Een geboorteplan is een overzichtelijk document waarin je als zwangere vastlegt wat jouw wensen zijn en wat voor jou belangrijk is tijdens en rondom de bevalling. Denk aan de houding waarin je wilt bevallen, wel of geen borstvoeding, pijnstilling… Lees verder over waarom een geboorteplan en wat er zoal in moet staan. Onderaan de pagina vind je ook een te downloaden voorbeeld geboorteplan.
Doel en nut van het geboorteplan
Natuurlijk is een geboorte voor een groot deel een medische gebeuren waarbij de zorgverleners hun werk doen zoals zij daarvoor zijn opgeleid, maar er is ook zeker ruimte voor eigen inbreng en keuzes. Zoals vroeger, toen een bevalling (en zeker de eerste keer) een vrouw gewoon overkwam hoeft het allemaal niet meer te gaan. Wanneer men vooraf weet wat jouw wensen zijn kan daar zoveel mogelijk rekening mee gehouden worden als het moment daar is. Ook als je dan zelf misschien niet goed kunt vertellen wat je wilt. Jij kunt je zelf juist bij de bevalling beter ontspannen als je in een eerder stadium besproken hebt wat er wel of niet kan gebeuren en wat daarin jouw voorkeuren zijn.
Het geboorteplan is deels een hulpmiddel om alvast samen na te gaan denken over beslissingen die je wellicht later bij de bevalling moet nemen. Maar het is vooral ook handig in de communicatie tussen jou en verloskundige en andere hulpverleners om vooraf verwachtingen, wensen of misschien angsten te bespreken. De verloskundige kan in een vroeg stadium uitleg geven over de mogelijkheden en alternatieven.
Het geboorteplan is niet bindend
Het geboorteplan is een document waar je in schrijft wat je verwachtingen en wensen zijn. Natuurlijk kan een geboorteplan tijdens de zwangerschap zo vaak worden bijgesteld als je wilt en staat het ook tijdens de bevalling niet vast. Mocht je je toch bedenken over bijvoorbeeld de manier van bevallen of over pijnstilling, of verloopt de bevalling wat moeizamer dan gehoopt en is het vanuit medisch oogpunt nodig andere beslissingen te nemen dan gebeurt dat natuurlijk gewoon. Je kunt bijvoorbeeld in eerste instantie wel thuis in bad willen bevallen, maar als er complicaties optreden zul je toch naar het ziekenhuis moeten.
Geboorteplan, hoe ziet dat er uit?
Een geboorteplan bestaat uit één of hooguit twee A4 bladzijden. Het is kort, maar vooral overzichtelijk. Kopjes, korte regels. Het moet snel gelezen kunnen worden.
Denk bijvoorbeeld aan:
- Waar, op welke plek je het liefst wil bevallen. Kies je indien mogelijk voor een thuisbevalling of ga je liever poliklinisch bevallen in het ziekenhuis?
- In welke houding denk je de ontsluitingsweeën en persweeën op te gaan vangen
- Waar en in welke houding wil je uiteindelijk bevallen?
- Wil je pijnstilling, en zo ja, welke methode
- Stel dat het nodig is, wat wil je bij speciale ingrepen als inknippen, kunstverlossing, keizersnede? (Denk dan bijvoorbeeld aan de vraag: gaat je partner met de baby mee of met jou, als er gekozen moet worden na een keizersnede bijvoorbeeld?)
- Wil je je baby zelf aanpakken?
- Wie knipt de navelstreng door
- Wie mogen er bij de bevalling zijn?
- Wensen indien het kind niet bij je mag zijn om medische redenen?
- Ga je borstvoeding of flesvoeding geven?
Voorbeeld van een geboorteplan
De vereniging van verloskundigen heeft een voorbeeld geboorteplan opgesteld.
Download het geboorteplan (2 pagina’s), print het uit en vul het in. Of gebruik het als voorbeeld voor je eigen document.