Je bent zwanger, de meeste zwangere vrouwen zorgen dan extra goed voor zichzelf. Je probeert gezond te eten, te sporten, je neemt aanvullende vitamines en voldoende rust. Voor je eigen gezondheid, maar ook voor die van je ongeboren kindje. Aanvullend hierop is het belangrijk om tijdens je zwangerschap extra goed voor je gebit te zorgen. Hierdoor voorkom je (mond)problemen tijdens en na de zwangerschap. Blijf tijdens je zwangerschap gewoon naar de tandarts en mondhygiëniste gaan. De mondhygiënist is specialist op het gebied van tandvleesontstekingen, herkent en behandelt, maar geeft ook tips en adviezen over het verzorgen van je gebit tijdens je zwangerschap en het voorkomen van mondproblemen.
Meer kans op tandvleesontstekingen door zwangerschap
Juist tijdens je zwangerschap heb je meer kans op het krijgen van tandvleesontstekingen. Dit komt door een verhoogde hormoonspiegel, hierdoor kan je tandvlees overgevoelig reageren op tandplak en dit vergroot weer de kans op het ontstaan van een tandvleesontsteking. Bij één of meerdere van onderstaande symptomen moet je extra alert zijn en is het verstandig om advies aan een mondhygiëniste te vragen;
- bloedend tandvlees bij het poetsen of eten;
- opgezwollen tandvlees;
- het loszitten van tanden of kiezen;
- terugtrekkend tandvlees;
- het tandvlees is roder van kleur;
- een vieze smaak of een slechte adem.
Ontstoken tandvlees bij een zwangerschap wordt ‘zwangerschapsgingivitis’ genoemd. Voor jou als zwangere is dit vaak moeilijk te herkennen, laat daarom je mondhygiëniste regelmatig een tandvlees controle doen.
Uit onderzoek is gebleken dat zwangere vrouwen met parodontitis (een vergevorderde tandvleesontsteking waarbij ook het kaakbot is aangetast) een grotere kans hebben op een vroeggeboorte dan vrouwen zonder parodontitis, ook de kans op een laaggeboorte gewicht wordt door parodontitis groter.
Wanneer je een zwangerschapswens hebt is het verstandig om al een bezoekje aan een mondhygiënist te brengen. Laat ook tijdens de zwangerschap regelmatig je gebit controleren. Mocht de tandvleesontsteking (gingivitis of parodontitis) ontstaan tijdens de zwangerschap dan is het belangrijk deze direct te laten behandelen.
Röntgenfoto’s tijdens de zwangerschap
Heb je last van ontstoken tandvlees, kiespijn, pijnlijke tanden of andere problemen aan je gebit tijdens de zwangerschap? Dan kan er voor worden gekozen om een röntgenfoto te laten maken. De tandarts zal er rekening mee houden dat je zwanger bent en zal kiezen voor de laagste stralingsdosis. Nu is de stralingsdosis bij het maken van een orale röntgenfoto’s van het gebit, sowieso al vrij laag. Je kunt dus gewoon een foto laten maken tijdens je zwangerschap, mocht dit nodig zijn. Maar voorkomen is beter dan genezen!
Verdoving en zwangerschap
Moet je tijdens je zwangerschap een behandeling aan je gebit ondergaan bij de tandarts die mogelijk pijnlijk gaat zijn. Dan kun je zelf de afweging maken of je wel of niet lokaal verdoofd wil worden. Een lokale verdoving is in principe niet schadelijk. De verdoving die gebruikt wordt kan de placenta passeren, maar de hoeveelheid die de placenta zal bereiken is zeer gering.
Zie je als een berg op tegen de behandeling, heb je een lage pijngrens of wordt een verdoving sterk aangeraden door de tandarts. Kies dan gerust voor die lokale verdoving. Zenuwen en pijn zorgen er namelijk voor dat je lichaam adrenaline gaat aanmaken, in een grotere hoeveelheid dan dat een verdoving bevat. En teveel stress en adrenaline is niet goed voor de baby.
Tips voor een gezonde mond tijdens de zwangerschap
Tijdens je zwangerschap zie je vaak dat je eetpatroon veranderd, je hebt meer eetmomenten of bent wellicht meer gaan snoepen, dit vergroot de kans op gaatjes. Veel vrouwen hebben daarnaast ook last van zwangerschapsmisselijkheid, wat gepaard kan gaan met overgeven. Overgeven kan het glazuur van je tanden aantasten. Waarschijnlijk ben je geneigd om gelijk je tanden te poetsen om de vieze smaak in je mond weg te krijgen. Het is beter om hier even mee te wachten. Maagzuur tast het tandglazuur aan. Door direct te gaan poetsen, vergroot je de kans dat je glazuur wegpoetst, beter is het om je mond met water of een fluoride spoelmiddel te spoelen. Wil je toch graag even je tanden poetsen, doe dit dan pas na 30 minuten.
Zelf kan je je gebit het beste verzorgen door;
- Zorgvuldig te poetsen, tweemaal per dag, bij voorkeur met een elektrische borstel en met een fluoride houdende tandpasta.
- Niet te snel na het eten te poetsen. Laat er minstens een uur tussen zitten. Door de schurende werking van een tandenborstel, schuur je zwak tandglazuur juist weg.
- De ruimten tussen de tanden en kiezen goed schoon te houden met ragers, tandenstokers en/of flosdraad. Je mondhygiënist kan je tips geven en laten zien hoe je een tandenstoker, rager of flosdraad op de juiste manier gebruikt. Omdat niet alle tanden even ver uit elkaar staan, kan het soms nodig zijn de verschillende methoden te combineren.
- Het aantal eet-en drinkmomenten te beperken tot maximaal 7 per dag. Gebruik daarnaast niet te vaak zoetigheid en dranken waar suiker in zit.
Zorg na je zwangerschap ook goed voor je mond
Na de geboorte van de baby, zal je ritme heel anders zijn dan je gewend was. Vooral in de eerste 4 tot 6 maanden. Hierdoor zal je eetpatroon veranderen, zeker wanneer je ook nog eens borstvoeding geeft. Blijf er ook na de geboorte goed opletten dat je niet meer dan 7 eetmomenten per dag hebt. En ook al heb je het soms hard nodig, cola, red bull, koffie met suiker et cetera zijn niet goed voor je gebit.
Naast een andere ritme, is ook je hormoonspiegel niet direct in balans. Je bent nog een aantal maanden aan het ontzwangeren. Het kan dus heel goed zijn dat je tandvlees ook na de bevalling gevoeliger is dan voor je zwangerschap. Zorg dus heel goed voor je gebit zodat je een tandvleesontsteking kan voorkomen.
Wanneer je kindje geboren is, is het belangrijk om de mondhygiënist te blijven bezoeken. Plan dus vooral de controles op tijd in en misschien is het zelfs wel verstandig een keertje extra te gaan. Zij kunnen samen met jou kijken hoe je gebit er voor staat en wat je mogelijk kunt doen om problemen te bestrijden of voorkomen.
Narcose, verdoving en borstvoeding
Moet je, terwijl je borstvoeding geeft, een behandeling ondergaan bij de tandarts waarbij verdoving of narcose te pas komt? Maak je geen zorgen, de verdoving zal nauwelijks terecht komen in de moedermelk. Na de behandeling wordt het wel aangeraden om de eerste hoeveelheid melk af te kolven en weg te gooien. Houdt daar dus rekening mee voordat je naar de tandarts gaat.
Met je kindje naar de mondhygiënist/ tandarts
Neem je kindje mee naar de mondhygiënist/ tandarts wanneer hij een jaar of twee oud is. De mondhygiënist kan je vertellen hoe je de tandjes van je kind het beste kan verzorgen en welke goede voedingsgewoonten daarbij horen, ook die zijn erg belangrijk bij de ontwikkeling van een mooi gebit van je kind. Door je kind mee te nemen naar de mondhygiënist of tandarts zal hij wennen aan de praktijk en kan hij zien wat een tandarts of mondhygiënist doet. Moet je nou zelf een ingrijpende behandeling ondergaan, laat je kindje dan thuis.
Lees hier meer: over het probleemloos poetsen van de tanden van je kind
Dit artikel is geschreven door Leslie Kroes, mede oprichter van Mondhygiënistenpraktijk Kroes & van Lochem
Bronnen: Ivorenkruis & KNMT