Een kind krijgen is waarschijnlijk de meest bijzondere ervaring die je in je leven mee zult maken. Dit geldt natuurlijk voor degene die de baby ter wereld brengt, maar net zo goed voor de partner. De partner speelt een cruciale rol tijdens de zwangerschap en bevalling, maar zeker ook daarna. Maar wat is nou de beste manier om deze rol te vervullen?
Je kunt je als partner van, vooral als man, niet voorstellen wat een bevalling allemaal in lichaam en geest teweeg brengt. Het is moeilijk in te denken wat een moeder na de geboorte van de baby allemaal voor haar kiezen krijgt. Maar over een ding is iedereen het eens: moeders zijn superhelden. Tegelijkertijd zijn ze juist buitengewoon kwetsbaar. Het is voor partners soms hartstikke lastig om in te schatten wat de superheld nu eigenlijk nodig heeft. En natuurlijk hoe zij daarbij kunnen helpen.
De rol van een partner: ontzie de mama, zorg voor rust
Een lijf dat net gebaard heeft, heeft uiteraard vooral rust nodig. Het lijf moet herstellen, en dus zul jij alle fysieke taken op je moeten nemen. Zo ontlast je degene die net al het zware werk heeft gedaan (en voorlopig nog zal doen!). Als je van jezelf niet de meest attente partner bent, is het tijd om hier heel snel mee te beginnen. Maakt ontbijt, zet koffie, leg nog een extra kussentje onder het hoofd, help met traplopen, et cetera. In feite komt het erop neer dat jij er als partner voor zorgt dat alle huishoudelijke taken worden uitgevoerd. Maar ook dat je een extra steentje bij zult moeten dragen als het gaat om de verzorging van de baby.
Heb je het idee dat je dat niet zelf kunt opbrengen? Regel dan iemand die je helpt. De eerste week is er natuurlijk een kraamverzorgster, maar voor jij met je ogen hebt geknipperd zijn die eerste dagen voorbij. Dan sta je er opeens alleen voor. Je zult daarom blij zijn met alle hulp die je kunt krijgen. Zorg er dus voor dat je familie en vrienden bijtijds om hulp vraagt! Zo voorkom je dat je na talloze slapeloze nachten allebei zwaar oververmoeid raakt.
De rol van een partner: neem zelf ook rust
Het klinkt een beetje tegenstrijdig, maar zorg er als partner ook voor dat je uitrust. Je kunt een nieuwe moeder het beste geven wat ze nodig heeft als je jezelf fit voelt en positieve energie bij je draagt.
Om te voorkomen dat je geen tijd hebt om uit te rusten, is het belangrijk dat je je echt alleen focust op de essentie: de fysieke en mentale gezondheid van zowel mama als baby. Een baby krijgen en je aanpassen aan een nieuw leven mét baby is voor iedereen soms loodzwaar en intens. Een kortgewiekt gazon en een stofvrije vensterbank kan in je dagelijks leven misschien heel belangrijk zijn. Je verspilt er echter in dit soort situaties wel kostbare energie mee. Bovendien ben je afgeleid van wat er op dat moment echt toe doet. Een blije moeder en een tevreden baby zijn in die eerste periode de prioriteit!
De rol van een partner: praten, praten, praten
Het laatste waar je als gezin met een pasgeboren baby zin in hebt zijn onderlinge spanningen en miscommunicaties. De eerste weken zit je in een wervelwind van emoties én iedereen moet nog wennen aan gebroken nachten. Dan kunnen frustraties en vermoeidheid snel de overhand nemen. Eerlijk en open kunnen praten over je onzekerheden is dus essentieel. Oók als dat betekent dat je de minder fijne kanten van het nieuwe ouderschap belicht. Maak je partner dus duidelijk dat zij met álles bij je kan komen, ook als je minder fraaie momenten hebt.
Er lijkt soms een taboe te rusten op het openlijk zeggen dat je baalt van een lijf dat niet snel genoeg herstelt. Dat je de pijnlijke tepels zat bent en dat je twijfelt of je baby ooit zonder huilen in slaap zal kunnen vallen. Het is voor een jonge moeder ontzettend belangrijk dat ze al deze onzekerheden ook met haar partner kan delen. En dat ze zich hierin door haar partner serieus genomen voelt. Dit geldt natuurlijk net zo goed andersom.
Baby Blues
De kans is groot dat een kakelverse mama enkele dagen na de bevalling last krijgt van de welbekende baby blues. Vijftig tot zelfs tachtig procent van alle vrouwen krijgt hier in meer of mindere mate last van. Dit is eigenlijk niet meer dan logisch. Denk maar eens aan alle onzekerheden over de nieuwe baby, de hormonale veranderingen die een bevalling met zich meebrengt, de fysieke klap die het lichaam te verduren heeft gehad en ga zo maar door. De lijst met redenen waarom je niet (gelijk) op een roze wolk rondzweeft is eindeloos. Als partner is het vooral belangrijk dat je de gevoelens erkent. Laat aan je partner weten dat het er allemaal mag zijn, en dat ze haar tijd ervoor mag nemen.
Het is echter wel belangrijk om de mentale gezondheid goed in de gaten te houden. Deze taak zul je als partner serieus moeten nemen. Postpartum depressie is de meest voorkomende aandoening bij jonge moeders. Het komt voor onder zo’n tien procent van de vrouwen. De symptomen zijn soms lastig te onderscheiden van de gewone baby blues, wat het extra belangrijk maakt om je partner goed in de gaten te houden. Duren de kraamtranen wel erg lang? Heeft de nieuwbakken moeder na twee weken nog steeds last van stemmingswisselingen, angst, neerslachtigheid of nervositeit? Trek dan op tijd aan de bel!
Zere tepels, zuigreflexen en borstontstekingen
Misschien hebben je partner en jij ervoor gekozen het kindje borstvoeding te geven. Dit zal in het begin ongetwijfeld veel energie kosten voor zowel moeder als kind. Probeer hier geduld voor te hebben en ze er zoveel mogelijk bij te ondersteunen. De eerste dagen – en weken – zullen in het teken staan van aanleggen, productie op gang brengen, zere tepels, frustraties over aanhappen, zuigreflexen en borstontstekingen. Dit hoort er allemaal bij! Laat je daar als partner ook zeker niet door ontmoedigen.
Een ander verschil tussen borstvoedende en flesvoedende ouders is dat de partner van een borstvoedende moeder minder tijd met de baby doorbrengt. Dit kan ervoor zorgen dat je je als partner een beetje aan de zijlijn voelt staan. Besef dat deze eerste periode tussen moeder en baby van onschatbare waarde is en dat jouw tijd echt wel komt. Bovendien kun jij in de (misschien wel spaarzame) momenten dat de moeder haar handen vrij heeft, al je energie en liefde kwijt aan je baby. Er zijn talloze manieren waarop je een band met je baby kunt opbouwen. Denk aan luiers verschonen, in slaap wiegen, je kindje in bad doen, je kindje in de draagzak dragen. Door dit soort dingen te doen vang je twee vliegen in één klap. Je bouwt namelijk aan de relatie met je baby én geeft mama wat adempauze.
Ook als je wél voor flesvoeding hebt gekozen, kun je er vanuit gaan dat je als partner een poosje in de schaduw staat. Dit maakt jouw rol niet minder belangrijk, maar wel minder prominent. En dat is precies wat een jonge moeder en haar baby nodig hebben.
De rol van een partner: maak gebruik van je vaderschapsverlof
Neem je vaderschapsverlof op! Sinds 1 januari 2019 krijgen partners één werkweek betaald verlof. Dit heet geboorteverlof, en er zullen maar weinig partners zijn die hier geen gebruik van maken. Maar partners hebben er twee jaar geleden een nieuwe mogelijkheid bij gekregen. Zij kunnen nu maximaal vijf weken aanvullend geboorteverlof opnemen. Je krijgt dan geen salaris, maar een uitkering van het UWV.
Deze nieuwe regeling geeft gezinnen de kans om die eerste, oh zo belangrijke periode meer sámen door te brengen. Het geeft jou als partner de kans om de band met je baby te versterken. Daarnaast kun je in deze periode zowel fysiek als mentaal klaar staan voor de moeder van je kind. Er is namelijk geen pas bevallen moeder die na een week helemaal hersteld is. Je partner en je baby zullen je dus ook in de periode die volgt hard nodig hebben.
Bronnen: Trimbos
