Je hoort het niet zo vaak, maar tijdens de zwangerschap kan je last krijgen van je ogen. Meestal ervaren vrouwen dan droge ogen, slecht zicht, branderige ogen, dubbel zien of vermoeide ogen. Dit zijn vaak onschuldige, tijdelijke klachten. Hoe dat allemaal kan vertellen we jou in dit artikel. Ook geven we je tips wat je kan doen als je last hebt van je ogen tijdens de zwangerschap.
Oorzaken droge ogen en slecht zicht tijdens de zwangerschap
Gelukkig ben je niet de enige zwangere vrouw die last heeft van haar ogen tijdens de zwangerschap. Als je al oogproblemen had voor de zwangerschap, dan kunnen deze tijdelijk verslechteren. Maar, hoera, die problemen kunnen juist ook verbeteren.
Bij droge ogen zit er te weinig traanvocht in je ogen of het traanvocht wordt niet goed verdeeld over je oog. Het kan daarnaast branderige, geïrriteerde of vermoeide ogen opleveren. Hierdoor kan je weer minder gaan zien of wazig zien. Doordat dit tijdens de zwangerschap vaker voorkomt, wachten opticiens vaak tot na de bevalling met het opmeten van je ogen.
Problemen aan de ogen kunnen tijdens de zwangerschap ontstaan door:
- Een verandering in de hormoonhuishouding. Oestrogeen kan de productie van traanvocht veranderen. Ook door de afname van androgenen (mannelijke hormonen) tijdens de zwangerschap kun je oogproblemen krijgen. Door die veranderingen maak je minder traanvocht aan. Hierdoor kunnen je ogen droog aanvoelen. Dat is natuurlijk heel vervelend, zeker als je ook nog eens lenzen draagt.
- Veranderingen in de bloedsomloop
- Veranderingen in de stofwisseling
- Vocht vasthouden. Dit wordt ook wel vochtretentie genoemd en ontstaat vaak in het derde trimester. Hierdoor kan je slechter of wazig gaan zien.
- Bloedarmoede
- Zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie)
- HELPP-syndroom
- Hoge bloeddruk. In de eerste zes maanden van je zwangerschap is je bloeddruk vaak wat lager. In het derde trimester kan deze weer stijgen en zelfs iets hoger worden dan normaal. De verloskundige controleert dit. Als je bloeddruk teveel stijgt en je ervaart ook andere klachten, dan kan er sprake zijn van iets ernstigers.
Wanneer moet je naar de huisarts?
Droge ogen of slecht zien kunnen ook veroorzaakt worden door iets ernstigers dan je hormonen. Heb je last van onderstaande klachten, bel dan je huisarts of verloskundige.
Bloedarmoede
Heb je één of meer van de volgende symptomen, dan kan het zijn dat je bloedarmoede, oftewel anemie, hebt:
- duizelig
- zwart voor je ogen bij snel opstaan
- wazig zien
- dubbel zien
- licht in je hoofd
- snel (extreem) moe zijn
- versnelde hartslag
- snel buiten adem
- gevoel dat je flauw valt
- bleek zien
- ziek voelen
- zweten
- suizende oren
- kramp in je benen
- pijnlijke tong
Deze klachten zijn ook bekende zwangerschapskwaaltjes, maar het kan ook duiden op bloedarmoede. Je kunt het dus beter even laten checken bij je huisarts of verloskundige. Door een tekort aan rode bloedcellen gaat er minder zuurstof naar je organen en weefsels. De zuurstof die er is gaat eerst naar je baby. Hierdoor is er minder voor jou beschikbaar. Goed om even te laten checken dus.
Zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie)
Vanaf 20 weken zwangerschap kan je een zwangerschapsvergiftiging krijgen. Dit wordt ook wel pre-eclampsie genoemd. Het kan plotseling ontstaan en het is nog niet duidelijk waardoor dit komt. Met andere woorden, je kunt er dus niks aan doen als je dit krijgt. Je kan last hebben van één of meer van de volgende symptomen:
- hoofdpijn
- overgeven
- wazig zicht
- lichtflitsen zien
- sterretjes zien
- vocht vasthouden bij je enkels en in je gezicht.
- tintelingen in je handen
- een hoge bloeddruk
- teveel eiwit in je urine
Als je deze klachten ervaart bel dan de huisarts of je verloskundige. Je kan dan een zwangerschapsvergiftiging hebben en hierdoor kan je kindje niet goed meer groeien. Er moet daarom ingegrepen worden om jou en je kindje te helpen. Na je bevalling gaan deze klachten normaal gesproken weer weg. Soms blijf je een aantal klachten houden.
HELPP-syndroom
Als je niet door had dat bovenstaande klachten bij een zwangerschapsvergiftiging hoorden, dan kan dat doorzetten tot het HELPP-syndroom. Je hebt dan last van de volgende klachten:
- misselijkheid
- hoofdpijn
- pijn bovenin je buik en bovenin je rug
- grieperig gevoel
- wazig zicht
- het gevoel dat er een strakke band om je buik heen zit
Ook met deze klachten bel je direct je huisarts of verloskundige. Zij gaan onderzoeken of je inderdaad het HELPP-syndroom hebt.
Tips bij droge ogen of slecht zien tijdens de zwangerschap
Normaal gesproken gaan problemen aan je ogen die ontstaan tijdens de zwangerschap ook gewoon vanzelf weer weg. Het is tijdelijk. Je hoeft dus niet direct lenzen of een bril te kopen. Als je erge last hebt van je ogen of je maakt je zorgen dan kan je altijd een afspraak maken bij je huisarts.
De volgende tips kunnen jou helpen bij droge ogen:
- Komkommer – Ga lekker liggen en leg plakjes verse komkommer op je ogen. Komkommer geeft vocht af en werkt kalmerend voor je ogen.
- Geef je ogen rust – Breng dus niet te veel tijd door achter de computer, televisie of je telefoon.
- Knipper met je ogen – Als je toch achter je laptop moet of veel leest knipper dan wat vaker met je ogen zodat ze vochtiger worden.
- Bakje water op de verwarming – In de winter kan je een bakje water op de verwarming zetten zodat de lucht in de kamer niet zo droog wordt. Je kan ook een luchtbevochtiger gebruiken.
- Vermijd airco en rook – Door airco wordt de lucht nog droger en je ogen dus ook. Dit geldt ook voor rook.
- Vermijd lenzen – Als je last hebt van droge ogen en je draagt lenzen, ga dan tijdelijk over op een bril.
- Medicatie – In overleg met je huisarts of opticien kan je kunsttranen, oogdruppels of een oogzalf gebruiken.
Als je ogen achteruit zijn gegaan tijdens de zwangerschap, dan duurt het ongeveer drie maanden na de bevalling of nadat je bent gestopt met borstvoeding geven voordat je je eigen sterkte weer terug hebt. Zodra je hormoon- en bloedspiegel weer herstelt zijn, veranderen je oogklachten normaal gesproken ook weer. Hou je oogklachten na de bevalling of nadat je gestopt bent met borstvoeding? Dan kan je een afspraak maken bij je huisarts of opticien.
Bronnen: thuisarts, mensengezondheid, deverloskundige
