Roken tijdens de zwangerschap

Roken is tijdens de zwangerschap geen goed idee. Toch kan het voor sommige vrouwen knap lastig zijn om hun verslaving te beëindigen. De risico’s voor de baby zijn echter niet gering. In dit artikel beschrijven we deze risico’s en leggen we uit waarom het zo’n groot risico vormt tijdens de zwangerschap. We hopen dat dit artikel je zal helpen om die sigaret toch te laten liggen. 

De tien grootste risico’s

Het is goed om te weten wat precies de risico’s zijn voor de baby wanneer je rookt tijdens de zwangerschap. We hebben daarom de tien grootste risico’s voor je op een rijtje gezet. Naast het risico voor de baby, zijn er voor jezelf natuurlijk ook grote gezondheidsrisico’s. Het beste is daarom om echt helemaal te stoppen met roken wanneer je zwanger wilt worden, zwanger bent en borstvoeding geeft. Veel van onderstaande risico’s zijn naar voren gekomen of bevestigd uit een grootschalig onderzoek dat gehouden is in Rotterdam. 

1. Loslaten placenta – Het loslaten van de placenta brengt grote risico’s met zich mee. In het ergste geval kan dit leiden tot het overlijden van de baby. Het hevige bloedverlies leidt meestal tot een baby die veel te vroeg of veel te klein geboren wordt. 
2. Kleinere baby – Roken zorgt ervoor dat er minder doorstroming plaatsvindt van de placenta naar de baby. Hierdoor groeit de baby minder goed en komt hij kleiner en zwakker ter wereld.
3. Aangeboren afwijkingen – Baby’s van moeders die gerookt hebben tijdens de zwangerschap hebben kans op aangeboren afwijkingen zoals een klompvoetje, een hazenlip, een verminderde longfunctie of een hartafwijking. 
4. Wiegendood – Door te roken tijdens de zwangerschap is de kans op wiegendood dubbel zo groot. 
5. Miskraam of een doodgeboren baby – Roken zorgt ervoor dat je bloedvaten vernauwen. Dit zorgt er ook voor dat zuurstof en voedingsstoffen minder goed worden uitgewisseld in de placenta waardoor er een grotere kans op een miskraam of doodgeboorte is. 
6. Buitenbaarmoederlijke zwangerschap – Sigarettenrook zorgt ervoor dat de eicel zich langzamer door de eileider verplaatst. Hierdoor wordt de kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap groter. 
7. Lange termijn – Roken tijdens de zwangerschap hoeft niet direct zichtbare problemen te geven. Deze kunnen zich later ontwikkelen. Veelvoorkomende problemen zijn oorinfecties, longproblemen, verkoudheid en obesitas. Ook hersenbeschadiging kan een gevolg zijn. Denk hierbij aan ADHD, leerproblemen en een lagere intelligentie. 
8. Vroeggeboorte – De kans op een vroeggeboorte is maar liefst 27% groter wanneer je rookt tijdens de zwangerschap. 
9. Verslaving baby – Zelfs je baby kan verslaafd raken aan de nicotine. Hierdoor is een baby een stuk onrustiger en zal meer huilen. 
10. Kankerverwekkende stoffen – In sigarettenrook zitten kankerverwekkende stoffen die via de placenta ook kankerverwekkend kunnen zijn voor de baby. 

Roken en zwanger worden

Ook als je een kinderwens hebt is het niet verstandig om te roken. Het vermindert namelijk de vruchtbaarheid behoorlijk. Als je rookt, heb je per cyclus 10% tot 40% minder kans om zwanger te raken dan iemand die niet rookt. Dit geldt overigens ook voor mannen. Je kunt het best ongeveer drie maanden voordat je zwanger probeert te worden stoppen met roken. Op deze manier kunnen alle afvalstoffen uit je lichaam raken en zijn de lichamelijke ontwenningsverschijnselen voorbij. 

Meeroken of passief roken

Wanneer je zelf niet rookt, maar wel vaak in een omgeving bent waar gerookt wordt, is de kans op risico’s voor de baby ook aanwezig. Een laag geboortegewicht, wiegendood en luchtweginfecties zijn bewezen risico’s waar je baby aan blootgesteld wordt als jij regelmatig meerookt. Dit komt doordat 85% van de sigarettenrook in de omgeving terecht komt. Hiervan adem je een deel in, als je in dezelfde ruimte verkeerd. Schadelijke stoffen als nicotine en koolmonoxide komen zo via de navelstreng in het bloed van de baby. Als je acht uur in een rokerige ruimte bent staat dit gelijk aan het zelf roken van een paar sigaretten. 

Naast meeroken, is het ook schadelijk om langere tijd in een ruimte te zijn waar gerookt is. De stoffen uit sigarettenrook dalen neer maar blijven nog wel in de ruimte aanwezig. Hierdoor kunnen ze alsnog ingeademd worden. 

5 misverstanden

Er wordt weleens gezegd dat de stress van het stoppen met roken schadelijker is voor de baby dan het roken zelf. Dit is absoluut niet waar. Er zijn nog meer misverstanden die we hieronder toelichten. 

1. De stress van het stoppen is erger voor je baby dan het roken zelf – De stress die je ervaart door te stoppen is maar van korte duur. Je baby heeft wel direct meer zuurstof en voedingsstoffen. Natuurlijk is stress niet gezond voor jezelf en de baby, maar de kans dat je de hele zwangerschap gestrest bent van het stoppen is wel heel klein. 
2. Je hoeft pas te stoppen als je zwanger bent – Zoals eerder gezegd beïnvloedt roken de vruchtbaarheid nadelig van zowel jou als je partner. Hiernaast is roken ook in de allereerste weken van de zwangerschap al schadelijk.
3. Een kleine baby betekent een makkelijke bevalling – Als je tijdens de zwangerschap rookt is de kans op een baby met een lager geboortegewicht aanzienlijk groter. Dit heeft echter absoluut geen gunstig effect op de geboorte. Vaak geeft een laag geboortegewicht juist complicaties bij de geboorte omdat de baby zwakker is.
4. De rook komt niet bij de baby – Dat klopt, maar de schadelijke stoffen uit de rook wel! Via de stoffen in jouw bloed komen deze bij de baby terecht. 
5. Maar mijn buurvrouw die rookt, heeft ook een gezond kind gekregen – Een baby kan op het eerste gezicht gezond lijken, maar problemen zoals obesitas, ADHD of longproblemen ontstaan vaak later. 

Roken na de zwangerschap

Ook wanneer je bevallen bent is het niet verstandig om te roken. Als je borstvoeding geeft, vermindert de hoeveelheid melk door roken en smaakt deze bovendien minder lekker. Hierdoor kunnen baby’s misselijk worden, last krijgen van darmkrampjes en diarree hebben. Baby’s van rokende moeders zijn hierdoor vaak meer huilerig. Meeroken is voor een baby net zo schadelijk als voor een volwassen persoon. Roken in het bijzijn van je baby moet je dus altijd voorkomen. Het vergroot de kans op wiegendood, ernstige vormen van kanker zoals leukemie en hersentumoren. Hiernaast hebben baby’s van rokende ouders vaker last van luchtwegproblemen. 

Bronnen: Rijksoverheid, Rokeninfo, Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde, Trimbos Instituut