Grooming: wat is het precies, voorkomen ervan en handige tips!

Grooming is een relatief nieuw begrip, maar in deze snel digitaliserende wereld, waarin kinderen op steeds jongere leeftijd op internet te vinden zijn, iets om zeer alert op te zijn. Grooming is digitaal kinderlokken. Kinderen worden online benaderd voor seksueel contact. Wat is grooming precies en nog belangrijker, hoe kun je je kind tegen grooming beschermen?

In dit artikel

Wat is grooming?

In de context van grooming wordt met kinderen, kinderen onder de 16 jaar bedoelt. Een volwassene maakt via internet contact met een kind en verleid deze tot seksuele handelingen. De volwassene doet zich voor als iemand anders. De volwassene hoeft niet altijd een man te zijn, maar kan ook een vrouw zijn. Het kind kan zowel een jongen als een meisje zijn. Soms zijn de groomers zelfs bekenden van het kind. Contact kan gelegd worden via chatprogramma’s, netwerksites zoals social media, whatsapp, sms, e-mail of online spelletjesprogramma’s.

Het doel van de groomer is ofwel om het kind te ontmoeten en te dwingen tot seksuele handelingen of om het kind seksuele handelingen te laten doen voor de camera van de computer of telefoon. Groomers maken, net als kinderlokkers, gebruik van de natuurlijke nieuwsgierigheid van een kind. Ze winnen vertrouwen van het kind en hebben vaak contact. Wanneer er online beelden worden gemaakt van seksuele handelingen, kunnen deze door de groomer gebruikt worden als chantagemiddel.

Het grooming proces

Het eerste contact met het kind is vaak heel onschuldig. De groomer neemt uitgebreid de tijd om het vertrouwen van het kind te winnen. De meeste slachtoffers van grooming zijn tussen de 11 en 15 jaar oud. In deze levensfase verandert er veel aan het lichaam van een kind en hebben ze een natuurlijke nieuwsgierigheid naar seksualiteit. Een groomer kan hier op inspelen en het kind kan het als spannend ervaren.

Als er een vertrouwensband is, gaat de groomer vaak stap voor stap te werk en zal het kind vragen steeds meer van zichzelf te laten zien. Dit kan leiden tot het uitkleden voor de webcam of telefoon of het sturen van naaktfoto’s. Als de groomer eenmaal in het bezit is van de beelden, kunnen deze gebruikt worden als chantagemiddel wanneer het kind wil stoppen. De groomer kan dreigen om de beelden te verspreiden onder bekenden. De beelden kunnen vervolgens ook gebruikt worden om geld af te persen. Dit noem je sextortion. Voor een kind is dit de meest lastige positie. Uit schaamte wil hij niet dat de beelden verspreid worden dus zal het kind al het mogelijke doen om aan geld te komen. Hiernaast zal de schaamte ervoor zorgen dat het kind niet snel hulp in zal schakelen.

Steeds jonger spelen kinderen online games of hebben een socialmedia-account. Deze kanalen zijn makkelijk voor groomers om kinderen te benaderen omdat ze vaak over een chatfunctie beschikken. Instagram, TikTok, Fortnite en Minecraft zijn de meest gebruikte en bekende kanalen waarop groomers actief zijn. De meeste groomers gebruiken een vast patroon door zich voor te doen als iemand van dezelfde leeftijd. Via andere socialmediaprofielen kan de groomer makkelijk meer informatie over het kind verzamelen en zo inspelen op de interesses van het kind. Op deze manier wordt snel vertrouwen gewonnen. Complimenten op een Instagramfoto of TikTok video werken ook heel goed om in contact te komen met een kind.

Voorkomen en tips

Gelukkig is grooming inmiddels een bekend fenomeen en social media en online games doen er dan ook alles aan om verdachte profielen te blokkeren. Helemaal voorkomen is helaas lastig. Daarom is het extra belangrijk dat je als ouder alert bent en de kans op grooming zo klein mogelijk probeert te maken. Je kunt dit als volgt doen:

Signalen van je kind – wees alert op het online gedrag van je kind. Is de kamerdeur op slot wanneer je kind online is? Klikt je kind snel een pagina weg als je langs loopt? Is je kind stiller dan normaal? Je kent je kind zelf het best en vaak voel je snel genoeg wanneer er iets aan de hand is.
Wees open – het is belangrijk dat je kind altijd het gevoel heeft bij je terecht te kunnen, hoe groot het probleem ook is. Schaamte is vaak de grootste boosdoener bij grooming. Wanneer je kind weet dat alles bespreekbaar is en je niet oordelend zult reageren, is de stap makkelijker om naar je toe te komen. Wanneer je kind aangeeft een probleem te hebben, benader dit dan serieus en probeer altijd te vermijden dat je je kind een schuldgevoel geeft.
Anonieme sites – Zorg dat je kind bekend is met anonieme sites waar ze terecht kunnen met problemen. www.helpwanted.nl of de kindertelefoon zijn voorbeelden van platformen waar kinderen hun verhaal kwijt kunnen en tips kunnen krijgen over wat ze het beste kunnen doen.
Privacy instellingen – Als je kind een account wil aanmaken op social media of een online game, check dan altijd de privacy instellingen. Zorg dat onbekenden niet zomaar contact kunnen maken. Als iemand een vriendschapsverzoek stuurt, kun je eerst een controlevraag stellen, waaruit blijkt dat die persoon echt een bekende is.
Google Alerts – Via je Googleaccount kun je een Google alert instellen voor bijvoorbeeld de naam van je kind. Wanneer de naam van je kind ergens anders op internet opduikt, ontvang je hier een alert van.
Seksuele voorlichting – al vanaf de basisschoolleeftijd kun je met je kind praten over seksualiteit. De boeken van seksuologe Sanderijn van der Doef: Ik vind jou lief & ben jij ook op mij, zijn hier bijvoorbeeld geschikt voor. Het meest belangrijk is dat je kind weet wat zijn of haar grenzen zijn.