Van oudsher is Nederland een land waar relatief veel moeders kiezen voor een thuisbevalling. Nederland kent ook het unieke systeem dat je als ouders zelf mag kiezen waar je wilt bevallen. Het is natuurlijk ontzettend fijn dat je deze vrijheid krijgt. Het betekent echter wel dat je iets extra’s hebt om goed over na te denken. Het is aan jullie als aanstaande ouders om hier een weloverwogen keuze in te maken. Dit doe je natuurlijk in samenspraak met de verloskundige, gynaecoloog en/of doula. Zoals elke beslissing die je als ouders neemt, heeft ook deze beslissing voor- en nadelen. Om je een klein beetje op weg te helpen hebben we alvast een aantal voor- en nadelen voor je op een rijtje gezet. Ook geven we je graag wat achtergrondinformatie die je kunt gebruiken bij je overwegingen. Maar onthoud goed: er is geen goed of fout!
Wanneer mag je veilig thuis bevallen?
Niet iedere zwangerschap is geschikt voor een thuisbevalling. De gynaecoloog of verloskundige geeft hier een advies over. Er zijn omstandigheden waarin de experts adviseren om in het ziekenhuis te bevallen. Voorbeelden hiervan zijn onder andere:
- Als er bij voorgaande zwangerschappen complicaties waren, of een kindje via een keizersnede ter wereld is gebracht.
- Als de baby vóór de 37e week van de zwangerschap wordt geboren of juist lang op zich laat wachten (vanaf 42 weken).
- Als je zwanger bent van een meerling, als de baby in stuitligging ligt of als de baby erg groot lijkt te zijn.
- Als je vanwege je eigen gezondheid, bijvoorbeeld door epilepsie of suikerziekte, een verhoogd risico hebt.
- Als je tijdens de zwangerschap problemen zoals zwangerschapsdiabetes, HELLP syndroom, bloedverlies of een hoge bloeddruk hebt.
- Soms krijg je pas als de bevalling is begonnen een medische indicatie. Dan adviseert de verloskundige alsnog om in het ziekenhuis te bevallen. Voorbeelden hiervan zijn meconium in het vruchtwater, of als de vliezen langer dan 24 uur gebroken zijn zonder dat de bevalling is begonnen.
Mocht je als aanstaande moeder tot de groep van de zogeheten laag-risico zwangerschappen behoren, dan kun je helemaal zelf beslissen.
Hoe veilig is een thuisbevalling eigenlijk?
Waarschijnlijk is de grootste zorg voor zowel aanstaande vaders als moeders de veiligheid en de risico’s van de bevalling. Dit is dan ook een belangrijk punt van overweging om wel of niet thuis te bevallen. Veel ouders kiezen het ‘zekere voor het onzekere’, waarmee ze dan meestal het ziekenhuis bedoelen.
Het is echter al jaren geleden gebleken dat je, mits je geen medische indicatie hebt, even veilig thuis kan bevallen als in het ziekenhuis. Dit blijkt uit een grootschalig onderzoek van het AMC en VUmc. Ze onderzochten voor dit onderzoek 80.000 bevallingen. Hier is het volgende artikel over geschreven; ‘Bevallen is thuis en in ziekenhuis even veilig’.
Cijfers en feiten
Hoewel Nederland in vergelijking met de meeste andere landen een hoog cijfer thuisbevallingen heeft, neemt de hoeveelheid toch al jaren gestaag af. Zo beviel in 1953 nog 78% van de vrouwen thuis. In 2007 was dat nog maar 21,5%, en op dit moment is het aantal nog verder gezakt naar 13%. Toch wordt de thuisbevalling de laatste jaren wel weer iets populairder. En niet alleen de thuisbevalling wint aan populariteit, er is ook steeds meer interesse in de natuurlijke bevalling, het gebruik maken van doula’s en de badbevalling.
Tevredenheid
Uit onderzoek blijkt verder dat meer vrouwen positief terugkijken op een thuisbevalling. TNO Kwaliteit van Leven heeft hier een onderzoek naar gedaan. Uit de resultaten blijkt dat 17% van de vrouwen die in het ziekenhuis zijn bevallen na drie jaar niet blij zijn met het verloop van de bevalling. Vrouwen die thuis zijn bevallen zijn slechts in 4% van de gevallen ontevreden over de bevalling.
Ingrepen
Verder komen er in Nederland veel medische ingrepen voor tijdens zwangerschappen. Zo is bij 41,3% van de geboren kinderen de bevalling ingeleid. In 2003 beviel 5% van de vrouwen met een ruggenprik. In 2016 was dit aantal al opgelopen tot 22%. Op dit moment komt 13% van de baby’s ter wereld met behulp van een vacuüm- of tangverlossing. Dertig jaar geleden werd slechts vijf procent van de baby’s geboren door middel van een keizersnede. Dit is inmiddels opgelopen tot meer dan 16%.
Voordelen van een thuisbevalling
- Een thuisbevalling verkleint de kans op interventies. In het ziekenhuis grijpen gynaecologen eerder in met bijvoorbeeld weeënopwekkers of een ruggenprik. Ook als het achteraf niet nodig blijkt te zijn. Juist kleine ingrepen als deze kunnen zorgen voor verdere complicaties.
- Je kon hierboven al lezen dat een thuisbevalling net zo veilig is als een ziekenhuisbevalling.
- Een bekend en belangrijk voordeel is natuurlijk dat je kunt bevallen in je eigen vertrouwde, huiselijke omgeving. Je hebt zo als aanstaande ouder veel meer inbreng in hoe je wil dat je bevalling eruit gaat zien.
- Volgens Myrte Korteweg, schrijver van de Vrije Geboorte, doen bevalhormonen beter hun werk in een vertrouwde omgeving. Volgens haar heeft een barende vrouw stilte, privacy en een niet al te verlichte omgeving nodig.
- Je kunt eventuele andere kinderen gemakkelijker betrekken bij het bevallingsproces. Zo kun je ze lekker laten slapen en ze wakker maken op het moment van de bevalling of net erna, precies wat je zelf wilt.
- Als de bevalling eenmaal begonnen is, hoef je niet meer ergens anders naartoe vervoerd te worden. Je kunt gewoon in je eigen bubbel blijven en de plekken opzoeken waar je het meest comfortabel bent.
- In het ziekenhuis kom je makkelijker in aanraking met schadelijke bacteriën. Hiervoor hoef je thuis niet bang te zijn!
- Een bevalling kán best even duren. Het is fijn dat je thuis alles tot je beschikking hebt, qua eten en drinken bijvoorbeeld. Of die ene fijne stoel of dat warme bad.
- Na de bevalling, als je uitgeput bent en lekker bij wilt komen, kun je gelijk thuis douchen en slapen in je eigen bed.
- Het is bovendien gebleken dat thuis bevallen net zo duur is als in het ziekenhuis bevallen.
Nadelen van een thuisbevalling
- Als je bang bent om thuis te bevallen kan dit voor spanning zorgen. In dat geval maak je dezelfde bevalhormonen waar we het hierboven al over hadden juist níet aan als je thuis bevalt.
- Medische hulp is thuis niet voor elke complicatie aanwezig.
- Een thuisbevalling kan minder veilig zijn als er geen juiste risicoselectie is gedaan. Dit betekent in de praktijk dat vrouwen thuis zouden kunnen bevallen die eigenlijk beter af zijn in het ziekenhuis.
- Mochten er specialisten nodig zijn voor de bevalling of kort erna, kan deze hulp niet direct aan je bed staan.
- Je kunt geen medische pijnbestrijding krijgen zoals een ruggenprik of morfine. Als je deze halverwege de bevalling tóch nodig blijkt te hebben, moet je alsnog naar het ziekenhuis. Dit kan erg onprettig zijn.
- Het thuis bevallen vereist enige voorbereiding. Denk aan het bed op klossen zetten, zorgen voor voldoende schone lakens en handdoeken et cetera.
- Sommige mensen hebben moeite met de ‘zooi’ die een thuisbevalling met zich meebrengt. Ze vinden een bevalling in het ziekenhuis gemakkelijker.
Ook met alle feiten op een rijtje en alle voor- en nadelen onder elkaar blijft het een lastige beslissing. Het is goed om je te beseffen dat er geen goede of foute keuze is! Het belangrijkst is dat je bewust nadenkt over wat je wel en niet wilt. En als je dit goed met je partner en vakspecialisten bespreekt, kun je het eigenlijk niet verkeerd doen.