Een rat als huisdier: dit moet je weten!

Een rat als huisdier? Serieus? Veel mensen vinden ratten maar vies en eng. Vroeger brachten ratten veel ziektes over op mensen, daar komt dit gevoel vandaan. Je verwacht het daarom niet, maar een rat is een ideaal huisdier voor kinderen. Als ze goed tam zijn vinden ze het hartstikke leuk als je ze oppakt en lekker gaat aaien. Ze zijn ook nog eens heel sociaal. Om teleurstelling achteraf te voorkomen, is het goed dat je je vooraf eerst verdiept in dit beestje voordat jullie er eentje kopen. Na het lezen van dit artikel weet je straks precies waar je op moet letten bij de aanschaf, wat ze eten, welke kosten er zijn, hoe je kind het beste met deze dieren om kan gaan, wat de voor- en nadelen van deze dieren zijn voor kinderen, et cetera.

Is een rat als huisdier geschikt voor kinderen?

Een tamme rat gaat goed samen met kinderen. Zelfs jonge kinderen vinden ratten geen enkel probleem. Ze vinden het hartstikke leuk om samen te spelen en kunnen goed tegen een stootje. Het leuke is dat jouw kind de rat zelfs dingen kan leren, want het is een intelligent diertje. Hij kan bijvoorbeeld zindelijk worden en je kind kan hem leren om bijvoorbeeld op zijn schouder te komen zitten.

Welke ratten zijn kindvriendelijk?

Er zijn verschillende soorten tamme ratten gefokt. Ze verschillen onderling van kleur van elkaar. Sommigen hebben één kleur en anderen hebben een heel patroon op hun vacht. Deze tamme ratten zijn allemaal geschikt voor een gezin met kinderen. Houden jullie van knuffelen? Dan kun je het beste gaan voor een mannetjesrat. Vrouwtjes blijven namelijk niet zo makkelijk op je schoot zitten en gaan er graag op uit.

Waar moet je op letten bij de aanschaf?

Ratten worden 2 tot 3 jaar oud en zijn groepsdieren. Hierdoor is het belangrijk dat je altijd meerdere ratjes tegelijk koopt als je deze als huisdier wilt houden. Het liefst jonkies, zodat ze van kleins af aan al aan elkaar kunnen wennen. Als ze samen leven voelen ze zich veiliger en ervaren ze minder stress. Ze spelen graag samen en ze wassen elkaar, maar ze planten zich ook snel voort. Wil je geen jonkies, houdt dan rekening met het geslacht van de beestjes bij de aankoop of laat één van beide castreren bij de dierenarts.

Verblijf
Twee ratten hebben een hok nodig van minimaal 80 x 40 x 70 cm. Een rat wordt namelijk tussen de 21 en 29 cm lang. Als je ruimte hebt voor een groter hok, dan doe je daar je ratten heel veel plezier mee. Zo hebben ze voldoende ruimte om lekker rond te lopen. Een traliekooi met een ruime onderbak is ideaal. Helemaal als de ratjes er lekker in kunnen klimmen of meerdere verdiepingen hebben waar ze naartoe kunnen. Ze vinden het heerlijk om lekker los rond te lopen in een ren of in de woonkamer. Let er in dat laatste geval wel op dat je alle snoeren in kabelgootjes hebt weggewerkt en dat het huis verder ratproof is.

Omgeving
Voordat je ratjes gaat kopen zoek je in jullie huis een fijne plek uit voor de kooi. Denk daarbij aan de volgende punten:

• Naast de verwarming of in de volle zon is al snel te warm voor ze.
• Op de tocht staan vinden ze niet fijn.
• Kan de ruimte op kamertemperatuur worden gebracht?
• Voor hun scherpe gehoor is een rustig plekje prettig. Dus niet naast de radio of televisie.
• Het zijn actieve dieren in de vroege avond en ochtend, op de slaapkamer is dus niet zo’n goed idee. 

Schuilplek
Voor één rat heb je minimaal twee slaaphuisjes nodig. Hierin kan hij zich terugtrekken. Zeker als ze met meerdere ratjes samenleven is het belangrijk dat er genoeg schuilplekken zijn voor iedereen. Hierin kan je wat nestmateriaal leggen, zoals tissues, zodat ze een lekker ligplekje kunnen maken.

Toilet
Ratten kunnen zindelijk worden. Dat kan je hen leren door een toiletbakje in hun hok te plaatsen. Je legt elke dag hun eigen keuteltjes in dit bakje, waardoor ze zien wat de bedoeling is. Uiteindelijk gaan ze zelf op het bakje hun behoefte doen. Voor het schoonmaken van het verblijf is dit ideaal, want zo kan je meerdere keren per week het toilet verschonen in plaats van het hele hok.

Beweging
Tamme ratten slapen overdag veel. Zodra het begint te schemeren worden ze actief. Ze zijn heel nieuwsgierig en slim. Geef ze daarom voldoende speelgoed, zodat ze zich niet gaan vervelen. Glazen potten, touw om in te klimmen, een hangmat, trappetjes naar een andere verdieping, buizen, lege wc-rolletjes et cetera. Deze dieren houden van variatie, dus wissel het speelgoed regelmatig af.

Een rat kopen

Zodra jullie hebben besloten om ratjes te kopen ga je op zoek naar een betrouwbaar verkoopadres. Dit kan natuurlijk bij een dierenwinkel zijn of bij een fokker, een speciale rattenopvang of een rattery. Dit zijn particulieren die zelf een aantal nestjes per jaar verkopen. Vaak zijn dat enorme liefhebbers van deze dieren, waar ze met veel liefde en aandacht voor de ratjes zorgen. Maar ook dat is niet overal zo. Let dus altijd zelf goed op en doorloop de volgende lijst tijdens de aankoop:

• Vraag aan de verkoper waar de ratjes vandaan komen en kijk hoe deskundig hij is.
• Is het verblijf waar ze wonen ruim genoeg en schoon? 
• Leven meerdere ratjes samen (belangrijk, want het zijn groepsdieren)?
• Ogen de ratjes levendig en energiek?
• Piept of niest hij? Dan is hij niet gezond en kun je beter een andere kiezen.
• Kijkt hij helder uit zijn oogjes?
• Is zijn vacht glanzend en glad?
• Heeft hij geen wondjes?
• Hoe oud is hij? Tamme ratjes moeten minimaal 5 weken of ouder zijn voordat ze met jullie mee mogen.
• Vraag de eigenaar of er problemen te verwachten zijn. Een betrouwbare verkoper kent zijn dieren goed.

Als jullie de ratjes kopen, zorg dan voor een transportbak in de auto. Heb je een lange rit te gaan? Zorg dan dat je wat voer bij je hebt, zoals een stukje appel of komkommer. Ratten zijn hongerige dieren.

Op welke manieren kan je kind het beste met een rat omgaan?

Tijdens de voorbereiding kan je kind al helpen met het klaarzetten en inrichten van de kooi. Voorpret is immers het halve werk. Zodra jullie de ratjes hebben opgehaald, zet je ze eerst in hun kooi neer. Zo kunnen ze even tot rust komen en wennen aan hun nieuwe omgeving. Een verhuizing en een autorit is behoorlijk stressvol voor ze. Het tam maken van ratjes kost tijd en geduld. Afhankelijk van waar je een ratje koopt en hoe oud hij is, kan hij ook al tam en zindelijk zijn gemaakt. 

In principe bijten ratten niet, alleen als ze heel erg schrikken of als ze zich beklemd voelen. Het is dus belangrijk dat je de eerste tijd samen met je kind de rat verzorgt en aait. Zo kan jij hem precies leren wat jullie nieuwe huisdier fijn vindt en wat niet. Zodra de ratjes tam zijn, kan je kind voorzichtig zijn handje onder de buik van de rat plaatsen en hem zo optillen. Het kan ook zijn dat het diertje uit zichzelf al op zijn hand klimt om lekker geaaid te worden. Blijf er altijd bij en zorg ervoor dat hij niet op de grond valt. Laat je kind de rat nooit bij zijn staart pakken of optillen, dat vinden ze echt niet fijn.

Wat zijn de voordelen van dit huisdier?

• Deze dieren kunnen wel tegen een stootje. Als je kind hem ‘stevig’ vastpakt, kan hij dat wel hebben.
• Een tam ratje kan lekker rustig bij je kind komen liggen.
• Aaien vinden ze heerlijk.
• Met een ratje in huis voelt je kind zich minder eenzaam.
• Het verantwoordelijkheidsgevoel van je kind groeit, omdat hij leert zorgen voor een ander. 
• Huisdieren verlagen het stressniveau bij kinderen.

Wat zijn de nadelen van dit huisdier?

• Knuffelen en aaien is leuk, maar elke dag moeten helpen bij de verzorging misschien niet. Maak daar samen goede afspraken over. 
• Overdag slaapt hij veel. Hij wordt pas actief zodra de schemering start. Als je jonge kinderen hebt, kan dat een nadeel zijn omdat hij dan net naar bed gaat.

Welke spullen heb je allemaal nodig voor een rat?

Als je voor het eerst ratjes gaat kopen, dan zul je ook een aantal spullen voor hen in huis moeten halen. Zoals je nu weet, koop je een rat nooit alleen, omdat het groepsdieren zijn. Houdt daar bij de aanschaf van de spullen ook rekening mee.

Wat eet een rat? 

Een rat eet eigenlijk alles wel, maar als basis geef je ze gewoon rattenvoer. Hierdoor weet je zeker dat ze alle belangrijke voedingsstoffen binnen krijgen. Om hun nieuwsgierigheid te prikkelen kan je ook voer verstoppen. Met een voerpuzzel kunnen ze zelf op zoek naar eten. Ratten mogen 5 gram rattenvoer per 100 gram lichaamsgewicht per dag eten.

Je kan ze ook af en toe verwennen met wat extra’s. Weeg je ratjes regelmatig, zodat ze niet te dik worden. Pas hun extraatjes daar op aan. Ze eten graag komkommer, boerenkool of bloemkool, maar ook vers gras, hooi of allerlei soorten fruit vinden ze heerlijk. Je kan dit ook ophangen in hun kooi. Zo moeten ze moeite doen voor hun voedsel.

Opgroeiende ratjes hebben meer eiwitten nodig dan volwassenen dieren. Af en toe een hard gekookt eitje is voor de kleintjes heel goed. Naast rattenvoer, groente en fruit eten ze ook graag de volgende producten:

• Aardappel
• Rijst
• Pasta zonder kruiden
• Ontbijtgranen zonder suiker

Daarnaast knagen ze graag op bijvoorbeeld wilgentakken of takken van een fruitboom. Zo slijten hun doorgroeiende tanden langzaam.

Hoeveel tijd ben je kwijt aan de verzorging?

• Voeren – iedere dag mag je ze voeren en vers drinkwater geven. Verwijder dan ook direct de oude stukjes groente.
• Observeren – dagelijks. Zijn ze lekker actief aan het spelen? Eten en drinken ze voldoende?
• Aaien – iedere dag, vanaf het moment dat ze bij jullie komen wonen.  
• Schoonmaken – minimaal één keer per week verschoon je zijn verblijf. Maak dan ook direct hun voerbakjes en drinkflesjes schoon. 
• Toilet – iedere dag verschoon je het toilet. Dat is ook zeker noodzakelijk, omdat deze dieren qua urine een sterke lucht verspreiden. Dat is niet alleen fijn voor jullie zelf, maar ook voor jullie huisdier. De dampen die van de urine afkomen kunnen namelijk hun luchtwegen irriteren.
• Nagels en tanden – controleer dit regelmatig. Knip de nagels bij als ze te lang worden of laat dat door de dierenarts doen. De tanden slijten in principe vanzelf als ze voldoende knaagmateriaal in hun kooi hebben liggen.

Vaccineren en ziektes

Er zijn geen vaccins voor ratten, dus je hoeft ze niet te laten inenten. Wel kunnen ratten het Seoulvirus bij zich dragen. Zij worden daar zelf niet ziek van, maar wij kunnen dat wel worden. Het virus verspreidt zich via hun speeksel, urine en keuteltjes. Je krijgt dan dezelfde klachten als bij een griep. Daarom is het belangrijk om altijd goed je handen te wassen als je de kooi en het toilet hebt verschoond of als je ze lekker hebt geaaid.

Kan je allergisch zijn voor een rat? 

Het kan zijn dat je allergisch bent voor ratten. Als mensen een allergie hebben, dan is het vaak voor de bodembedekking of het voer waar veel stof afkomt. Dus niet perse voor de rat zelf. Denk je dat iemand van jullie gezin een allergie heeft, laat dan bij de huisarts uitzoeken waarvoor precies. Wellicht is het makkelijk aan te passen en kunnen jullie ratjes gewoon bij jullie blijven. Heb je nog geen ratjes gekocht, maar ben je toch allergisch. Dan kun je beter een ander huisdier kiezen.

Wat zijn de kosten? 

Als je een huisdier koopt heb je altijd te maken met extra kosten. Denk alleen al aan een verblijf en voeding. Je hebt daarom eenmalige kosten en terugkerende kosten. Hieronder beschrijven we de basis voor jou.

Aanschaf

Een ratje kost gemiddeld tussen de €7,- en €15,-. Houdt er rekening mee dat ratten het liefst samenleven met soortgenootjes en je deze kosten dus minimaal moet verdubbelen.

Materialen

Voor zijn kooi, het speelgoed en alle andere spullen betaal je eenmalig zo’n €75,-.

Voeding

Voor het voer, de bodembedekking en het nestmateriaal ben je per maand ongeveer €15,- kwijt.

Overige

• Castratie
• Dierenarts
• Pension / opvang tijdens vakanties

Veelgestelde vragen

Bronnen: LICG