Via je verloskundige of van een vriendin heb je er misschien wel eens van gehoord: het bevalbad. Hoe werkt een badbevalling? Wanneer kun je wel en wanneer niet bevallen in een bevalbad? En wat zijn de voor- en nadelen?
Wat is een bevalbad?
Een bevalbad is een bad dat speciaal is ontworpen voor de bevalling. Meestal gaat het om een opblaasbaar bad dat in 15 minuten op te zetten is. Over de binnenkant van het bad komt een speciale hoes, waar dan het water in komt. Je kunt een bevalbad huren of kopen. In veel kraamhotels kun je ook gebruikmaken van een bevalbad.
Hoe werkt een badbevalling?
Bij het begin van de weeën staat het bevalbad (opgeblazen) klaar met warm water. Het is het beste om dit water op een constante, aangename temperatuur te houden. Het advies is om bij vier à vijf centimeter ontsluiting plaats te nemen in het bevalbad. Je kunt zelf kiezen hoe lang je in bad wilt blijven. Afhankelijk van hoe de bevalling verloopt zit je dan een of meerdere uren in het bevalbad. Je kunt in het water makkelijk van houding wisselen.
Om veilig thuis in bad te kunnen bevallen, is het noodzakelijk dat er in de ruimte waar het bad staat ook een bed staat van 70 tot 80 cm hoog. Ook moet er genoeg ruimte om het bad heen zijn, zodat de verloskundige goed zijn werk kan doen.
Soms kan de geboorte van het kind (de uitdrijving) zelf ook in bad plaatsvinden. Je kindje wordt dan in het water geboren. Dit gebeurt altijd in overleg met de verloskundige. Het kan ook zijn dat je verloskundige liever heeft dat je buiten het bad bevalt, bijvoorbeeld op bed.
Wat zijn de voordelen van bevallen in bad?
Onderzoek heeft aangetoond dat je je beter kunt ontspannen in bad. De warmte en ontspanning zorgen voor een sneller verloop van de ontsluitingsfase. De gewichtloosheid verlicht ook eventuele bekken- en rugklachten. Het bevalbad zorgt voor een lagere bloeddruk. Vaak heb je minder last van angst. Je hebt het gevoel dat je meer controle hebt over je bevalling.
Je kunt makkelijk van houding wisselen in bad. Ook kun je meer verschillende houdingen aannemen. Het warme water zorgt voor ontspanning in de spieren en aanmaak van het hormoon endorfine. Dit hormoon heeft een pijnstillende werking.
Wat zijn de nadelen van bevallen in bad?
- Het gebruik van een bevalbad vraagt meestal extra voorbereiding. Je moet een bevalbad huren of kopen. Het liefst al voor de 34e week, omdat je niet precies weet wanneer je gaat bevallen. Jij (of je partner) moet het bad voor de bevalling opzetten. Het is handig om vooraf de handleiding door te nemen. Na de bevalling moet het bad ook weer worden schoongemaakt en opgeruimd.
- Soms mag je vanwege een medische indicatie geen gebruik maken van het bevalbad tijdens de ontsluiting, of kun je niet bevallen in bad. Als je twijfelt, bespreek dit dan met je verloskundige.
- Het bloedverlies is in een bevalbad niet goed meetbaar. Daarom kiezen veel verloskundigen ervoor om de nageboorte (placenta) buiten het bad te laten komen.
- Tijdens de bevalling moet je met een schepnetje eventuele ontlastingsresten of bloedpropjes uit het water vissen. Het water moet namelijk helder blijven, zodat de verloskundige goed kan zien hoe het met je gaat.
- Soms moet je voor het toucheren of andere controles van je verloskundige uit het bevalbad komen.
Wanneer géén bevalling in bad?
Er zijn verschillende medische omstandigheden waarbij je geen gebruik kunt maken van een bevalbad. In sommige gevallen mag je alleen tijdens de uitdrijving (de geboorte van je baby zelf) niet in het bevalbad zitten. Er zijn echter ook enkele medische indicaties waarbij je uit veiligheidsoverwegingen voor jou en je baby helemaal geen gebruik kunt maken van een bevalbad. Dit zijn onder andere:
In de ontsluitingsfase:
- Pijnstilling, bijvoorbeeld via een ruggenprik, pethidine of remifentanil.
- Als de hartslag van jou als moeder bijgehouden moet worden.
- Zwangerschapsvergiftiging.
- Als er medicatie via een infuus toegediend moet worden.
- Wanneer je slecht of niet zelf het bad in en uit kan komen.
- Vaginaal bloedverlies.
- Als je koorts hebt (>38 graden Celsius) of andere tekenen hebt van een infectie.
- Als het hartritme van je baby via de CTG niet goed te registreren is in het bevalbad of als op de CTG te zien is dat je baby (mogelijk) stress heeft.
- Bij ziektes die via het bloed van moeder op kind kunnen overgaan, zoals HIV of hepatitis.
In de uitdrijvingsfase (de ontsluitingsfase kun je dan wel in bad doorbrengen):
- Tweelingzwangerschap.
- Stuitligging.
- Vroeggeboorte <36 weken.
- Lichaamsgewicht van de moeder >125 kg of niet in staat om zelf uit bad te komen.
- Diabetes type II met insuline.
- Verdenking op macrosomie (geboortegewicht baby >4500 gram).
- Voorgeschiedenis van overmatig bloedverlies bij de moeder.
- Contra-indicatie van kindje voor watergeboorte (bijvoorbeeld bij aangeboren afwijkingen).
Overweeg je een bevalbad te huren of kopen? Overleg dan van tevoren met je verloskundige of een badbevalling voor jou geschikt is.
Bevalbad regelen
In sommige kraamhotels of ziekenhuizen is een bevalbad aanwezig. Maar meestal moet je deze zelf regelen. Dat kan bijvoorbeeld via bevallingsbaden.nl. Sommige verloskundigen regelen het bevalbad voor je.
Voor elke bevalling gebruik je een binnenhoes. Deze wordt eenmalig gebruikt. Dit zorgt voor een veilige en hygiënische bevalling.
Bronnen: Bernhoven.nl, Gynaecologie.mumc.nl
