Acupunctuur tijdens de zwangerschap

Hoera, je bent zwanger! Eindelijk is het zover. Helaas kan het zijn dat je lichaam daar anders over denkt en voel je je misschien in het eerste trimester niet zo fijn. Niet alleen je lichaam veranderd, maar ook hormonaal en psychisch gebeurd er van alles. Soms helpt een simpele oplossing zoals gemberthee tegen misselijkheid. Maar als dat niet helpt of je hebt andere klachten dan kan acupunctuur jou helpen om weer in balans te komen. In dit artikel lees je wat acupunctuur is, hoe dit jou kan helpen tijdens en na de zwangerschap, bij welke klachten je dit in kan zetten, wat het kost en waar je een goede acupuncturist kan vinden bij jou in de buurt.

Wat is acupunctuur?

Acupunctuur is onderdeel van de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG). Bij deze vorm van geneeskunde worden klachten vanuit een holistische kijk benadert. Dat betekend dat de mens als één geheel wordt gezien. Lichaam, geest, gevoelens en gedachtes. Alles is energie en is met elkaar verbonden. Ook jouw omgeving, je leefpatroon en je sociale leven horen hier bij. Als jij tijdens de zwangerschap jouw energiebalans wil herstellen, dan kan acupunctuur jou hierbij helpen.

Hoe werkt acupunctuur?

De energie in je lichaam wordt verspreidt door meridianen die in jouw lichaam aanwezig zijn. Je kan dit zien als een netwerk van allerlei energiekanaaltjes. De meridianen staan in verbinding met jouw weefsels en organen. Als je blokkades in dit systeem hebt, dan kan je je voorstellen dat de energie niet vrij kan stromen en jij dus klachten kan ervaren. Door kleine acupunctuurnaaldjes op verschillende plekken in jouw lichaam te prikken kunnen deze blokkades worden opgeheven. Ook kan een teveel aan energie worden geremd, zodat de energie weer vrij kan stromen door jouw lichaam en je klachten minder worden of zelfs helemaal verdwijnen. 

Wat kan je verwachten van een behandeling?

De acupuncturist voelt aan jouw pols en bekijkt jouw tong. Hij brengt jouw leefstijl in kaart, jouw fase van de zwangerschap en luistert naar jouw verhaal en klachten. Aan de hand daarvan bepaald hij welke behandeling voor jou geschikt is en op welke plekken hij de naaldjes moet gaan plaatsen. In iedere fase van de zwangerschap staat een ander orgaan centraal in de TCG. Dit neemt hij ook mee tijdens de behandeling. Voor jouw ongeboren kindje en jou is de behandeling niet schadelijk. Met andere woorden: baat het niet, dan schaadt het niet. Hoeveel behandelingen je nodig hebt hangt af van jouw situatie.

De naaldjes die gebruikt worden tijdens een behandeling zijn heel dun, waardoor je vaak maar een klein, licht prikje voelt als er een naaldje wordt geplaatst. In je lichaam kan je tintelingen ervaren als de naald een meridiaan bereikt. Meestal worden er zo’n 10 naaldjes geplaatst, maar dat is natuurlijk afhankelijk van jouw situatie. Zodra alle naaldjes zijn gezet blijf je 15 tot 30 minuten liggen. De naaldjes voel je dan vaak niet eens meer. Het kan zijn dat je huid op de plek waar het naaldje zat iets rood is of dat er een kleine bloeduitstorting ontstaat. Verder geeft een behandeling geen bijwerkingen.

Acupunctuur tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap kan je allerlei klachten ervaren. In elke trimester dienen zich andere klachten aan. Sommig klachten verdwijnen vanzelf, voor andere klachten kan je medicatie krijgen. Helaas zijn die niet allemaal geschikt als je zwanger bent. Ook kan het zijn dat je liever geen medicijnen wilt slikken. Dan kan het fijn zijn om een alternatieve weg in te slaan, zodat je de medicatie kan laten staan en je wel van je klachten af komt. Acupunctuur kan zo’n route zijn.

Bij welke klachten kan je acupunctuur inzetten tijdens de zwangerschap?

Acupunctuur werkt heel breed en kan voor allerlei klachten worden ingezet. Ook als je niet zwanger bent trouwens. Als je last hebt van de volgende klachten tijdens je zwangerschap kan je erover nadenken om acupunctuur in te zetten:

• misselijkheid
• hoofdpijn
• pijn in de onderrug
• moe
• zwangerschapsjeuk
• slaapproblemen
• harde buiken
• rusteloze benen (restless legs)
• hoge bloeddruk
• maagklachten
• aambeien
• obstipatie
• een miskraam in het verleden of een dreigende miskraam
• angst of depressie

Behandeling op ochtendmisselijkheid staat op nummer 1. Logisch ook, aangezien je maag flink in de verdrukking komt door je steeds groter wordende baarmoeder. Niet voor niks is dit ook de meest voorkomende zwangerschapsklacht in het eerste trimester. 

In bovenstaande lijst staan de meest voorkomende klachten waarvoor zwangere vrouwen een behandeling bij een acupuncturist ondergaan. In de westerse geneeskunde bestaan hier namelijk (bijna) geen behandelingen voor. Ook als je andere klachten hebt kan een behandeling jou wellicht helpen. Zeker als je medicatie niet wilt of kan gebruiken vanwege je zwangerschap. Daarover kan je natuurlijk het beste overleggen met je verloskundige en de acupuncturist. 

Wat als zwanger worden niet vanzelf gaat?

Acupunctuur kan ook helpen als je graag zwanger wilt worden, maar dat niet lukt. Om zwanger te worden moet je hormoonhuishouding in balans zijn. Soms kan je daarbij wat hulp gebruiken. Voor een acupunctuurbehandeling is het van belang dat je eerst je eigen menstruatiecyclus in kaart brengt. Als je al een tijdje bezig bent om zwanger te worden, dan is dat meestal al wel duidelijk. Zo niet, dan kan je daar mee beginnen. Op jouw cyclus stemt de behandelaar de behandeling af om zo jouw vruchtbaarheid te bevorderen. Ook als je al bezig bent met een vruchtbaarheidsbehandeling, zoals IVF, kan een behandeling jou ondersteunen en de kans op een zwangerschap vergroten.

Acupunctuur ter voorbereiding op de bevalling

Soms ben je er zelf al helemaal aan toe om te bevallen, maar laat het kindje nog even op zich wachten. Om je lichaam een klein handje te helpen kan je jezelf laten behandelen om zo de bevalling op een natuurlijke manier op gang te brengen. Uiteindelijk bepalen je kindje en je lichaam wanneer zij klaar zijn voor de bevalling. Een behandeling geeft geen bijwerkingen voor jou of je baby. Je kan het dus zonder gevaar ondergaan.

Vanaf week 36 kan een behandeling jouw helpen bij de naderende bevalling. Je krijgt hierdoor meer ontspanning en meer energie. Beiden kan je goed gebruiken tijdens de bevalling. Ook is de kans groter dat je voor de 42 weken zwangerschap bent bevallen. Daarnaast kan je een behandeling inplannen als:

• je bang bent voor de bevalling, voor wat extra ontspanning.
• als je al 42 weken zwanger bent of als je vliezen zijn gebroken en je nog geen of onregelmatig weeën hebt om zodoende de bevalling op gang te brengen. 
• je makkelijker en dieper wilt kunnen ademen tijdens de bevalling
• je minder vermoeid uit de bevalling wilt komen

Zorg ervoor dat je op tijd een afspraak inplant met een behandelaar. Vaak kun je niet dezelfde week al terecht. Op deze manier kan je dan toch op tijd starten met de behandelingen. 

Acupunctuur bij een stuitligging

Bij 3% van de zwangere vrouwen komt een stuitligging voor. In plaats van het hoofdje liggen dan de billetjes van je baby in de richting van het bekken. Vaak treden er complicaties op als je toch gaat bevallen met een stuitligging. Vaak worden deze kindjes daarom met een keizersnede gehaald. Als de baby in een stuit ligt kunnen jij en de verloskundige proberen om je kleintje te laten draaien. Als jullie alles uit de kast hebben getrokken en draaien lukt niet, dan kan je vanaf week 34 acupunctuur inzetten om je kindje alsnog te laten draaien. Onderzoek heeft uitgewezen dat de kans dat dit lukt 25-50% is. Het kan zijn dat er meerdere behandelingen nodig zijn. Dit wordt altijd met jou overlegd.

Acupunctuur tijdens de bevalling

Ook tijdens de bevalling kan acupunctuur worden ingezet. Naast ontspanning kan het je lichaam helpen om zich klaar te maken voor de bevalling. Verder kan het ingezet worden voor het toevoegen van energie en ontspanning om:

• de bevalling in te leiden,
• de baarmoedermond rijp te maken, 
• de ontsluiting soepeler te laten verlopen, 
• de bevallingstijd in te korten,
• de bevalling minder pijnlijk te laten verlopen,
• meer weeënactiviteit te creëren,
• angst, vermoeidheid en spanning te verminderen tijdens de bevalling.

Acupunctuur na de bevalling

Ook na de bevalling kan je veel baat hebben bij een behandeling door een acupuncturist. Je lichaam heeft net een marathon afgelegd tijdens de bevalling en is nog volop bezig met het herstel. Daarnaast ben jij al weer druk in de weer met jullie pasgeboren kleintje. Een extra steuntje in de rug kan dan heel erg fijn en helpend zijn. Als je bent bevallen middels een keizersnede kan een behandeling ook helpen bij de wondgenezing. Daarnaast kan je dit inzetten als:

• je problemen ervaart met de borstvoeding, 
• je last hebt van een postnatale depressie,
• je heel erg vermoeid bent en je zelf er niet bovenop komt.

Wat kost een behandeling?

Prijzen voor een behandeling verschillen natuurlijk per behandelaar. Gemiddeld genomen kost een behandeling tussen de €50,- en €90,- per keer. De actuele tarieven vind je meestal op de website van de praktijk. En anders kan je even bellen om te informeren naar de tarieven.

Vergoeding zorgverzekering

In veel gevallen vergoed de zorgverzekeraar een behandeling geheel of gedeeltelijk. Meestal wordt het vergoed vanuit jouw aanvullende verzekering als de praktijk is aangesloten bij een beroepsvereniging. Check de voorwaarden van je eigen zorgverzekeraar, zodat je zeker weet welke kosten je zelf gaat maken.

Waar vind je een goede acupuncturist?

Via internet kan je in jouw omgeving vaak wel een geschikte acupuncturist vinden. Zorg er voor dat je er één kiest die gespecialiseerd is in zwangerschappen en vruchtbaarheid. Meestal kan je verloskundige of huisarts je ook wel doorverwijzen naar een geschikte behandelaar. Belangrijk voor vergoedingen door je zorgverzekeraar is dat de behandelaar is aangesloten bij een beroepsvereniging, zoals bij de NVA (Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur) of de NAAV (Nederlandse Artsen Acupunctuur Vereniging).

Bronnen: acupuncturist, mundovroedvrouwen, acupunctuur