen. Vooral de onderdruk is belangrijk om tijdens de zwangerschap in de gaten te houden.
Wat is zwangerschapshypertensie?
Als de onderdruk rond de 90-95 wordt, dan is de kans wat groter dat je zwangerschapsproblemen krijgt. De verloskundige meet daarom bij iedere afspraak jouw bloeddruk op.
Je hebt zwangerschapshypertensie als je in het tweede trimester van je zwangerschap ineens een hoge bloeddruk hebt, terwijl er in het eerste trimester niks aan de hand was. Hiervan is sprake als je onderdruk boven de 90 is en de bovendruk boven de 140. Je hebt dan meer kans op complicaties in de zwangerschap en je wordt daarom extra in de gaten gehouden.
Oorzaken zwangerschapshypertensie in de zwangerschap
Het is nog niet helemaal bekend waarom je tijdens de zwangerschap een hogere bloeddruk kan krijgen. Artsen denken dat het kan ontstaan door:
- erfelijkheid
- de manier waarop je placenta zijn werk doet
- de stoffen die uit je placenta komen
- de manier waarop je bloedvaten reageren op de stoffen die vrijkomen uit de placenta. En doordat je bloeddruk wordt geregeld door je bloedvaten, kan dit effect hebben.
Je hebt een grotere kans op een hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap als één of meer van de volgende situaties van toepassing zijn op jou:
- je bent 40 jaar of ouder
- je bent zwanger van een meerling
- je had voor de zwangerschap ook last van een hoge bloeddruk
- je hebt suikerziekte (diabetes)
- je hebt een ziekte aan je hart of bloedvaten
- je bent te zwaar
- je hebt een ziekte aan je nieren
- je zus of moeder hebben last gehad van een zwangerschapsvergiftiging
Is zwangerschapshypertensie gevaarlijk?
In principe kan een hoge bloeddruk geen kwaad als je zwanger bent. Na de bevalling verdwijnt die hoge bloeddruk vanzelf. Je verloskundige houdt jou goed in de gaten. Het kan natuurlijk zijn dat een hoge bloeddruk wordt veroorzaakt door iets anders. Trek daarom altijd aan de bel als je je zorgen maakt of je niet lekker voelt.
Wanneer moet ik de huisarts bellen?
In de volgende situaties moet je je huisarts bellen, want je hoge bloeddruk kan dan veroorzaakt worden door een onderliggend probleem.
Pre-eclampsie
Pre-eclampsie wordt ook wel zwangerschapsvergiftiging genoemd. Dit kan ontstaan vanaf het moment dat je 20 weken zwanger bent. Ook hierbij is het nog niet duidelijk hoe dit kan ontstaan. Ervaar jij één of meer van onderstaande klachten, bel dan je huisarts, verloskundige of je gynaecoloog.
- hoofdpijn
- overgeven
- wazig zicht
- lichtflitsen zien
- sterretjes zien
- vocht vasthouden bij je enkels en in je gezicht
- tintelingen in je handen
- een hoge bloeddruk
- teveel eiwit in je urine
Door deze vergiftiging kan je kindje niet goed groeien, daardoor moeten ze jou goed in de gaten houden. Vaak gebeurd dat in het ziekenhuis. Normaal gesproken verdwijnen deze klachten na de bevalling weer.
HELPP-syndroom
Soms blijf je met bovenstaande klachten doorlopen of denk je dat die symptomen bij de zwangerschap horen. Hierdoor kan pre-eclampsie overgaan in het HELPP-syndroom. Als je naast bovengenoemde klachten ook last hebt van één of meer van de volgende klachten bel dan je huisarts, verloskundige of gynaecoloog:
- misselijkheid
- pijn bovenin je buik en bovenin je rug
- grieperig gevoel
- het gevoel dat er een strakke band om je buik heen zit
Je kindje kan niet goed meer groeien doordat de leverfunctie is verstoord, er een tekort is aan bloedplaatjes en er een verhoogde afbraak aan rode bloedcellen is. Dit komt gelukkig niet heel vaak voor, maar je snapt dat je dan wel goed in de gaten gehouden moet worden. Ook met het HELPP-syndroom wordt je meestal opgenomen in het ziekenhuis. Als er sprake is van een ernstige zwangerschapsvergiftiging, dan kan het zijn dat je kindje gehaald wordt.
Tips bij een hoge bloeddruk
Om een hoge bloeddruk te voorkomen kan je zorgen dat je genoeg calcium binnenkrijgt. Voldoende calcium is ongeveer 1 gram. Dat is vergelijkbaar met 5 glaasjes melk. Calcium zit ook in kaas, groenten en noten. Eet je veganistisch? Dan kan je ook supplementen slikken. Overleg dit altijd eerst met je huisarts, verloskundige of gynaecoloog. Als je al een hoge bloeddruk hebt, dan kan je de volgende dingen doen:
- Controle – Laat je bloeddruk regelmatig controleren. Ook als je je tussen de afspraken bij de verloskundige door zorgen maakt. Bel dan je huisarts of verloskundige. Better safe, than sorry.
- Rust uit – Als je last hebt van een hoge bloeddruk, pak dan je rust overdag. Ga tussendoor even op de bank liggen met een boek, ga een lekkere maaltijd koken, wandel rustig buiten een rondje of doe thuis iets creatiefs zoals tekenen of schilderen.
- Eet gezond – Gezonde voeding is voor jou en je baby sowieso goed, maar als je last hebt van een hoge bloeddruk helemaal. Eet voldoende vezels, groenten, fruit en volkoren producten. Vermijd vette en zoute producten.
- Vermijd stress – Voor jou en je kleintje is stress niet goed. Daarnaast moet je met een hoge bloeddruk ook zoveel mogelijk ontspanning zoeken en stress vermijden. Doe dingen die je leuk vindt, doe wat ontspanningsoefeningen als je druk bent geweest, plan een yogales in of een massage.
Bronnen: deverloskundige, thuisarts
