Je kind staart lusteloos naar zijn bord. “Heb je geen honger?” vraag je bezorgd. “Mijn buik doet pijn”, is het zachte antwoord. Wat moet je doen? Is het griep, te veel lucht in de buik of gewoon te veel gesnoept vanmiddag? Wanneer ga je met je kind naar de huisarts? En wat kun je zelf doen om te zorgen dat die vervelende buikpijn zo snel mogelijk weer verdwijnt?
Buikpijn kan bij kinderen door veel verschillende dingen komen. Bijvoorbeeld door een allergie, door bepaald eten of een verstopping. Maar ook heel bekend is de buikpijn als gevolg van spanning of angst, net als bijvoorbeeld misselijkheid of hoofdpijn een bekende psychosomatische klacht. Eén op de tien kinderen heeft regelmatig last van buikpijn. Meisjes hebben hier vaker last van dan jongens. Bij ruim de helft van de kinderen met buikpijn blijkt na lichamelijk onderzoek door een arts dat er geen duidelijke lichamelijke oorzaak te vinden is die de klachten verklaart (zogenaamde SOLK klachten, somatisch onverklaarbare klachten). Let wel, dat wil niet zeggen dat de klachten niet echt zijn! Bij de andere helft is dus wel een oorzaak te vinden.
1 op 10 kinderen heeft regelmatig last van buikpijn
Wat kan de oorzaak zijn van die buikpijn bij je kind?
Buikpijn bij kinderen kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaken van buikpijn bij kinderen zijn:
- Verstoppingen: het eten blijft (te lang) in de darmen zitten.
- Spanningen: door die toets op school morgen of een ruzie met vriendjes. Het ene kind is wat gevoelige dan het ander.
- Buikgriep: een virus in de buik die de pijn veroorzaakt.
- Blaasontsteking: hierbij is ook het plassen pijnlijk.
- Irritatie van het maagslijmvlies: hierbij zit de pijn boven in de buik, meestal door te vet of te veel eten.
- Blindedarmontsteking: de pijn wordt binnen 1 tot twee dagen veel heftiger. Meestal zit de pijn rechts onderin de buik.
Jonge baby’s hebben vaak last van darmkrampjes omdat de darmen nog niet uitontwikkeld zijn
Hoe kun je je kind helpen?
Aan welke symptomen herken je de verschillende oorzaken? En hoe zorg je dat je kind zo snel mogelijk beter wordt?
Verstopping verhelpen
Hierbij kan de buikpijn overal in de buik zitten. Tussendoor is de pijn soms ook weg. Je kind poept maar één of twee keer per week. Let op, soms kan juist ook (overloop)diarree een kenmerk zijn van een verstopping: als de darm heel vol is kan er wat dunne ontlasting langs de harde poep naar buiten lekken. Je ziet misschien vieze bruine sporen in het ondergoed of ruikt vieze luchtjes…
Zorg dat je kind voldoende vocht en vezels binnenkrijgt. Vezels vind je bijvoorbeeld in groente, fruit en volkoren producten. Ook intensief bewegen helpt tegen verstopping, het liefst minimaal een uur per dag. Fietsen, rennen, voetballen of gewoon lekker buiten spelen.
Als je kind gezond eet en genoeg beweegt, gaan maagklachten vaak vanzelf over. Als de verstopping lang duurt, kan de huisarts een zakje met poeder of siroop voorschrijven waardoor de poep dunner wordt. Een bekend huis-tuin-en-keuken-middeltje is het eten van pruimen of het gebruik van bijvoorbeeld roosvicee laxo.
Spanningsbuikpijn verhelpen
Soms kan buikpijn komen door spanningen thuis of op school. Wanneer je kind zich zorgen maakt over die pijn, wordt het soms erger. Ook kan je kind op jou reageren, als je als ouder angstig, gespannen of somber bent. Ook geweld en misbruik kunnen bij een kind allerlei klachten geven, waaronder buikpijn.
Spanning kan terugkomen, en de buikpijn dus ook. Bespreek daarom regelmatig met je kind hoe hij zich voelt, waar hij aan denkt en waar hij bang voor is of wat er spannend is. Praat niet de hele tijd over de buikpijn. Heb het vooral over dingen die leuk zijn en goed gaan. Want als je het veel over de buikpijn hebt, wordt deze vaak alleen maar erger.
Soms is het nodig om een probleem met een leerkracht, andere kinderen of een familielid op te lossen. Samen met je kind met deze persoon gaan praten helpt vaak het beste.
Andere tips om dit soort spanningsklachten te lijf te gaan zijn bijvoorbeeld het doen van mindfulness-oefeningen of yoga (lees meer in bijvoorbeeld dit boek over Yoga voor kinderen). Ook voor kinderen zijn dat vaak prima manieren om te leren ontspannen en om te gaan met klachten. Ook hypnotherapie is wetenschappelijk bewezen effectief voor kinderen met bijvoorbeeld het prikkelbaar darmsyndroom en andere onbegrepen buikklachten.
Klachten als gevolg van buikgriep
Als je kind ook misselijk is, overgeeft en/of diarree heeft, is buikgriep de meest waarschijnlijke oorzaak. Ook koorts hoort hier bij. Meestal gaat de buikgriep binnen een week vanzelf over. Wat kun je doen als je kind buikgriep heeft?
Als je kind moet overgeven, is het belangrijk om steeds kleine beetjes (een of twee slokjes) drinken te geven. Zo voorkom je uitdroging. Heeft je kind trek? Geef hem dan waar hij zin in heeft en wat goed valt. Maar wel in kleine porties. Een paar dagen weinig of niets eten is niet zo erg, als je kind maar voldoende drinkt.
Blaasontsteking
Een ontsteking van de blaas geeft pijn in de onderbuik. Plassen doet pijn. Soms zit er ook bloed in de plas. Als je denkt dat je kind een blaasontsteking heeft, is het belangrijk om de urine te laten onderzoeken. Het moet verse urine zijn in een schoon potje. Eventueel kun je de urine maximaal 24 uur in de koelkast bewaren. Overleg eerst met de huisarts, die hebben hier vaak ook speciale potjes voor.
Daarnaast is het belangrijk dat je kind voldoende drinkt. Als uit het onderzoek blijkt dat je kind een blaasontsteking heeft, geeft de huisarts hier antibiotica voor. De blaasontsteking geneest dan snel.
Maagklachten
Als je kind last heeft van zijn maag, zit de pijn bovenin de buik. Vaak komt het door te veel, te vet of te sterk gekruid eten. Veel frisdrank, chocola en sommige medicijnen (zoals de pijnstiller ibuprofen) kunnen ook maagklachten veroorzaken.
Denk je dat je kind last heeft van maagklachten? Probeer dan met je kind te kijken waar de klachten vandaan komen. En als je denkt dat je kind ergens niet goed tegen kan, geef het dan niet.
Blindedarmontsteking
Dit komt vooral voor bij tieners. Meestal zit de pijn rechts onder in de buik, op de plek van de blindedarm. De pijn wordt snel erger, meestal in 1 tot 2 dagen. Meestal is je kind daarbij ook misselijk en voelt zich ziek. Als je denkt dat je kind een blindedarmontsteking heeft, bel dan direct de huisarts of huisartsenpost.
Als het inderdaad een blindedarmontsteking blijkt te zijn, moet je kind naar het ziekenhuis. Daar wordt een echo gemaakt en bloedonderzoek gedaan om de diagnose te bevestigen.
Je kan je kind paracetamol geven om de buikpijn te verminderen. Dit neemt de oorzaak van de pijn niet weg, maar verlicht wel de klachten.
Minder voorkomende oorzaken van buikpijn
- Een ontsteking, zoals oorontsteking of longontsteking kan soms buikpijn geven bij kinderen van 3 tot 5 jaar.
- Overgevoeligheid voor bepaald voedsel: als je kind steeds klachten heeft na het eten van bepaald voedsel, kan dit de oorzaak zijn. Bijvoorbeeld voor melk, pinda, ei of glutenintolerantie. Vraag de huisarts om een allergie of intolerantietest.
- In de knoop raken van de darmen: dit komt zelden voor. Hierbij heeft je kind last van heftige buikpijn, misselijkheid en een opgezwollen buik. Een darmknoop kan vanzelf terugdraaien.
Bron: www.thuisarts.nl
