Het opvoeden van je kinderen is een enorme uitdaging en je zal jezelf meerdere malen tegenkomen of met je handen in het haar zitten. Er zullen vaak genoeg momenten zijn dat je je afvraagt of je het allemaal wel goed doet. In dit artikel geven we tips per ontwikkelingsfase om je een steuntje in de rug te geven. Maar onthou ook dat elk kind uniek is en zich ontwikkelt in zijn of haar eigen tempo.
Zuigelingenfase (0-12 maanden)
Tussen de 0 en 12 maanden zit je baby in de zogeheten zuigelingenfase. In deze eerste maanden ben je nog niet echt bezig met opvoeden maar draait alles om het opbouwen van vertrouwen en het creëren van een veilige omgeving. In deze fase is het vooral belangrijk dat jullie band nog sterker wordt. Dit doe je door middel van lichamelijke verzorging (denk hierbij aan een veilige slaapomgeving, regelmatige voeding, hygiëne etc.). Maar het is ook belangrijk dat je adequaat reageert op de signalen die je baby geeft en voor een stimulerende omgeving zorgt.
Opvoeden in de Peuterfase (1-3 jaar)
In deze fase komt de taalontwikkeling op gang en dit gaat vaak gepaard met het besluit dat “nee” het nieuwe “ja” is. Je kleine ontdekkingsreiziger gaat grenzen verkennen en wil graag dingen zelf doen. Het is in deze fase belangrijk om duidelijk regels te stellen, maar tegelijkertijd moet je je kind ook de ruimte geven om dingen te ontdekken. Choose your battles, is een zin die je constant in je achterhoofd moet hebben. Je geduld zal vaak op de proef worden gesteld, blijf praten met je kind en vergeet niet dat driftbuien erbij horen in deze fase. Heb je het gevoel dat je alle controle kwijt bent en weet je niet hoe je dingen moet aanpakken? Ook dat is normaal en schroom dan niet om aan te kloppen bij jeugdhulp. Zij geven jou met alle liefde ondersteuning en tips.
Opvoeden in de Kleuterfase (3-6 jaar)
Het onafhankelijkheidsgevoel neemt toe, je kind kan steeds beter voor zichzelf zorgen. Dit is ook de fase waarin je kind eindeloze vragen gaat stellen en erg nieuwsgierig wordt. Stimuleer de creativiteit van je kind door samen te tekenen en te knutselen. Wat betreft het opvoeden van je kind is het belangrijk dat je de zelfstandigheid stimuleert, sociaal gedrag aanmoedigt maar ook uitlegt waarom er bepaalde regels en grenzen zijn, denk bijvoorbeeld aan schermtijd. Dit is ook een goed moment om emoties bespreekbaar te maken. Leer je kind om zijn gevoelens te benoemen.
Schoolgaande Leeftijd (6-12 jaar)
Wanneer je kind naar school gaat, leert hij om zich te concentreren, taken te maken maar hij leert ook hoe hij moet omgaan met vriendschappen, competitie en huiswerk. Het is in deze fase belangrijk dat je kind thuis rust vindt om alle prikkels van school te verwerken. Dit kun je bewerkstelligen door een bureau neer te zetten in zijn of haar kamer waar huiswerk kan worden gemaakt. Maar ook door te zorgen voor een goede balans tussen spelen en leren. Laat je kind zijn zelfstandigheid ontwikkelen door hem kleine verantwoordelijkheden te geven, zoals het inpakken van zijn schooltas of het helpen met koken. Probeer vooral een luisterend oor te zijn, het is belangrijk dat je kind zich veilig voelt om zijn zorgen en angsten met jou te delen zodat jij tips en advies kunt geven.
Adolescentie (12-18 jaar)
De tienerjaren zijn een turbulente periode waarin je kind op zoek is naar zijn identiteit, onafhankelijkheid en eigenwaarde. Dit gaat uiteraard gepaard met opstandig gedrag en soms een fikse woordenwisseling. Ook in deze fase is open communicatie erg belangrijk. Toon begrip en geef je kind de ruimte om fouten te maken en hiervan te leren. Ondanks dat je kind steeds meer naar leeftijdsgenoten toe trekt, blijf ook jij een voorbeeld voor je kind. En een tip van ons: humor kan soms ontzettend helpen om de spanning te doorbreken.
En onthoud dat het opvoeden van een kind een continu leerproces is waarbij elke fase een nieuwe uitdaging is. Er is geen perfecte manier van opvoeden maar liefde, consistentie en begrip zijn de fundamenten voor een gelukkige en gezonde ontwikkeling.