Zit je met je handen in het haar omdat je kind meerdere keren per nacht wakker wordt? Haalt je kind alles uit de kast om maar niet te hoeven gaan slapen? Misschien een kleine geruststelling, jouw kind is niet de enige! Bijna 1 op de 3 kinderen hebben last van slaapproblemen. Neemt niet weg dat dit een behoorlijke impact kan hebben op het gezin. Het kan ervoor zorgen dat je heel prikkelbaar wordt en concentratieproblemen krijgt. Daarnaast is goed slapen belangrijk voor de gezondheid en ontwikkeling van je kind. Kortom het is belangrijk dat je kind (weer) goed gaat slapen. Je leest in dit artikel hoe slaapproblemen ontstaan en wat de meest voorkomende slaapproblemen zijn bij kinderen tussen de 3 en 6 jaar. Uiteraard geven we ook tips.
De oorzaak van slaapproblemen
Iedere kind is anders en het ene kind slaapt gemakkelijker dan het andere. Slaapproblemen ontstaan door verschillende factoren. Jouw reactie op het ‘niet slapen’ samen met de aanleg van je kind zijn van grote invloed. Ieder kind wordt namelijk meerdere malen per nacht wakker. Sommige kinderen draaien zich om en slapen dan verder. Anderen willen alleen nog slapen als jij in de buurt bent. In dit laatste geval ontstaat er dus een probleem.
Maar ook lichamelijke klachten kunnen van invloed zijn. Zoals bijvoorbeeld; een oorontsteking, eczeem, een allergie, astma of darmproblemen. Is er geen lichamelijke oorzaak dan kan ook een emotionele oorzaak de boosdoener zijn. Misschien is je kind heel bang, heeft veel zorgen of veel last van stress. Het is goed om de oorzaak of oorzaken van het probleem te achterhalen zodat jullie een oplossing kunnen zoeken. Dit kun je zelf doen of samen met een slaapcoach voor je kind.
Veel voorkomende slaapproblemen
Er kunnen zich bij kinderen verschillende slaapproblemen voordoen. In dit artikel behandelen we veel voorkomende slaapproblemen bij kinderen tussen de 3 en 6 jaar. Wil je meer lezen over het slaapritme van je baby, lees dan hier verder. De meest voorkomende slaapproblemen zijn:
- Slapeloosheid: slaapproblemen hebben vaak een oorzaak. Denk bijvoorbeeld aan een spannende dag of onduidelijke dagplanning. Veel peuters hebben hier last van. Ze zijn dan overprikkeld en hebben behoefte aan papa of mama. Lees hier slaaptips voor peuter.
- Biologische klok: ieder kind heeft een eigen bioritme. Wijkt het ritme van jouw kind meer dan 3 uur af van het normale ritme voor zijn leeftijd dan noem je dat een biologische klok stoornis. Kinderen die hier last van hebben, hebben problemen met in slaap vallen. Maar als ze eenmaal slapen dan slapen ze goed door. In de ochtend hebben ze vaak moeite met opstaan. Het stofje melatonine dat wordt vrijgegeven in de hersenen is verantwoordelijk voor de biologische klok. Licht remt bijvoorbeeld de aanmaak van dit stofje, dit heeft effect op het in slaap vallen.
- Rusteloze benen: ook wel het Restless Leg Syndroom genoemd. Heeft je kind hier last van dan heeft hij waarschijnlijk een gek, kriebelend of onaangenaam gevoel in zijn benen dat alleen stopt als hij zijn benen beweegt. Het kan ook voorkomen tijdens een groeispurt. Ook kan een ijzertekort een boosdoener zijn. Vaak hebben kinderen hierdoor problemen met in slaap vallen.
- Hoofdbonken: is een ritmische beweging van het hoofd of lichaam bij het in slaap vallen. Dit kan geen kwaad en heeft geen negatieve invloed op de ontwikkeling van je kind. Meestal stopt het voordat kinderen 4 jaar zijn maar dat hoeft niet.
- Ademhalingsstoornissen: je kunt hierbij denken aan snurken of het kort stoppen met ademen. Deze adem stops kunnen meerdere malen per nacht voorkomen. Dit klinkt heel eng maar zodra je kind stopt met ademen krijgen de hersenen een seintje om weer te starten met ademen. Je kind zal hierdoor wel heel licht slapen of zelfs wakker worden. Hierdoor wordt zijn nachtrust verstoord en zal hij ‘s ochtends vermoeider zijn. Vaak hebben kinderen die hier last van hebben overgewicht of te grote keelamandelen. Ook komt het vaker voor bij kinderen met het syndroom van Down.
- Slaapwandelen en/of nachtangst: dit komt voor zo’n 1 a 2 uur nadat je kind in slaap is gevallen. Het wordt ook wel pavor nocturnus genoemd. Dit komt vooral voor bij kinderen tussen de 3 en 12 jaar. Je kind is angstig, verward, lijkt wakker maar is dat niet en je kunt geen contact krijgen. De volgende dag, in tegenstelling tot een nachtmerrie, herinnert je kind er niks meer van. Zorg voor een veilig omgeving en probeer je kind niet wakker te maken!
Tips om om slaapproblemen tegen te gaan en te voorkomen
Onderstaande tips zorgen ervoor dat je kind makkelijker in slaap valt en ook doorslaapt. Heb je al deze tips geprobeerd maar blijft je kind wakker worden of problemen hebben met in slaap vallen, dan kun je een slaapcoach voor je kind overwegen.
De slaapkamer
Allereerst moet je ervoor zorgen dat de slaapplek van je kind helemaal in orde is. De slaapkamer moet de juiste temperatuur hebben (tussen 16-18 graden) en goed geventileerd zijn. De kamer moet zo donker mogelijk zijn. Vind je kind het te donker doe dan een nachtlampje aan.
De dagindeling
Wanneer je kind moeite heeft met in slaap vallen of doorslapen, is het belangrijk om te kijken naar jullie dagindeling. Krijgt je kind genoeg beweging en brengt hij genoeg tijd buitenshuis door? Zorg ervoor dat je kind tenminste iedere dag even buiten speelt. Door beweging en daglicht wordt je kind fysiek vermoeider en zal hij eerder slapen en ook dieper slapen. En zorg ervoor dat de schermtijd gedurende de dag beperkt blijft. Ook is het belangrijk om wat quality time door te brengen met je kind zodat hij zijn emoties kwijt kan. Zo zorg je ervoor dat de emoties en prikkels die je kind voelt gedurende de dag niet gaan opstapelen en er rond bedtijd allemaal uit komen.
Het bedritueel
Het beste is om je kind iedere dag rond dezelfde tijd op bed te leggen. Natuurlijk zal dit in het weekend en in de vakanties wat afwijken maar probeer het zo dicht mogelijk bij de bedtijd van een doordeweeks dag te houden. Wanneer je je kind naar bed brengt let er dan op dat het bedritueel rustig, positief en iedere dag hetzelfde is. Zet alle digitale apparatuur 1,5 uur voor het slapen gaan uit. En maak het vast wat donkerder in huis. Lees bijvoorbeeld samen een boek of laat je kind zelf wat lezen. Heeft je kind erg veel moeite om te ontspannen dan kun je bijvoorbeeld een oefening doen zoals; een meditatie-oefening of een ontspanningsoefening. Je kunt hierbij denken aan een ademhalingsoefening of een oefening waarbij je alle spieren van je lichaam eerst aanspant en dan ontspant. Maar ook kun je kind een massage geven.
Drinken/eten
Zorg ervoor dat je kind geen cafeïnehoudende dranken meer drinkt in de laatste 4 uur voor het naar bed gaan. Cafeïne zit onder andere in cola, ijsthee, thee, chocolade en chocolademelk. En zorg ervoor dat je kind ruim voordat hij naar bed gaat heeft gegeten. Een kind op bed leggen direct na de maaltijd kan zorgen voor een verstoorde nachtrust.
Middagdutje
Kinderen stoppen met het middagslaapje tussen de 3 en 4 jaar. Heeft je kind toch behoefte aan een dutje in de middag. Dan mag dat maar zorg ervoor dat hij maximaal 30 minuten slaapt. Merk je dat hij daardoor ‘s avond niet in slaap kan komen dan is een middagdutje geen goed idee meer.
Bronnen: Nederlands Centrum Jeugdgezondheid , NJI – Richtlijn gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen, Kinderneurologie: slaapproblemen
*Dit artikel bevat gesponsorde content