Hoogsensitiviteit is een eigenschap die voorkomt bij ongeveer één op de vijf personen en draait om een diepere verwerking van prikkels in de hersenen. Simpel gezegd: wat hoogsensitieve personen zien, horen, voelen, ruiken of proeven komt sterker binnen. Hoogsensitiviteit is dus niets meer of minder dan een bijzonder intensief waarnemingsvermogen. Een aangeboren karaktereigenschap en géén stoornis. Is jouw kind hoogsensitief? Dan is hij waarschijnlijk sneller overprikkeld. Er zijn verschillende manieren om hem te helpen bij het verwerken van alle prikkels. In dit artikel lees je hoe je dat kunt doen zodat je je kind kunt helpen ontspannen op momenten waarop hij dat het meeste nodig heeft.
Hoogsensitief of hoogstimulatief
Zo’n twintig procent van de mensen is hooggevoelig. Ongeveer driekwart van deze mensen is een Highly Sensitive Person (afkorting HSP) of hoogsensitief. De andere 25% kenmerkt zich als een High Sensation Seeker (afkorting HSS) of hoogstimulatief. Ongeveer vijf procent van alle kinderen dus. Een bijzonder intensief waarnemingsvermogen hebben is een hele mooie eigenschap, maar kan ook wel eens lastig zijn, voor de persoon in kwestie of zijn omgeving. Zeker bij hoogsensitieve kinderen geldt dat een goede omgeving, begeleiding en begrip van groot belang zijn.
Overprikkeld kind
De aandacht van hoogsensitieve kinderen is gericht op anderen en niet zozeer op zichzelf. Hierdoor gaan ze vaak op in hun omgeving en verliezen ze het contact met zichzelf. Omdat deze kinderen zoveel prikkels te verwerken hebben kunnen ze zich ook snel overweldigd voelen. Soms voelen ze het verschil niet meer tussen eigen emoties en emoties van anderen. Er ontstaat chaos in hun hoofd waardoor ze geïrriteerd reageren, woede-uitbarstingen krijgen of juist heel verdrietig worden. Hooggevoelige kinderen hebben vaak begeleiding nodig in het leren omgaan met hun gevoeligheid.
Ontspanning voor je overprikkelde kind
Je kind heeft veel momenten van rust en ontspanning nodig. Krijgt je kind dat niet omdat zijn dagen bijvoorbeeld zijn volgepland dan zorgt dit voor overprikkeling. Je zult aan je kind merken dat de spanning dan oploopt. Overprikkelde kinderen willen ook niet altijd aangeraakt of getroost worden. Een hooggevoelig kind dat boos is of verdrietig ervaart ook jouw hulp of aandacht als teveel en zal je afwijzen. Vat dit niet persoonlijk op. Vaak hebben deze kinderen baat bij sensopatisch spel. Hierdoor kan je kind zijn hoofd even uitzetten en hoeft hij alleen maar te voelen. Voor sommige kinderen helpt een eigen hoek of tentje heel goed. Dan kunnen ze zich even terugtrekken om te ontspannen.
Meditatie of yoga kan ook een goede manier zijn om je overprikkelde kind te helpen ontspannen. Het helpt om de aandacht weer even op jezelf te vestigen. Voor kinderen die zo gericht zijn op anderen en al hun stemmingen en emoties ervaren is het een fijne manier om zichzelf terug te vinden. Daarnaast helpt het om de prikkels van de dag te verwerken. Op deze manier blijft je kind minder hangen in gedachten en gepieker.
Het boek Blij met mij, kan je kind helpen om zich op verschillende manieren te ontspannen en een beter zelfbeeld te krijgen. Het is een doe-boek dat kinderen helpt om zichzelf te aanvaarden, te omarmen en rust te vinden in hun lijf. Het boek bestaat uit praktische en creatieve oefeningen en oefeningen om tot rust te komen. Denk hierbij aan kinderyoga, meditatie, ademhalingsoefeningen en andere oefeningen.
Het boek kan zelfstandig gebruikt worden door kinderen vanaf 9 jaar. Voor jongere kinderen is het ook een fijn boek want je kunt de oefeningen samen doen met je kind. Het boek geeft je ook een goed inzicht in je kind. Als ouder weet je namelijk niet altijd waarom je kind overprikkeld raakt. Met dit boek kun je daar achter komen, wat jou weer kan helpen je kind beter te begrijpen en hem op de juiste momenten rust te bieden. Naast de vele oefeningen reikt het boek ook verschillende hulpmiddelen aan die jou kind zouden kunnen helpen in het proces om om te leren gaan met zijn gevoeligheid.
Andere tips voor ouders
HSP heeft positieve maar ook negatieve kanten. Het vereist bij ouders vooral, begrip, geduld en acceptatie. Door er op een passende manier mee om te gaan kun je je kind helpen de voordelen te zien van deze karaktereigenschap. Zo maak je het leven van jezelf en je kind makkelijker. Hieronder vind je nog een aantal belangrijke tips:
- Let op je manier van communiceren – Bij een hooggevoelig kind komen de dingen die je zegt anders of harder aan. Deze kinderen denken dieper en langer na over bepaalde woorden. Iets wat jij misschien bedoeld als grapje of iets wat eruit flapt als je kind iets laat vallen, kan door je hooggevoelige kind heel zwaar worden opgenomen. Ook de manier waarop je iets zegt is erg belangrijk. Een hooggevoelig kind hoort een afkeurende toon sneller en neemt het zwaarder op. Meen ook wat je zegt. Je kind hoort het in je stem als je nee zegt maar er niet echt achter staat en zal die ruimte tegen je gebruiken.
- Zorg voor veiligheid en structuur – Structuur is heel erg belangrijk. Kinderen die hoogsensitief zijn hebben moeite met veranderingen. Structuur aanbrengen in de dagelijkse gang van zaken geeft hoogsensitieve kinderen zekerheid en houvast en helpt hen daardoor de chaos te ordenen. Hou zoveel mogelijk een dagelijkse planning aan en wijk daar zo min mogelijk vanaf. Je zult zien dat als je dat wel doet, je kind hier onrustig van wordt.
- Versterk het zelfvertrouwen – Dit zorgt ervoor dat je kind beter kan omgaan met prikkels van buitenaf.
- Heb veel geduld – Hoogsensitieve kinderen zijn vaak nieuwsgierig en stellen veel vragen. Ook hebben ze meer tijd nodig om de informatie die ze binnen krijgen te verwerken. Beantwoordt de vragen van je kind en neem een ontspannen en rustige houding aan. En neem geen taken over. Ook niet als het allemaal te lang duurt volgens jou. De behoefte aan autonomie is groot dus geef je kind de ruimte. Dit zal ook weer bijdragen aan het zelfvertrouwen van je kind.
- Begrip voor je kind – Hoogsensitieve kinderen kunnen overgevoelig zijn voor geuren, labels in kleding of harde geluiden. Geef je kind de ruimte en tijd om met zijn gevoelens om te gaan. Wil je kind bijvoorbeeld geen spijkerbroeken dragen, dwing hem daar dan niet toe.
- Informeer school – Laat de juf of meester weten dat je kind hoogsensitief is. Zo kan er op school ook rekening mee worden gehouden.
.