De menopauze is een natuurlijk onderdeel van het leven van elke vrouw en markeert het einde van de vruchtbare jaren. Hoewel het proces voor elke vrouw anders is, zijn er enkele algemene patronen die aangeven wanneer de meeste vrouwen de overgang ingaan. In dit stukje bespreken we de leeftijd waarop dit meestal begint, de fases die eraan voorafgaan, en enkele factoren die deze kunnen beïnvloeden. Zo weet je hopelijk wat je kunt verwachten!
Wat is de menopauze ook alweer precies?
De menopauze wordt gedefinieerd als de periode waarin een vrouw twaalf opeenvolgende maanden zonder menstruatie heeft gehad. Dit is het teken dat de eierstokken stoppen met het vrijgeven van eicellen en dat de hormonale balans verandert. Meestal treedt dit op tussen de 45 en 55 jaar. Maar let op: dit verschilt per persoon!
Tip: twijfel je of de menopauze bij jou begonnen is? Doe dan een eenvoudige overgang test zodat je precies weet waar je staat!
De verschillende fases
De menopauze is niet zomaar een plotselinge gebeurtenis, maar eerder een overgang die plaatsvindt in drie verschillende fases:
Perimenopauze
Deze fase kan enkele jaren duren en begint meestal wanneer een vrouw in de veertig is. Gedurende de perimenopauze beginnen de hormoonspiegels (oestrogeen en progesteron) te schommelen, wat kan leiden tot onregelmatige menstruaties en symptomen zoals opvliegers, stemmingswisselingen en slaapproblemen.
Menopauze
Dit is het punt waarop een vrouw officieel de menopauze ingaat – namelijk na twaalf opeenvolgende maanden zonder menstruatie. De gemiddelde leeftijd waarop dit gebeurt is 51 jaar, maar het kan enkele jaren eerder of later zijn.
Postmenopauze
Dit is de periode na de menopauze waarin de symptomen langzaam kunnen afnemen, hoewel sommige vrouwen nog steeds last kunnen hebben van bepaalde klachten, zoals opvliegers. Het risico op osteoporose en hartziekten kan in deze fase toenemen door de afname van oestrogeen.
Wanneer begint de menopauze voor de meeste vrouwen?
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de gemiddelde leeftijd waarop vrouwen de menopauze ingaan ongeveer 51 jaar is, maar het kan ook eerder of later plaatsvinden. Over het algemeen ervaren de meeste vrouwen de menopauze ergens tussen hun 45e en 55e levensjaar.
Factoren die de leeftijd van de menopauze beïnvloeden
1. Genetica: Vaak zal de overgang rond dezelfde leeftijd beginnen als bij moeder en grootmoeders. Genetische factoren spelen dus een belangrijke rol.
2. Leefstijl: Roken kan de overgang vervroegen, soms zelfs met enkele jaren. Vrouwen die roken bereiken vaak eerder de menopauze dan vrouwen die niet roken.
3. Gezondheid: Auto-immuunziekten, chronische stress en bepaalde chemotherapiebehandelingen kunnen de overgang versnellen.
4. Voeding en lichaamsbeweging: Een actieve levensstijl met regelmatige beweging en een gezonde voeding kan de menopauze niet voorkomen, maar mogelijk wel de symptomen verlichten.
Vroege en late menopauze
Hoewel de meeste vrouwen de menopauze in hun late veertiger of vroege vijftiger jaren ervaren, zijn er uitzonderingen:
Vroege menopauze
Dit treedt op vóór de leeftijd van 40 en kan erfelijk zijn of door medische behandelingen zoals chemotherapie worden veroorzaakt. Dit wordt vaak gediagnosticeerd als Premature Ovarian Insufficiency (POI).
Late menopauze
Sommige vrouwen gaan pas na hun 55e in de overgang. Dit kan voordelen hebben, zoals een lager risico op hartziekten, maar er is ook enig bewijs dat dit het risico op bepaalde soorten kanker kan verhogen.
Wat te doen bij overgangsklachten?
Veel vrouwen ervaren fysieke en emotionele symptomen tijdens de menopauze. Hoewel dit een normaal deel van het proces is, kunnen deze klachten soms erg belastend zijn. Gelukkig zijn er verschillende manieren om klachten te verlichten, zoals hormoontherapie, voedingssupplementen, en leefstijlaanpassingen. Praat altijd met een arts over de beste opties voor jouw situatie.