Een scheiding heeft een enorme impact op een kind. Het is daarom logisch dat je kind tijd nodig heeft om een scheiding te verwerken. Het hangt heel erg van het karakter en de leeftijd van het kind af, hoe een scheiding verwerkt wordt. Maar ook de plaats in het gezin en het geslacht hebben invloed. Het ene kind zal er zichtbaar meer last van hebben dan het andere kind. Bij de verwerking is de rol van de ouders heel belangrijk. We zullen daarom in dit artikel ingaan op dit aspect. Hoe kun je je kind nou het beste helpen bij de verwerking van jullie scheiding, lees mee!
Een scheiding: zorg voor een goede voorbereiding en duidelijkheid
Jullie hebben besloten om te gaan scheiden. Het kan zijn dat hier al een periode van spanning aan vooraf is gegaan. Meestal merken de kinderen hier wel wat van. Het is dan ook belangrijk om zo snel mogelijk duidelijkheid te scheppen naar de kinderen. Beslis samen hoe en wanneer jullie het de kinderen vertellen. Zorg ervoor dat je dit nooit impulsief doet of wanneer je boos bent. Natuurlijk hoopt je kind dat jullie weer bij elkaar komen. Dit is heel normaal. Wees ook hierin duidelijk en eerlijk. Vage antwoorden kunnen leiden tot onrust en onduidelijkheid waardoor kinderen juist ongeruster kunnen worden. Kinderen kunnen zelf angsten ontwikkelen als vragen niet duidelijk en eerlijk beantwoord worden. Probeer dit dus te voorkomen.
Een goede relatie na de scheiding
Het klinkt paradoxaal om een goede relatie te hebben terwijl je net besloten hebt om te gaan scheiden. Toch is het in het belang van de kinderen ontzettend belangrijk om de relatie tussen jullie zo goed mogelijk te houden. Het mag voor kinderen duidelijk zijn dat jullie uit elkaar gegroeid zijn. Dit hoeft echter niet te betekenen dat jullie niet op een normale manier met elkaar om kunnen gaan. Probeer daarom altijd in het belang van jullie kind te denken en vecht verschillen liever uit waar de kinderen niet bij zijn. Een negatieve houding ten opzichte van je ex-partner kan schadelijk zijn voor jullie kinderen. Dit kan namelijk leiden tot het bekende loyaliteitsconflict. Kinderen kunnen het gevoel krijgen dat ze moeten kiezen tussen beide ouders. Je kunt je kind enorm helpen door hem het gevoel te geven dat hij van beide ouders mag houden.
Eigen verwerking
Kinderen zijn als een spiegel. Je zult daarom ook snel genoeg merken dat jouw emoties en gedrag hun weerslag hebben op de kinderen. Je eigen verwerking van de scheiding is daarom minstens zo belangrijk. Natuurlijk mag je verdrietig zijn en dit mogen de kinderen best zien. Zij zullen zelf ook verdrietig zijn. Emoties als woede of angst helpen echter niet mee. Het is dan ook belangrijk om met deze emoties om te gaan buiten je kinderen om.
Praten over de scheiding
Praten is voor de verwerking heel belangrijk. Probeer regelmatig het gesprek over de scheiding met je kind aan te gaan. Op deze manier kun je eerder signaleren waar je kind mee zit of welke vragen je kind heeft. Bij jonge kinderen is het goed om dit spelenderwijs te doen. Je kunt bijvoorbeeld tijdens het maken van een puzzel of tekening proberen met je kind te praten. Het is hierbij belangrijk dat je goed luistert en echt de tijd neemt. Het is makkelijk om vanuit je eigen perspectief met oplossingen aan te komen. Laat je kind echter uitpraten en zelf met oplossingen komen. Op deze manier blijft je kind zich gehoord en gezien voelen. Soms wil een kind zijn emoties niet laten zien omdat hij jou niet verdrietig wil maken. Leg uit dat emoties er altijd mogen zijn en geef je kind de aandacht die hij nodig heeft.
Contacten buitenshuis
Soms ben jij als ouder niet de aangewezen persoon voor je kind om mee te praten. Daarnaast is de situatie natuurlijk enorm verandert voor je kind. Veel kinderen hebben daarom de behoefte om wat vaker bij iemand te zijn die meer stabiliteit biedt. Juist omdat kinderen zich continu ontwikkelen is het fijn om een plekje te hebben dat vertrouwt voelt. Soms kan dit bijvoorbeeld bij een opa of oma zijn of een ander familielid. Ook de ouders van een goed vriendje kunnen als een fijn heenkomen zorgen. Maak je hier als ouder geen zorgen om. Je kind heeft dit nu even nodig en zal vanzelf vaker thuis zijn als de stabiliteit teruggekeerd is. Als ouder kun je hier natuurlijk wel hard aan werken zodat thuis voor de kinderen altijd als de meest veilige situatie wordt ervaren.
De rol van school
Zodra je jullie kind hebben vertelt dat jullie gaan scheiden, is het belangrijk om school in te lichten. Sowieso moet jullie kind niet het gevoel hebben met een geheim rond te moeten lopen. Een juffrouw of meester kan een hele belangrijke rol spelen in deze periode. Voor een kind voelt het alsof de hele wereld veranderd is. Het is dan heel fijn om te merken dat de situatie op school precies hetzelfde is gebleven. Een juffrouw of meester kan voor een kind vaak ook als persoon veel ondersteuning bieden.
Wat je zeker niet moet doen
We geven in dit artikel vooral tips over hoe je je kind het best kunt helpen. Wees je er echter ook van bewust dat bepaalde zaken je kind zeker niet zullen helpen en het verwerkingsproces kunnen vertragen. We hebben deze zaken hieronder even kort op een rijtje gezet.
- Geen ruzie – Dit is echt regel nummer één. Maak geen ruzie, al helemaal niet waar de kinderen bij zijn.
- Geen partij – Laat kinderen, ook niet onbewust, partij kiezen. Soms ben je je er niet eens van bewust, maar kun je non-verbaal ook heel veel zeggen. In deze gevoelige periode pikken kinderen alles op. Probeer daarom altijd een positieve en open houding te hebben.
- Geen boodschapper – Jullie kind is geen boodschapper! Communicatie gaat gewoon via jou en je ex-partner en absoluut nooit via de kinderen.
- Blijf consequent – Verander niet opeens de regels in huis of laat de teugels vieren in de opvoeding wanneer je dit eerder ook nooit deed. Veel ouders doen dit om in een beter daglicht bij de kinderen te komen. Voor kinderen is het juist heel verwarrend wanneer afspraken opeens veranderen. Regels en grenzen geven kinderen namelijk de veiligheid die ze nodig hebben.
Boekentips:
Er zijn een aantal boeken verschenen die je kind kunnen helpen bij de verwerking van de scheiding. Deze boeken kunnen jezelf ook houvast geven en zijn voor kinderen vaak een bron van herkenning. Hierdoor voelen ze zich minder eenzaam in hun situatie.
Hieronder onze tips:
Julia heeft twee huizen van Nicoliene Wisse Smit
Je hoeft het niet alleen te doen van Villa Pinedo
Sloompje Slak, het gebroken huis van Claudia Hass
Vraag maar – spel over scheiden van Elma van Vliet
Scheid! van Jeannette Jonker en Claudia Lagermann
Bronnen: Psychogoed, GGD Hollands Noorden,
