Het is de nachtmerrie van elke ouder: je kind valt plotseling op de grond, buiten bewustzijn. Je schrikt je een hoedje. Ook als je kind bijkomt, blijf je je nog zorgen maken. Flauwvallen komt vaak voor. In dit artikel lees je wat er gebeurt als je kind flauwvalt, hoe je het (vlak van tevoren) herkent, hoe je het kunt voorkomen en wanneer het verstandig is om een bezoekje te brengen aan de huisarts.
Wat gebeurt er als je kind flauwvalt?
Als de hersenen even minder bloed krijgen, kan je kind het bewustzijn even verliezen. Dit duurt hooguit een paar minuten. Je kind komt vanzelf weer bij. Het komt vaak voor. Bijna de helft van alle mensen valt in zijn leven wel een keer flauw. Vooral rond de puberteit komt flauwvallen vaker voor.
De hersenen krijgen minder bloed door een plotselinge daling van de bloeddruk. Om de hersenen snel van voldoende bloed te voorzien, val je flauw. Daarbij valt je kind vrijwel altijd op de grond. Doordat het hart en de hersenen van je kind dan op dezelfde hoogte liggen, kan het bloed snel weer naar de hersenen stromen. Het is dus eigenlijk een beschermingsreactie om de hersenen van je kind snel weer voldoende bloed te geven.
In het Engels heet flauwvallen ook wel een white spell. Kinderen of volwassenen die flauwvallen zien als gevolg van de plotselinge bloeddrukdaling namelijk erg bleek. De medische term voor flauwvallen is syncope.
Symptomen
- Misselijkheid
- Zweten
- Gapen
- Bleek gezicht of wit wegtrekken
- Een licht gevoel in het hoofd
- Zwart zien voor de ogen
Oorzaken
Soms lijkt het of je kind plotseling, zonder enige reden, flauwvalt. Meestal is er wel een aanleiding voor. Dit wordt onderverdeeld in drie verschillende types.
Flauwvallen als reflex of reactie
Je kind reageert heftig op bepaalde dingen, zoals emoties, vermoeidheid of pijn. Een zenuw in het lichaam (de nervus vagus) zorgt dan voor een verwijding van de bloedvaten en de hartslag vertraagt. Hierdoor krijgen de hersenen even minder bloed. Het gevolg is dat je kind flauwvalt.
Flauwvallen door snel opstaan
Het lichaam van je kind past zich niet snel genoeg aan als je kind zit of ligt en dan snel opstaat. Het bloed zakt dan even naar beneden, naar de benen, en kan even niet naar de hersenen. Dit heet orthostatische hypotensie. Je kind voelt zich licht in het hoofd en kan dus flauwvallen.
Flauwvallen door hartproblemen
Problemen met het hart, zoals een hartritmestoornis, kunnen ook zorgen voor flauwvallen. Het hart kan dan onvoldoende bloed rondpompen. Als je kind flauwvalt bij inspanning of tijdens het liggen, kan dit wijzen op een hartprobleem.
Kinderen en jongeren vallen meestal flauw door (heftige) pijn of emoties of door het plotseling opstaan. Meestal kan flauwvallen daarom ook geen kwaad. Als je twijfelt of je kind een onderliggend probleem heeft, bespreek dit dan met de huisarts.
Flauwvallen bij je kind voorkomen
Sommige activiteiten geven sneller een plotselinge verlaging van de bloeddruk. Dat zorgt er dan weer voor dat je kind flauwvalt. Als je kind (vaker) flauwvalt, probeer dan bij onderstaande activiteiten extra op te letten:
- Bespreek met je kind dat langzaam opstaan verstandiger is, dus niet te snel overeind komen van de bank of te snel uit bed springen. Het is beter om rustig overeind te komen.
- Lange tijd achter elkaar staan kan ook problemen geven. Een stukje lopen of even gaan zitten geeft vaak verlichting.
- Warmte en benauwdheid zorgen ook voor een verwijding van de bloedvaten. Kleed je kind niet te warm aan en zorg voor voldoende frisse lucht.
- Bij extreme lichamelijke uitputting kan je kind flauwvallen. Zorg er dus voor dat hij voldoende rustpauzes heeft.
- Regelmatig eten en drinken zorgen dat je kind voldoende energie heeft. Zorg dus dat je onderweg iets bij je hebt voor je kind en voor jezelf als je langere tijd op stap gaat.
Medicatie aanpassen
Als je kind medicijnen gebruikt, is het goed om met je arts te overleggen of die medicatie bijdraagt aan het flauwvallen. Zo nodig kan de medicatie misschien worden aangepast.
Wanneer contact opnemen met de huisarts?
Meestal is flauwvallen onschuldig, maar in sommige gevallen is het verstandig om wel contact op te nemen met de huisarts.
- Als je kind pijn op de borst heeft of hartkloppingen vlak voor het flauwvallen.
- Als je hij schokkend beweegt, op de tong bijt of urine verliest als hij buiten bewustzijn is.
- Na het flauwvallen is je kind in de war.
- Je kind valt meerdere keren plotseling flauw.
- Het flauwvallen gebeurt terwijl je kind ligt of als je kind zich inspant.
- Je kind voelt het flauwvallen helemaal niet aankomen (zie bovenstaande symptomen).
- Het duurt langer dan een tot drie minuten voordat je kind weer bij bewustzijn is.
Bronnen: Thuisarts.nl, kinderneurologie.nl
