Tijdens de zwangerschap verandert er van alles aan je lichaam. De hormonen gieren door je lijf en je wordt steeds iets dikker en zwaarder. Je voeten krijgen het hierdoor zwaar te verduren en kunnen allerlei soorten klachten geven. Je kan last krijgen van pijnlijke voeten of oedeem, maar ook kan je meer vocht vasthouden. In dit artikel lees je alles over wat er met je voeten kan gebeuren tijdens de zwangerschap.
Welke voetklachten komen voor tijdens de zwangerschap?
Als je zwanger bent zijn de volgende klachten aan je voeten veelvoorkomend:
- Doorzakkende voetbogen, dit kan ook na de bevalling blijven.
- Tintelingen of (stekende) pijn onder de voorvoet. Dit is eigenlijk heel logisch. Je neemt toe in gewicht, je draagt het gewicht van je kleintje aan de voorkant en je bekken gaan kantelen. Hierdoor komt de meeste druk op je voorvoeten te liggen.
- Eeltvorming en likdoorns.
- Kramp in je voeten.
- Zenuwbeknelling in je voet.
- Vocht vasthouden in je enkels en voeten.
Vocht vasthouden in je voeten
Tijdens de zwangerschap kom je niet alleen aan in kilo’s vanwege je baby, de placenta en het vruchtwater, maar houd je door de hormonen ook vocht vast in je lichaam. Het verschilt natuurlijk per vrouw, maar dat kan wel 2 tot 3 kilo zijn. Twijfel je of jij vocht vasthoudt, dan kan je dat makkelijk zelf testen door met een vinger de zwelling op je voeten in te drukken. Als je vinger een korte afdruk achterlaat, dan weet je hoe laat het is.
Vooral in het laatste trimester van de zwangerschap zul je last hebben van de zwellingen. Deze zwelling wordt ook wel oedeem genoemd. Je ziet het aan je handen, voeten en/ of gezicht. Ineens zijn je enkels dikker dan normaal en zeker op warme zomerdagen kunnen je voeten nog meer opzwellen. Je schoenen passen niet meer en lopen kan zelfs pijn gaan doen. Na de bevalling zal het vocht vanzelf weer uit je lichaam verdwijnen.
Wanneer moet je naar de huisarts?
In principe kan vocht vasthouden geen kwaad, zolang je bloeddruk maar goed blijft. Zodra daar iets aan veranderd, bel dan de huisarts of je verloskundige. Dit kan namelijk een teken zijn van een zwangerschapsvergiftiging.
Tips als je vocht vast houdt in je voeten
Je kan de volgende dingen doen om de zwelling in je voeten te verminderen:
- werk – pas je houding aan als je veel staat of zit tijdens je werk. Door de zwaartekracht kan het vocht naar je voeten stromen. Als je dan te lang staat of zit worden je voeten alleen maar dikker. Als je zittend werk doet leg dan je benen hoger neer op een krukje. Sta je veel, wissel dan af met zitten. Tussendoor blijven bewegen helpt ook goed.
- verhoging – vocht vasthouden merk je als eerste in je voeten en onderbenen. Doe daarom je schoenen uit en leg je voeten wat hoger dan je heupen als je zit of in bed ligt. Leg een kussen onder je voeten of zet de bedbodem bij het voeteneind wat omhoog. Je voeten kunnen zo ontspannen en het helpt om het vocht af te drijven.
- voetenbad – geef je voeten een (ijs)koud badje, zo help je het vocht af te drijven. Zwemmen in koud water helpt hier ook goed voor.
- massage – vraag aan je partner of hij je voeten wil masseren. Ook fijn als je pijnlijke voeten hebt. Zo help je niet alleen de bloeddoorstroming op gang, maar je drijft ook het vocht in je voeten af.
- sokken – zorg er voor dat je sokken niet knellen bij je enkels.
- schoeisel – je schoenen lijken ineens te klein. Zijn je voeten gegroeid? Door het vasthouden van vocht kan het zijn dat je schoenen niet meer passen of lekker zitten. Voorkom dat je te lang doorloopt met te kleine schoenen. Nu je zwaarder wordt is het extra belangrijk om je voeten goede ondersteuning te geven. Ze hebben het even zwaar te verduren. Tijdens een warme zomer kan je ook overstappen op slippers (desnoods een maat groter), crocs of birkenstocks. Hierdoor hebben je voeten net wat meer ruimte. Zorg er in ieder geval voor dat het comfortabel zit. Je schoenen met hakken kan je het beste even laten staan tot na de bevalling.
- drink voldoende – ook als je vocht vast houdt moet je goed blijven drinken. Je houd niet ineens minder vocht vast als je minder drinkt. Het klinkt tegenstrijdig, maar juist door goed te drinken help je het vocht af te drijven. Drink tijdens je zwangerschap het liefst 2 liter vocht.
- bewegen – door goed te bewegen zorg je ervoor dat de bloedsomloop gestimuleerd wordt. Hierdoor wordt het vocht makkelijker afgedreven.
- vermijd zout en cafeïne – zout en cafeïnehoudende dranken zorgen er namelijk voor dat je (nog meer) vocht vasthoudt.
Kunnen je voeten groeien in de zwangerschap?
Tijdens de zwangerschap houd je vocht vast. Dat merk je als eerste in je benen en voeten. Hierdoor kunnen je schoenen (tijdelijk) te klein worden. Zodra je bent bevallen, trekt het vocht langzaam uit je lichaam weg en is de kans groot dat je je oude schoenen gewoon weer past. Daarnaast wijst onderzoek van de University of Iowa uit dat de grootte en vorm van je voeten inderdaad blijvend kunnen veranderen. Waarschijnlijk is dit alleen bij een eerste zwangerschap het geval. In veel gevallen zijn grotere voeten niet blijvend. Zodra je hormonen na de bevalling weer in balans zijn krijg jij je eigen voeten weer terug.
Het hormoon relaxine zorgt er tevens voor dat de banden, het bindweefsel en de pezen bij je bekken slapper worden. Zo kan je kindje er straks tijdens de bevalling makkelijker doorheen. Vanaf week 12 is de concentratie relaxine het hoogst. Helaas is dat niet plaatselijk, maar verweken alle banden, pezen en bindweefsel in je lichaam. Ook die in je voeten. Ze kunnen daardoor sneller overbelast raken. Daarnaast moeten ze ook nog eens extra gewicht dragen, waardoor je voeten platter en langer worden tijdens de zwangerschap. Als de banden en pezen als gevolg daarvan overbelast raken, dan kan dat uitlopen in een peesontsteking. Blijf jezelf en je voeten dus goed in de gaten houden gedurende je zwangerschap.
Bronnen: voedingscentrum, deverloskundige, voetenbeweging