Een kind met eetproblemen? In 7 stappen naar een gezellige avondmaaltijd!

De puree is te droog, de broccoli te hard en het vlees te taai.  En dát daar ziet er vies uit. Na één of misschien wel helemaal geen hapje heeft je kind het wel weer gezien aan tafel. Het enige wat ie nog lust, is een boterham met chocopasta. Heeft jou kind ook eetproblemen en is het iedere avond een gevecht aan tafel. Lees dan onze tips.

Veel ouders krijgen in de loop van de opvoeding wel eens te maken met een kind dat iets niet lust. Maar er zijn ook kinderen die, om wat voor reden dan ook, jarenlang weinig tot niets lusten en slecht eten. Misschien heeft je kind autisme, is hij hoog gevoelig, hoogbegaafd of heeft hij een eetstoornis. Het label is misschien anders, het probleem is hetzelfde. Het belangrijkste is, hoe zorg je er voor dat eten weer gezellig wordt en je kind het eetprobleem achter zich kan laten.

Stap 1: (H)erken het eetprobleem

Een eetprobleem kan zich op vele manieren uiten. Enkele voorbeelden zijn:

• Langzaam eten of juist heel snel.
• Alleen bepaald voedsel willen eten.
• Helemaal niets eten.
• Op een bepaalde plek willen eten: bijv. aan tafel, op de kamer, bij de tv.
• Alleen eten als anderen ook eten.

Zo zijn er nog veel meer manieren waarop eetproblemen zich kunnen uiten. Als je denkt dat je kind een probleem heeft met eten, is het belangrijk om hierover te praten met je kind.

Stap 2: ga op zoek naar de oorzaak van het eetprobleem

Voordat je dit probleem kunt oplossen, moet je weten wat de oorzaak is. Er zijn talloze verschillende mogelijkheden, maar misschien herken je een van de onderstaande oorzaken?

• Eten is gekoppeld aan een situatie of een persoon. Eet je kind bepaald voedsel alleen op specifieke dagen, als er bepaalde personen bij zijn of in speciale situaties, zoals op een feestje? Dan bestaat de kans dat je kind dat specifieke eten in zijn hoofd heeft gekoppeld aan die situatie.
• De smaak is te sterk of te zwak. Als je kind erg gevoelig is in zijn mond, kan eten snel te sterk smaken. Bij het tegenovergestelde, een zwakke smaakbeleving, kan het zijn dat je kind zijn mond vol propt om toch iets te proeven.
• Te veel andere prikkels tijdens het eten. Voor sommige kinderen is het eten al een hele opgave op zich. Als er dan te veel andere prikkels in de buurt zijn, kan je kind zich niet meer op het eten concentreren.
• Bang om nieuw voedsel te proberen. Een onprettige ervaring kan ertoe leiden dat je kind bang wordt om nieuw eten uit te proberen.
• Het eten ziet er anders uit. Een aardappel en aardappelpuree zijn niet hetzelfde in het hoofd van je kind. Voedsel dat een andere kleur, vorm of geur heeft, is in het hoofd van je kind misschien heel ander eten.

Zo zijn er natuurlijk nog veel meer mogelijke oorzaken te bedenken. Probeer er samen met je kind achter te komen wat het probleem is. Want dan kun je ook samen een creatieve oplossing bedenken.

Stap 3: laat de dwang los

Aan de meeste eettafels moeten kinderen in ieder geval de helft van hun bord leegeten, ook al lusten ze het niet. In dit gevecht zijn er alleen maar verliezers. Het kind is chagrijnig, de ouders zijn boos en de volgende keer dat je weer champignons eet, lust je kind het nog steeds niet.

Wat hier voor iedereen het beste werkt, is om de dwang los te laten. Dwing je kind niet om zijn bord leeg te eten, ook niet de helft, zelfs niet te proeven als je kind daar echt geen zin in heeft.

Je kunt ook beginnen met ruiken en laten zien. Laat zien dat je het zelf lekker vindt, begin dan met een klein schepje, misschien maar een theelepel, als je kind wilt proeven. Elke keer dat je kind iets uit zichzelf proeft, is namelijk veel meer waard dan de tien keer dat je kind iets onder dwang in zijn mond stopt.

Stap 4: wees voorspelbaar met eten

Voor kinderen is het fijn als er duidelijkheid is over het eten. Laat je kind helpen met koken, maak samen een weekmenu of spreek tijden af waarop er wordt gegeten. Dat maakt het voor je kind overzichtelijker. Verplaats jezelf eens in de situatie van je kind. Welke vragen kan je kind hebben over het eten?

• Wat gaan we eten?
• Waar moet ik zitten?
• Hoeveel moet ik eten?
• Mag ik met mijn handen eten of met mes en vork?
• Hoelang moet ik blijven zitten aan tafel?
• Wat moet ik doen als ik niets meer hoef?
• Mag ik spelen aan tafel?

Zo kun je zelf vast nog wel meer vragen bedenken. Of nog beter: vraag het aan je kind!

Stap 5: denk na over de plek waar je kind eet

Moet een kind persé eten aan de eetkamertafel, samen met het gezin? Soms is dat een heel goed idee, maar soms ook niet. Zoals eerder beschreven, kunnen veel prikkels soms de oorzaak zijn van een eetprobleem. De radio of TV die aanstaat, kletsende broertjes of zusjes, het schrapen van een vork over het bord, het kan allemaal teveel zijn. Dan helpt het om te zorgen voor een prikkelarme omgeving. Misschien gaat het zelfs zover dat je kind apart eet, of alleen samen met papa of mama. Het belangrijkste is dat je kind zich prettig voelt tijdens het eten.

Het tegenovergestelde – niet minder prikkels maar juist meer afleiding geven –  kan juist ook helpen. Tijdens het eten TV kijken geeft afleiding, waardoor je kind zich minder concentreert op het voedsel. Zo wordt een vervelende smaak of structuur gemakkelijker weg te kauwen.

Moet je kind aan tafel blijven zitten tot iedereen klaar is? In sommige gezinnen vinden de ouders dit wel zo gezellig. Maar als je kind snel klaar is en zich dan gaat vervelen, moet je misschien voor wat afleiding zorgen. Een speeltje geven als je kind klaar is met eten kan helpen. Of je geeft je kind een taakje: een beker naar de keuken brengen, of even de pannenlap pakken voor de hete deksel. Zo heeft je kind toch wat te doen en is eventjes afgeleid.

Stap 6: verander eens de structuur van het eten

Een andere smaak of andere vorm doet soms wonderen. Maak eens een ovenschotel met groentes, vlees en aardappels door elkaar. Of probeer een bepaalde groente eens door de pasta. Misschien merkt je kind dan niet eens dat het erin zit.

Als de structuur vervelend is, helpt het soms om voedsel te pureren of in de blender te stoppen. Je zult je er als ouder dan overheen moeten zetten dat je voor je kind van tien nog steeds voedsel fijnmaalt, maar het is natuurlijk belangrijker dat je kind de benodigde vitaminen binnen krijgt.

Stap 7: zorg voor aanvulling van vitaminen en mineralen

Als je kind structureel weinig groente of fruit eet, is het verstandig om extra vitamines te geven. Er bestaan allerlei kauwvitamines en anders supplementen die lijken op snoepjes.

Lust je kind die niet? Probeer dan eens een smoothie, los de vitamines op in het drinken of maak een gezonde groentesoep.

Elk kind is anders!

Je kind is uniek, dus geen enkele oplossing is perfect. Hopelijk helpen deze tips je om samen uit te vogelen waar het probleem zit en hoe je samen aan de oplossing kunt werken. Misschien eet je kind al binnen een paar maanden een stuk beter. Maar het kan ook jaren duren voordat je kind uit zichzelf nieuwe dingen gaat proeven. Het belangrijkste is dat het gezellig blijft aan de eettafel en dat iedereen zich prettig voelt tijdens het eten. Want in een negatieve sfeer eet niemand met plezier!

Meer lezen? Bekijk dit artikel over moeilijke eters op onze site.