Als je zwanger bent wil je er eigenlijk helemaal niet aan denken, een miskraam. Sinds de positieve zwangerschapstest droom jij waarschijnlijk al over de inrichting van de babykamer en wat je straks allemaal met je kindje wil gaan doen als hij groot is. De kans op een miskraam is helaas wel aanwezig. In dit artikel leggen we jou uit wat een miskraam is, wat je in zo’n situatie kan doen en hoe je hiervan herstelt.
Wat is een miskraam?
Je verliest het vruchtje in een vroegtijdig stadium (tot 20 weken) van jouw zwangerschap. In de meeste gevallen stopt het vruchtje in de eerste 12 weken van de zwangerschap met groeien. Dat is een hele heftige en verdrietige situatie. Niet alleen geestelijk, maar ook lichamelijk. Ongeveer 10% van de zwangere vrouwen krijgt te maken met een miskraam. Je kan verschillende klachten krijgen waardoor je merkt dat je zwangerschap anders verloopt, maar je kan er ook helemaal niks van merken.
Symptomen van een miskraam
- je zwangerschapsklachten worden minder. Je bent niet meer misselijk en je borsten zijn niet meer gespannen.
- je ervaart buikkrampen
- je zweet
- je voelt je duizelig
- je bent (hevig) aan het bloeden. Je kan ook tijdens de zwangerschap zomaar wat bloed verliezen. Dit hoeft niet direct een miskraam te betekenen.
- je hebt het gevoel dat je gaat flauwvallen (bel direct het spoednummer van je verloskundige, gynaecoloog of huisarts!)
- je hebt (hevige) pijn in je rug of onderbuik. Dit kan voelen als menstruatiepijn.
- je hebt koorts boven de 38 graden.
Ervaar je één of meerdere van bovenstaande klachten, neem dan direct contact op met je verloskundige, gynaecoloog of huisarts. Zij kijken met een echo hoe het met de baby gaat.
Hoe ontstaat een miskraam?
Om dit duidelijk te maken gaan we even terug naar het begin van de zwangerschap. Zodra een eicel en een zaadcel samenkomen start de celdeling. Dit klompje cellen gaat via de eileider richting de baarmoeder. Daar nestelt het zich in en kan het verder groeien. In de eerste weken worden alle organen ontwikkeld en wordt het vruchtje elke dag groter. Dit is een heel kwetsbaar proces. Als daarin iets mis gaat, dan kan je een miskraam krijgen. Heb je in de eerste weken van je zwangerschap een miskraam? Dan is er meestal een lege vruchtzak te zien op de echo. Het vruchtje heeft zich dan niet kunnen ontwikkelen. Maar er kan ook in de celdeling iets fout zijn gegaan. Vaak komt dat door een chromosoomafwijking. Het vruchtje krijgt dan een chromosoom teveel of te weinig. Hierdoor gaat er in de aanleg van het embryo iets mis, waardoor deze niet verder kan groeien en jij een miskraam krijgt.
Wat ervaar je bij een miskraam?
Iedere vrouw ervaart een miskraam op een andere manier. De volgende situaties komen vaker voor:
- Je kan bloed, weefsel en slijmproppen verliezen. In dat geval trekt je baarmoeder samen om het vruchtje af te stoten. Dit kan je ervaren als (hevige) menstruatiepijn.
- Je kan dagelijks een beetje bloed verliezen, zonder dat je pijn of een lichte menstruatiepijn ervaart.
- Je kan tijdens een standaard controle bij jouw verloskundige of gynaecoloog voor een hele onaangename verrassing komen te staan. Je hebt geen klachten, maar je ziet en hoort toch geen hartslag meer bij je kindje. Dit wordt ook wel missed abortion genoemd.
Een zwangerschapstest zou in deze situaties nog gewoon positief kunnen zijn. De zwangerschapshormonen zitten namelijk nog wel in je bloed. Na de miskraam verdwijnen deze vanzelf weer.
Wat zie je op een echo?
Als je op de echo geen hartslag meer ziet en hoort, dan weet je dat je een miskraam gaat krijgen. Het kan dan zijn dat je:
- alleen een lege vruchtzak ziet. Dit betekent dat het embryo al in een vroeg stadium van de zwangerschap is opgehouden met groeien.
- een vruchtje ziet zonder hartslag. In dat geval is de hartslag van het vruchtje gestopt, waardoor hij niet meer verder groeit.
Wat kan je doen als je een miskraam hebt?
Als je een miskraam krijgt kan je kiezen uit de volgende opties:
- je kan rustig afwachten totdat jouw lichaam het vruchtje vanzelf afstoot. Meestal gebeurt dit binnen een paar dagen tot 2 weken. Gebruik in die periode maandverband en geen tampons, omdat je weefsel en klonten bloed verliest. Ga niet in bad, zwemmen en heb even geen seks. Je hoeft het weefsel niet op te vangen, maar dat mag wel. Net wat jij fijn vindt.
- je kan medicatie krijgen zodat de bevalling wordt opgewekt en je weeën krijgt.
- je kan een operatie krijgen waarbij het vruchtje wordt weggehaald. Dit wordt ook wel curettage genoemd.
Samen met jouw verloskundige, gynaecoloog of huisarts overleg je wat het beste bij jou past. Het is een hele verdrietige situatie, dus neem de tijd om hierover te beslissen. Je kan gebruik maken van de Keuzekaart Miskraam om jou te helpen bij het nemen van een beslissing.
Wanneer is de kans op een miskraam groter?
In de volgende situaties heb je een grotere kans op een miskraam:
- Leeftijd – Hoe ouder je bent hoe groter de kans op een miskraam. Tussen de 36 en 40 jaar is de kans op een miskraam 20%, tussen de 40 en 45 jaar krijgt 3 op 10 vrouwen een miskraam en vanaf 46 jaar is de kans 50%.
- Als jij of je partner een afwijking heeft in de chromosomen.
- Als je diabetes hebt.
- Spiraal – Ben je per ongeluk zwanger geworden met een spiraaltje, dan is de kans op een miskraam groter.
- Alcohol en roken – Het zal je niet verrassen, maar alcohol en roken maakt de kans aanzienlijk groter op een miskraam. Ook als je ‘maar’ één glas per dag zou drinken en ook als je ‘alleen maar’ meerookt.
- Overgewicht – Als je een BMI hebt tussen de 25 en 30 dan heb je overgewicht en neemt de kans op een miskraam toe.
- IVF of ICSI – Helaas heb je 15-30% kans op een miskraam als je zwanger bent geworden door een IVF of ICSI behandeling.
Een miskraam kan overigens spontaan ontstaan. Het kan niet komen doordat jij bijvoorbeeld fanatiek sport, paardrijd of doordat je seks hebt.
Hoe herstel je van een miskraam?
Als je een miskraam hebt gehad, dan verlies je meestal nog een paar dagen bloed. Dit stopt vanzelf. Binnen 4 tot 6 weken wordt je normaal gesproken weer ongesteld. Blijf je bloed verliezen of ben je na 2 maanden nog steeds niet ongesteld, neem dan contact op met je verloskundige of huisarts.
Onderschat een miskraam niet. Dit kan een hele heftige, verdrietige gebeurtenis zijn, voor zowel jou als je partner. Jij hebt daarnaast ook te maken met de lichamelijke klachten, dus de kans is groot dat jij deze situatie anders ervaart dan je partner. Wees lief voor jezelf en praat er samen over. Je kan ook online in een forum met gelijkgestemden praten als je dat fijn vindt. Neem je tijd om dit verlies te verwerken.
Bronnen: thuisarts, degynaecoloog, jellinek, rijksoverheid