De meeste stellen (5 op de 6) met een kinderwens worden binnen een jaar op de natuurlijke manier zwanger. Soms lukt dat echter niet. Hier kunnen verschillende redenen voor zijn. Gelukkig zijn er tegenwoordig een tal van mogelijkheden. In dit artikel bespreken we mogelijke oorzaken van een verminderde vruchtbaarheid bij zowel de man als de vrouw. Daarnaast kun je hier meer lezen over vruchtbaarheidsbehandelingen.
Oorzaken verminderde vruchtbaarheid
Er zijn verschillende oorzaken voor een verminderde vruchtbaarheid. Problemen met de vruchtbaarheid kunnen bij de man liggen of bij de vrouw, of bij beide. Soms wordt er ook helemaal geen medische oorzaak gevonden.
Mannen
Bij mannen gaat het vaak om een verminderde kwaliteit van het zaad. De hoeveelheid, vorm en beweeglijkheid van de zaadcellen zal dan worden bekeken. Je kunt ook eventueel zelf een mannelijke vruchtbaarheidstest doen.
Vrouwen
Bij vrouwen is een verminderde vruchtbaarheid vaak wat gecompliceerder. Mogelijke oorzaken zijn bijvoorbeeld afgesloten of verkleefde eileiders. Een andere oorzaak kan zijn: afwijkend slijm in de baarmoederhals. Hierdoor kan het sperma niet bij de eicel komen. Andere oorzaken van verminderde vruchtbaarheid kunnen een hormoonstoornis of endometriose zijn. Een hormoonstoornis kan er voor zorgen dat er geen eicel vrijkomt. Bij endometriose komt er baarmoederslijmvlies voor op plekken buiten de baarmoeder.
Medische technieken om toch zwanger te worden
Als zwanger worden niet lukt via de natuurlijke weg, zijn er verschillende vruchtbaarheidsbehandelingen. Hieronder een lijstje van de meest voorkomende technieken.
Intra-uteriene inseminatie (IUI)
IUI is een vruchtbaarheidsbehandeling waarbij men het zaad van de man bewerkt in het laboratorium. Er worden dan zoveel mogelijk beweeglijke zaadcellen verzameld. De arts plaatst deze zaadcellen, vlak voor de verwachte eisprong (insemineren), met een spuitje via de vagina in de baarmoeder. Omdat dit dient te gebeuren op het moment van de eisprong, wordt er meestal ook een hormoonbehandeling gegeven aan de vrouw. Het moment van de eisprong wordt globaal geschat door urinetesten, bloedonderzoek en/of echoscopie.
IUI leidt gemiddeld bij 1 op de 10 behandelingen tot een zwangerschap. Na zes behandelingen is de kans op zwangerschap ongeveer 25 tot 35 procent. De meeste vrouwen zijn dus na zes behandelingen nog niet zwanger.
In vitro fertilisatie (IVF) en Intracytoplasmatische
sperma-injectie (ICSI)
Andere vruchtbaarheidsbehandelingen zijn IVF en ICSI. In vitro fertilisatie (IVF) betekent letterlijk: “in glas bevruchting”, de zogenaamde “reageerbuisbevruchting”, waarbij in het laboratorium de zaadcellen en eicellen bij elkaar worden gebracht. Bij IVF brengt men één eicel samen met ongeveer 100.000 zaadcellen en wacht men op spontane bevruchting door een van de zaadcellen. Bij ICSI wordt er onder de microscoop een zaadcel geïnjecteerd in de eicel.
Om eicellen te verkrijgen worden de eierstokken gestimuleerd met hormonen. Daardoor groeien er follikels, die de eicellen bevatten. Met behulp van een punctie wordt dan, via de vagina, de vloeistof met de eicellen weggezogen. De zaadcellen worden uit het sperma gehaald. Na samensmelting van eicel en zaadcel in het laboratorium ontstaat een embryo, dat in de baarmoeder kan worden geplaatst. Als dit embryo zich innestelt, ontstaat een zwangerschap. Dit gebeurt, afhankelijk van de leeftijd van de vrouw, in ongeveer 25 tot 30 procent van de IVF-behandelingen. De uiteindelijke kans op de geboorte van een kind is gemiddeld 20 procent per IVF-poging.
Kunstmatige inseminatie via een donor (KID)
KID is een methode waarbij zaad van een bekende of onbekende donor door middel van een spuitje in de schede in de buurt van de baarmoedermond wordt ingebracht. De zaadcellen moeten dan gewoon op eigen kracht naar de eicel toe zwemmen en daar eigenlijk op de normale manier voor een bevruchting zorgen. De kans op bevruchting is het grootst als de inseminatie vlak voor de eisprong plaatsvindt. Het is dus belangrijk om de cyclus van de vrouw goed te volgen.
Het gebruik maken van een spermadonor kan een oplossing zijn wanneer de man echt helemaal onvruchtbaar blijkt te zijn, of drager is van een erfelijke ziekte. Natuurlijk is KID ook een oplossing voor alleenstaande vrouwen of lesbische paren met een kinderwens.
De kans dat bevruchting door middel van KID lukt, is per inseminatie ongeveer 10% tot 15%. Uiteindelijk zal ongeveer 70% van de behandelde vrouwen zwanger raken door middel van KID.
Microchirurgische epididymale sperma-aspiratie (MESA) of
Percutane epidydimale sperma-aspiratie (PESA)
Wanneer de man wel zaadcellen heeft maar geen zaadlozing (bijvoorbeeld omdat hij zaadleiders mist) kan er direct uit de bijbal met behulp van een spermapuntie zaad worden weggezogen. Bij MESA, een soort kijkoperatie, gebeurt dit onder algehele narcose. Bij PESA worden de zaadcellen via een biopt uit de bijbal gehaald, dit is minder ingrijpend dan MESA.
Het op deze manier verkregen zaad zal worden gebruikt bij de ICSI behandeling die de vrouw dan tegelijkertijd of later zal moeten ondergaan.
Meer lezen / Bron: Maatschap Vrouwenarts Drachten
