Er is een aantal dingen waar je over moet gaan nadenken en moet regelen nu je zwanger bent en je je op de komst van de baby voorbereidt. We zetten ze hieronder op een rijtje. Sommige zaken moet je al vast regelen tijdens de zwangerschap, andere doe je vlak na of in de eerste maanden na de geboorte.
Kijk ook eens op de pagina voorbereidingen voor de bevalling wat je aan praktische voorbereidingen in huis moet regelen voor de bevalling zelf (klossen, vluchtkoffertje).
Weten wat je allemaal moet aanschaffen aan extra spullen voor de baby? Bekijk hier wat de minimale babyuitzet is.
Regelen tijdens de zwangerschap
Erkenning en ouderlijk gezag partner
De eerste situatie de simpelste: ben je getrouwd bent of heb je een geregistreerd partnerschap (met iemand van het andere geslacht – bij twee gelijke partners gelden er wat extra regels) dan wordt de man automatisch als vader erkend. Ook als hij niet de biologische vader is maar wel als echtgenoot of partner geregistreerd stond op het moment van de geboorte.
Als je niet getrouwd bent is dat niet automatisch het geval, ook niet als je wel misschien al jaren samenwoont. Wil je dat de partner wel rechten en plichten heeft met betrekking tot de opvoeding en verzorging van het kind, dan moet je laten registreren wie de vader of duo-moeder van het kind wordt. Dit heet “erkennen“.
Dit kan bij de gemeente. De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt dan een akte van erkenning op. Dit kan al voor de geboorte. Erkenning kan ook plaatsvinden bij de notaris met een notariële akte. Vindt erkenning niet al voor de geboorte plaats, dan kan de man het kind bij de geboorte-aangifte erkennen, of op een later moment. Ook dit gebeurt meestal bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. Het is echter aan te raden om het kind al wel vóór de geboorte te erkennen. Daardoor bestaan de (juridische) familiebanden tussen de vader en het kind ook al tijdens de geboorte van het kind en gelden de rechten en plichten die voortvloeien uit het ouderschap.
Alleen erkenning is niet voldoende om als partner van de zwangere vrouw ook automatisch het ouderlijk gezag over het kind te krijgen. Hiervoor is een apart verzoek nodig bij het kantongerecht.
Voor een rechtsgeldige erkenning gelden een aantal voorwaarden:
- De man die het kind erkent, moet 16 jaar of ouder zijn.
- De moeder moet vooraf schriftelijk toestemming geven.
Lees meer over erkennen op de site van de rijksoverheid.nl.
Zorgverzekering checken
Gezond of niet, als je zwanger bent zul je hoe dan ook te maken gaan krijgen met allerlei controles en hulp op medisch gebied. Bovendien wil je dat straks na de geboorte je kind ook goed verzekerd is. Tijd dus om nu je zorgverzekering weer eens goed onder de loep te nemen.
Verloskundige zorg en de termijnecho en 20 weken echo worden vergoed vanuit de basisverzekering. Kraamzorg ook, al wordt daar soms een eigen bijdrage voor gevraagd. Een bevalling in het ziekenhuis wordt standaard alléén vergoed indien dit medisch noodzakelijk is. Weet je zeker dat je hoe dan ook in het ziekenhuis bevallen wilt is het wellicht handig een aanvullende verzekering te nemen. Hetzelfde geldt voor prenatale diagnostiek. En denk ook aan je eigen risico: bijvoorbeeld een vruchtwaterpunctie of de NIPT test en zorg van de gynaecoloog vallen vaak onder het eigen risico.
Wil je weten hoe de verschillende zorgverzekeraars omgaan met vergoedingen en natuurlijk premies, en welke verzekering het best bij jouw situatie past? Bekijk het op zorgverzekering vergelijken.
Kraamzorg
Wanneer je bent bevallen heb je recht op kraamzorg. Het aantal uur kraamzorg dat wordt vergoed door de basisverzekering is minimaal 24 uur en maximaal 80 uur verdeeld over 10 dagen. Je betaalt in 2021 een eigen bijdrage van €4,60 per uur voor de kraamzorg thuis. Iedereen mag zijn eigen kraambureau of zzp kraamverzorgende kiezen. Het is alleen zo dat wanneer de zorgverlener niet gecontracteerd is, er minder wordt vergoed door je verzekering!
Meld je op tijd aan voor de kraamzorg, doe dit zo snel mogelijk nadat je weet dat je zwanger bent. Je moet zelf contact opnemen met het bureau van kraamzorg om de afspraken vast te leggen.
Kijk ook hoe het kraamzorgbureau van jou keuze handelt in geval van extreme drukte. Kunnen zij je garanderen dat je de zorg krijgt die je nodig hebt of moeten de kraamhulpen in geval van nood dubbele diensten draaien (zodat jij maar de helft van de tijd zorg krijgt). Wil je borstvoeding gaan geven, kijk dan ook of het bureau van je keuze hun mensen goed heeft opgeleid om jou daarin bij te staan indien nodig.
Geboorteplan maken
Steeds meer verloskundigen vragen er tegenwoordig om, maar je kunt het ook uit je zelf doen: maak in de laatste paar maanden van je zwangerschap een geboorteplan. Hierin leg je je wensen en verwachtingen over de bevalling en net daarna vast. Handig om op schrift te hebben staan voor de verloskundige en kraamhulp.
Kies een naam voor je baby
Wil je je kind een naam geven die nog niemand anders heeft of kies je liever een naam die vaker voorkomt. Misschien vernoem je je kind naar een familielid of ander voor jullie belangrijk persoon. Denk goed na over de naam van je kind, hij zit er de rest van zijn leven mee opgescheept. Lees meer tips bij het kiezen van een babynaam op onze site.
De achternaam van het kind mag je tegenwoordig zelf kiezen. Er zijn wat regeltjes. Zijn de ouders getrouwd, dan krijgt het kind automatisch de achternaam van de man, tenzij vooraf wordt aangegeven dat het de naam van de vrouw moet hebben. Dit moet voor de geboorte op het gemeentehuis van de plaats waar je woont worden aangegeven. Is de vrouw niet getrouwd dan krijgt het kind automatisch de naam van de moeder. Wil je het kind de achternaam van de vader geven, dan moet de vader het kind erkennen (zie verderop). Ook dit moet voor de geboorte worden geregeld bij de gemeente. Elk volgend kind van dezelfde ouders krijgt automatisch dezelfde achternaam als het eerste kind. Het is dus niet mogelijk om je eerste de naam van de moeder te geven, en de tweede de naam van de vader.
Werkgever inlichten over de zwangerschap
Als een zwangere vrouw zwangerschapsverlof en bevallingsverlof wil aanvragen moet ze dat minimaal 3 weken doen voordat het verlof in moet gaan. Omdat je als zwangere vrouw recht hebt om maximaal 6 en minimaal 4 weken voor de uitrekendatum met verlof te gaan komt het er dus op neer dat je het minimaal 9 tot 7 weken van te voren moet aanvragen. In het geval van een tweeling nog eerder.
Bereken hier van wanneer tot wanneer jij met zwangerschapsverlof zou kunnen met onze online rekentool.
Het is wel verstandig om zo vroeg mogelijk te vertellen dat je zwanger bent, omdat je pas dan recht hebt op wettelijke bescherming gedurende de zwangerschap. Zeker wanneer je werkomstandigheden risico’s kunnen opleveren voor het kindje kun je het beter snel vertellen. Bovendien heb je de tijd nodig om dingen te regelen met je werkgever. Denk ook aan zaken als ouderschapsverlof of de mogelijkheid om te kunnen kolven op het werk na de geboorte.
Bij de medisch specialist die je zwangerschap begeleidt (verloskundige, huisarts, gynaecoloog) kun je een zwangerschapsverklaring vragen waarin de datum waarin je uitgerekend bent staat vermeld. Dit heeft je werkgever nodig om zaken rond je zwangerschapsverlof te regelen.
Lees verder over de wettelijke regelingen met betrekking tot zorgverlof rond en na de geboorte.
Kinderopvang regelen
Wil je straks je kind door iemand anders laten verzorgen als jullie weer aan het werk gaan of om andere redenen niet zelf op kunnen passen? Bij veel kinderdagverblijven en gastouders zijn lange wachtlijsten. Schrijf je dus op tijd in!
Geboortekaartjes
Wil je geboortekaartjes sturen als je kind er is? Bij de lokale drukkerij of via internet. Er is een grote keuze, en vaak is het ook mogelijk om je eigen ontwerp te maken of bestaande ontwerpen aan te passen aan jouw smaak.
Bestel er in ieder geval niet te weinig. Er zijn altijd mensen die achteraf toch nog een kaartje willen die jij vergeten bent te sturen. En houd er een paar achter de hand voor het kind zelf, leuk voor later.
Borstvoeding (of niet)?!
Het is handig om voor je gaat bevallen nagedacht te hebben of je borst- of flesvoeding wilt gaan geven. In feite hoef je dat pas te beslissen als je kind geboren is. Maar het kan natuurlijk geen kwaad om er nu alvast eens over na te denken. Wanneer je de beslissing ook neemt, nu of in de kraamperiode, doe wat je zelf het beste lijkt en laat je niet overhalen door anderen die daar anders over denken. Het is je eigen keuze!
Als je borstvoeding wilt gaan geven of daar over nadenkt, ga dan eens naar een voorlichtingsavond van een lactatiekundige (en wees je ervan bewust dat die je vooral op de voordelen van borstvoeding zal wijzen!) of lees een van deze boeken over borstvoeding. Ook op onze site staan artikelen van onze diëtiste Diana Vredegoor over borstvoeding.
Na de geboorte
Is de baby er? Het spreekt voor zich dat je familie maar ook de gemeente, de kraamhulp, werkgevers, kinderdagverblijven, ziektekostenverzekeringen en dergelijke op de hoogte brengt. Lees hier hoe je onder meer aangifte doet bij de gemeente en ook wie je verder nog moet bellen en wat allemaal aan moet vragen of moet doen als de baby er eenmaal is.
*Dit artikel bevat gesponsorde content