Jullie hebben een kinderwens, maar helaas gaat het zwanger worden niet vanzelf. Gelukkig zijn er in Nederland een aantal mogelijkheden waarop je de natuur een handje kunt helpen. De kans op een zwangerschap is hierdoor aanzienlijk groter. Eén van de mogelijkheden is IUI. In dit artikel gaan we in op deze vruchtbaarheidsbehandeling zodat je weet wat je kunt verwachten als jij en je partner kiezen voor een IUI-behandeling.
Wat is IUI?
IUI is een afkorting en staat voor intra-uteriene inseminatie. De bevruchting vindt, net als bij een natuurlijke inseminatie, gewoon in het lichaam plaats. Alleen nu wordt het sperma eerst bewerkt zodat alleen de goede zaadcellen overblijven. Deze zaadcellen worden vervolgens direct in de baarmoeder geplaatst door een arts of verpleegkundige. Deze behandeling kan in je eigen natuurlijke cyclus plaatsvinden maar ook met behulp van hormonen. Hieronder leggen we de verschillen voor je uit.
Gestimuleerde IUI
Bij een gestimuleerde IUI-behandeling krijg je hormonen van tevoren. Dit FSH-hormoon zorgt ervoor dat je meer eiblaasjes aanmaakt. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn wanneer je zelf helemaal geen eisprong hebt, of om de kans op een bevruchting te vergroten. Het doel van gestimuleerde IUI is om meer eicellen te laten groeien. Hierdoor is de kans op een meerling wel groter.
Natuurlijke cyclus
Het verschil met een gestimuleerde IUI is dat je geen extra hormonen toegediend krijgt om zo meer eiblaasjes te laten groeien. Wel krijg je twee dagen voor de inseminatie een injectie met hormonen waardoor de eisprong opgewekt wordt. Zo weten ze in het ziekenhuis precies wanneer de inseminatie plaats moet vinden. Een echo laat zien hoe snel de eiblaasjes groeien. Deze echo gebeurd zowel bij een natuurlijke als gestimuleerde IUI.
Hoe gaat een IUI-behandeling?
Wanneer het moment goed is voor inseminatie van de zaadcellen, is het natuurlijk belangrijk dat deze zaadcellen aanwezig zijn. Als je vlak bij het ziekenhuis woont, is het mogelijk om thuis het sperma te produceren. Vervolgens rijd je snel naar het ziekenhuis om het sperma af te geven. Het is ook mogelijk om in het ziekenhuis het sperma te produceren. Nadat het sperma afgegeven is, zullen de laboranten het sperma bewerken. Alleen de goede, beweeglijke zaadcellen worden behouden. Er zijn verschillende factoren die de kwaliteit van het sperma kunnen beïnvloeden. Denk hierbij aan roken, alcohol, een lange onthoudingsperiode (meer dan zeven dagen) of hoge koorts of griep.
De inseminatie is een poliklinische ingreep en is niet pijnlijk. Je hoeft niet te blijven slapen en je staat in principe zo weer buiten. Net als bij het maken van een uitstrijkje, neem je plaats in een gynaecologische stoel. Met een eendenbek maakt de gynaecoloog ruimte. Vervolgens spuit hij via een dun slangetje het sperma in de baarmoeder. Zodra dit gebeurd is, mag je meteen naar huis.
Wanneer weet je of een IUI-behandeling werkt?
Na de inseminatie is het afwachten of de bevruchting ook daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Als je niet ongesteld wordt, mag je na 16 dagen een zwangerschapstest doen.
Waarom IUI?
Je zult door de huisarts worden doorverwezen naar de fertiliteitsafdeling van het ziekenhuis als het jullie niet lukt om binnen een jaar op een natuurlijke manier zwanger te worden. Een IUI-traject kan om de volgende redenen gestart worden:
- Geen duidelijke oorzaak – Het is niet duidelijk waarom jullie niet zwanger worden en er is minder dan 30 procent kans dat jullie binnen een jaar zwanger worden
- Slechte kwaliteit sperma – Er zijn te weinig goede zaadcellen aanwezig. De zaadcellen zijn niet in staat om de hele weg naar de eileider af te leggen.
- Cervixslijm – Dit is het baarmoederhalsslijm. Wanneer de zaadcellen niet goed doorgelaten worden, is IUI een goede oplossing omdat het sperma dan al voorbij het baarmoederhalsslijm ingespoten wordt.
Wat is de kans op een zwangerschap?
De kans op een zwangerschap met een IUI-behandeling is net zo groot als wanneer een gezond stel natuurlijk zwanger probeert te worden. Dit is ongeveer 10% per cyclus. Wanneer je moeite hebt om zwanger te worden, vergroot IUI natuurlijk wel de kans ten opzichte van een natuurlijke bevruchting. Er zijn meerdere factoren afhankelijk van de slagingskans van IUI. Zo speelt leeftijd een belangrijke rol. Voor vrouwen boven de 38 jaar neemt de kans om zwanger te worden snel af. Natuurlijk zijn de redenen waarom gestart is met een IUI-behandeling ook van invloed op de kans om zwanger te worden.
Tips na inseminatie
Blijven liggen na de inseminatie heeft geen invloed op de slagingskans van een IUI-behandeling. Veel mensen denken nog steeds dat een kwartier blijven liggen, de kans op een bevruchting vergroot. Uit meerdere studies is gebleken dat dit niet zo is. Zaadcellen moeten 12 tot 17 centimeter afleggen om bij de baarmoedermond te komen. Hier hebben ze echter maar vijf minuten voor nodig. Eenmaal in de baarmoeder kunnen zaadcellen wel 48 tot 72 uur blijven leven en dus een eicel bevruchten. Echt tips na de inseminatie zijn er dus niet. Natuurlijk gelden er wel algemene tips die de vruchtbaarheid verhogen. Hierbij moet je denken aan je eigen algehele gezondheid. Roken en alcohol hebben een nadelig effect op de vruchtbaarheid, net als een ongezond voedingspatroon.
Seks na een IUI-behandeling
Na een IUI-behandeling mag je gewoon seks hebben. Sterker nog, het kan het transport van de zaadcellen zelfs bevorderen. Het vrouwelijk orgasme zorgt er namelijk juist voor dat het spermatransport wordt bevorderd. In de eerste helft van je cyclus gaat de beweging in de richting van de eicel. In de tweede helft van je cyclus gaat de beweging richting de baarmoeder. Deze beweging noem je de peristaltische beweging die plaatsvindt tijdens het vrouwelijk orgasme.
Wat zijn de nadelen?
Voordat je in een IUI-traject stapt, is het goed om te weten dat er ook nadelen kleven aan een behandeling. Soms wegen de nadelen niet op tegen de voordelen en is een IUI-behandeling voor jullie de beste kans op een zwangerschap. Bespreek dit goed met je behandelend arts en mensen uit je omgeving.
- De slagingskans is niet hoger dan met een natuurlijke bevruchting – Er wordt vaak gedacht dat IUI de kans op een zwangerschap vergroot. Maar dit is lang niet bij iedereen het geval. Je moet aan een aantal voorwaarden voldoen om in aanmerking te komen voor deze vruchtbaarheidsbehandeling. Laat jezelf daarom goed voorlichten zodat je geen valse hoop krijgt
- Kans op een meerling is groter – Bij gestimuleerde IUI is de kans op een twee- of drieling zeker hoger dan bij een natuurlijke bevruchting. Misschien is dit voor jullie juist de reden om te kiezen voor deze behandeling. Bedenk echter goed wat de impact is van een meerling op jullie gezin. Hier kun je van tevoren natuurlijk veel informatie over inwinnen.
- Een behandeling is niet altijd mogelijk – Zoals eerder gezegd moeten zowel jij als je partner aan een aantal voorwaarden voldoen om een IUI-behandeling te ondergaan. Zo moet het sperma van voldoende kwaliteit zijn en moet de vrouw een enigszins regelmatige cyclus hebben. Hiernaast is het belangrijk dat de eileiders vrij toegankelijk zijn.
- Ovarium Hyperstimulatie Syndroom – Bij een gestimuleerde IUI-behandeling bestaat de kans op het ovarium hyperstimulatie syndroom. Hierbij groeien de eierstokken te erg en de bloedvaten laten teveel vocht door. Meestal wordt het syndroom snel herkent en stopt het ook als gestopt wordt met de hormoonbehandeling.
Wat zijn de kosten?
In Nederland worden de kosten van een IUI-behandeling tot je 43e levensjaar vergoed door de zorgverzekering. Wel betaal je je eigen risico en moet je soms bijbetalen voor sommige medicijnen. Laat je van tevoren goed informeren over het kostenplaatje in jullie situatie.
Bronnen: Nietvanzelfzwanger.nl, Freya, UMC Utrecht, Snel zwanger worden
