Je ontdekt dat je zwanger bent, maar je hebt ook een verslaving. Of misschien ken je iemand die zwanger en verslaafd is. Het belangrijkste is om te beseffen dat je niet alleen ben. Er zijn heel veel mensen en instanties om jou van je verslaving af te helpen. Hierdoor gaan jij en de baby een gezonde zwangerschap tegemoet. Dit artikel hebben we geschreven zodat je weet waar je terecht kunt als je kampt met een verslaving tijdens de zwangerschap. Ook lees je wat de grootste risico’s zijn van een verslaving voor de baby.
Risico’s van een verslaving tijdens de zwangerschap
Een verslaving aan alcohol of drugs tijdens de zwangerschap verhoogd de kans op complicaties bij de baby. Je moet daarom rekening houden met onderstaande risico’s. Dit zijn algemene risico’s die ontstaan door het gebruik van verslavende middelen. Later in dit artikel zullen we de risico’s per middel in detail bespreken.
- Een miskraam of vroeggeboorte.
- Een doodgeboren baby of een baby die snel na de geboorte overlijdt.
- Groeiachterstand.
- Onthoudingsverschijnselen bij de baby zoals ademhalingsproblemen, rusteloosheid, transpiratie, slaapproblemen, doordringend huilen, niezen en een verhoogde spierspanning.
- Gevolgen voor de ontwikkeling van de baby.
- Afwijkingen aan het centraal zenuwstelsel.
- Gezichtsafwijkingen en andere misvormingen.
- Meer kans op infecties tijdens de zwangerschap.
- Het loslaten van de placenta.
- Bloedarmoede.
- Ondervoeding.
Wees eerlijk!
De kans is groot dat je je schaamt voor je verslaving. Je hebt de verslaving waarschijnlijk lang verborgen kunnen houden voor familie en vrienden. Echter kom je door je zwangerschap in aanraking met andere hulpverleners zoals een verloskundige. Het helpt om direct eerlijk te zijn. Neem de verloskundige in vertrouwen. Zij kan je helpen door je door te verwijzen naar de juiste personen. Het is belangrijk zo vroeg mogelijk tijdens je zwangerschap eerlijk te zijn over je verslaving. Des te groter is de kans om te stoppen.
Begeleiding tijdens de zwangerschap bij een verslaving
Waarschijnlijk zal de verloskundige je doorsturen naar iemand die je professioneel kan begeleiden. Tijdens deze begeleiding staat de gezondheid van de baby voorop. Waarschijnlijk word je door je verloskundige doorverwezen naar de gynaecoloog in het ziekenhuis. Hierdoor kom je onder medisch toezicht te staan. De zwangerschapscontroles zullen dan ook plaatsvinden in het ziekenhuis. Ook wordt de hulp van een medisch maatschappelijk werker ingeschakeld. Die persoon zal je tijdens de zwangerschap en in de kraamperiode begeleiden.
De bevalling vindt in het ziekenhuis plaats. Zodat medische ondersteuning direct aanwezig is. Meestal heeft een baby van een verslaafde moeder opstartproblemen na de bevalling. In het ziekenhuis is alles aanwezig om de start van de baby zo goed mogelijk te laten verlopen.
Verslaving & Leefstijl
Gezond zwanger zijn heeft alles te maken met een gezonde leefstijl. Meestal wordt je leefstijl vertroebeld door het gebruik van verslavende middelen. Wanneer je onder invloed bent, kun je vaak geen verstandige keuzes maken. Hiernaast zorgt een verslaving voor stress, geldproblemen en spanningen in je relatie of de relatie met vrienden en familie. Daarom zijn de risico’s voor de baby niet alleen afhankelijk van het daadwerkelijke gebruik van verslavende middelen maar ook van de omstandigheden. Als de omstandigheden instabiel zijn, heeft dit een ongunstig effect op de baby.
Soorten drugs
Als je verslaafd bent aan drugs, dan is dit meestal aan een mix van verschillende verslavende middelen. Dit komt omdat de ene drugs juist oppeppend (energizers) werkt en de andere drugs versuffend (tranquillizers). Meestal heb je een mix van beide nodig om te kunnen blijven functioneren. Hierin zit natuurlijk een enorm gevaar voor de baby die al deze verschillende soorten drugs ook binnenkrijgt. Dit komt omdat de drugs direct bij de baby terecht komen. Normaal zorgt de placenta ervoor dat schadelijke stoffen niet bij de baby komen. Drugs gaat echter door de bloed-hersenbarrière heen en komen wel direct bij de baby terecht. Daarom zetten we hieronder uiteen wat de verschillende soorten drugs met de baby doen.
Cannabis
Cannabis wordt meestal gerookt. Hierdoor komen de schadelijke gevolgen van tabaksrook bovenop de risico’s door het gebruik van cannabis. Cannabis zorgt voor problemen voor, tijdens en na de zwangerschap. Hieronder lees je puntsgewijs wat deze problemen zijn.
- Zaadproductie – door het gebruik van cannabis worden er minder zaadcellen aangemaakt en de zaadcellen die aangemaakt worden, zijn van minder goede kwaliteit
- Menstruatiecyclus – de menstruatiecyclus wordt beïnvloed waardoor het lastiger kan zijn om zwanger te worden
- Innesteling – De kans is kleiner dat het innestelen van het embryo in de baarmoeder goed gaat
- Groeiachterstand – Baby’s worden meestal geboren met een lager geboortegewicht. Ook kan de hoofdomtrek kleiner zijn
- Ontwikkelingsproblemen – kinderen hebben tijdens de jeugd vaker problemen met concentratie, angst, ADHD, ingewikkelde taken en zijn impulsiever.
- Lichamelijke problemen – Kinderen hebben meer kans op overgewicht
Energizers
Cocaïne, XTC en speed zorgen ervoor dat je minder slaap en honger hebt. Deze drugs noem je daarom ook wel energizers. Je krijgt er een opgepept gevoel van. Naast de risico’s die deze drugs voor jou hebben, zijn ze ook ontzettend schadelijk voor de baby.
- Weinig slaap en honger – Doordat je minder slaap en honger hebt, kun je uitgeput raken en gewicht verliezen. Hierdoor kun je minder makkelijk zwanger worden
- Hoge hartslag en bloeddruk – Energizers zorgen voor een hogere hartslag en hogere bloeddruk. Dit voelt je baby ook en dit kan zelfs een hersenbloeding bij de baby veroorzaken. Ook is de kans op een miskraam, vroeggeboorte of het loslaten van de placenta groter
- Lichamelijke afwijkingen – de kans is groter dat de baby geboren wordt met afwijkingen aan ledematen of organen. Dit komt omdat tijdens druggebruik de zuurstoftoevoer naar de baby afneemt.
- Zenuwstelsel – met name cocaïne staat erom bekend dat het het zenuwstelsel aantast. Dit kan leiden tot een groeiachterstand en hersenbeschadiging bij de baby.
Tranquillizers
GHB en alcohol zorgen er juist voor dat je suffer wordt. Vaak hebben mensen met een verslaving aan energizers deze tranquillizers nodig om te kunnen blijven functioneren. Vice versa geldt ook dat mensen die verslaafd zijn aan GHB of alcohol, vaak energizers gebruiken. GHB is een betrekkelijk nieuwe drugs waardoor er nog weinig tot geen onderzoek gedaan is naar de gevolgen op de zwangerschap en voor het ongeboren kind. Wel wordt er gedacht dat GHB tot dezelfde effecten kan leiden als het gebruik van alcohol.
- Foetaal-alcoholsyndroom (FAS) – Dit syndroom leidt tot een lager geboortegewicht, groeiachterstand, afwijkingen in het gezicht en een beschadiging van de hersenen.
- Miskraam of doodgeboorte – De kans is een stuk groter dat je een miskraam krijgt of dat de baby dood geboren wordt bij gebruik van alcohol of GHB tijdens de zwangerschap.
- Vroeggeboorte – De zwangerschapsduur is vaak een stuk korter met alle risico’s van dien.
Bronnen: Drugsinfo, Trimbos Instituut, Jellinek, VVN, Brijder Stichting,